Bændablaðið - 11.05.2017, Page 1

9. tölublað 2017 ▯ Fimmtudagur 11. maí ▯ Blað nr. 490 ▯ 23. árg. ▯ Upplag 32.000 ▯ Vefur: bbl.is
Mynd / Magnús Hlynur Hreiðarsson.
Annir hjá sauðfjárbændum
„Sauðburður hefur gengið mjög
vel hjá okkur, það eru að bera
um fjörutíu ær á sólarhring og
frjósemin er góð,“ segir Oddný
Steina Valsdóttir, bóndi á Butru
í Fljótshlíð.
Oddný býr ásamt eiginmanni og
þremur börnum á bænum Butru í
Fljótshlíð, en hún var kjörin formaður
Landssamtaka sauðfjárbænda á
síðasta aðalfundi. Á bænum voru um
500 ær á fóðrum í vetur og 70 naut.
„Ég og maðurinn minn skiptum
vöktunum í fjárhúsinu á milli okkar,
hann er á nóttunni og ég á daginn.
Þetta gengi ekki upp nema að við
hefðum mömmu hjá okkur en hún
kom til okkar til að sjá um heim-
ilið og börnin á meðan sauðburður
stendur yfir,“ segir Oddný Steina
Valsdóttir. /MHH
Forseti
Slow
Food
á leið til
landsins
32
14 til 17 milljörðum króna á ári
14
Fræðsla
forsenda
28
Meiri sátt um landbúnaðarkerfið
í Noregi en á Íslandi
– segir Ari Edwald, forstjóri MS, eftir heimsókn
Formaður Bændasamtaka Íslands
fór ásamt forsvarsmönnum MS
og Samtökum afurðastöðva
í mjólkuriðnaði (SAM) í
heimsókn í síðustu viku til
mjólkurvöruframleiðandans
Tine í Noregi.
Ari Edwald, forstjóri MS, segir
að fátt hafi svo sem komið á óvart
í heimsókninni til Tine. Margt sé
líkt með fyrirkomulaginu í mjólk-
urframleiðslunni í Noregi og á
Íslandi. Tine sé þó hlutfallslega
mun stærra á markaði í Noregi en
Mjólkursamsalan er á Íslandi.
„Það er merkilegt að upplifa
það hve mikil eining hefur ríkt um
þetta fyrirkomulag í Noregi,“ segir
Ari og vísar til þess að umræðan á
Íslandi hafi verið með allt öðrum
hætti.
Ari segir að andstaðan við
breytingar á kerfinu í Noregi stafi
af ótta við að matvælaiðnaðurinn
og mjólkuriðnaðurinn muni
þá gefa eftir. Þá sé stutt í að
matvælaiðnaður í landinu geti yfir
höfuð ekki þrifist.
„Þetta er gjörólík mynd en
við eigum að venjast á Íslandi.
Hér eigum við því að venjast
að einstakir embættismenn sem
ráðnir hafa verið til starfa hjá
þessari opinberu eftirlitsstofnun,
Samkeppniseftirlitinu, telji að
þeir eigi að ráða en ekki Alþingi
Íslendinga. Ef þeir eru óánægðir
með lög þá geti þeir bara tekið í
gíslingu fyrirtæki sem eru á því
starfssviði þar sem þeir eru óhressir
með lagarammann. Við höfum búið
við samfellda valdníðslu af hálfu
Samkeppniseftirlitsins í vel á annan
áratug, allavega allt frá stofnun
Mjólkursamsölunnar í núverandi
mynd 2007,“ segir Ari Edwald.
/HKr.
– Sjá nánar um ferðina á bls. 2
Hugmyndir ræddar hjá KS vegna haustslátrunar:
Einungis verði greitt fyrir
dilka til innanlandssölu
„Við vonum að málin skýrist á
næstu dögum og í framhaldinu
verður þá vonandi hægt að
gefa út hvernig fyrirkomulagi
verði háttað í næstu sláturtíð,“
segir Ágúst Andrésson, fram-
kvæmdastjóri Kjötafurðastöðvar
KS á Sauðárkróki.
Hann vísar í viðræður bænda og
fulltrúa landbúnaðarráðuneytisins
um hvernig best verði brugðist við
þeirri stöðu sem uppi er varðandi
sauðfjárframleiðsluna, en að a.m.k.
20% offramleiðsla sé nú á sauðfjár-
afurðum, einkum vegna erfiðleika
í útflutningi, sem er um 35% af
heildarframleiðslunni.
Þarf að grípa til aðgerða strax
„Verði mat manna á þann veg að
þetta sé viðvarandi staða, þarf að
grípa til aðgerða strax í þá átt að
draga úr framleiðslunni. Við teljum
nauðsynlegt að bregðast strax við
og stemma eins og hægt er stigu
við framleiðsluaukningu, en þó
þannig að það hafi ekki varanlegar
afleiðingar,“ segir Ágúst.
Þung og erfið rekstrarskilyrði
kjötafurðastöðva undanfarin tvö ár
hafa verið áberandi í umræðunni, en
að mestu snúist um stöðu gagnvart
framleiðslu sauðfjárafurða. Helsti
áhrifavaldur í þeim efnum eru erf-
iðleikar í útflutningi þar sem ýmsir
þættir spila inni í; gengisþróun, fall
á gærumörkuðum sem og mörkuðum
með hliðarafurðir og að auki hafa
Rússlands- og Kínamarkaðir ekki
virkað sem skyldi.
Farið var yfir þessa stöðu
á fjölsóttum bændafundum í
Skagafirði í mars síðastliðnum og
þá viðraðar hugmyndir um hvernig
hugsanlega verður staðið að slátrun
á komandi hausti sem og hvernig
bændur geti tryggt aðgang sinn að
slátrun.
Bara greitt fyrir sláturfé til
innanlandssölu?
„Við höfum viðrað þær hugmyndir
að staðgreiða einungis þann hluta
sem ætlaður er til innanlandssölu,
eða um tvo þriðju framleiðslunnar
og greiða lágmarksverð fyrir 35%
hennar og meta síðan stöðuna í fram-
haldinu, þ.e. þegar útflutningur hefur
átt sér stað og skoða þá hvort hægt er
að bæta einhverju við,“ segir Ágúst
en ítrekar að engin ákvörðun hafi
verið tekin um hvort þessi leið verði
farin. Margir óvissuþættir séu enn
uppi og því enn beðið með endan-
lega ákvörðun um fyrirkomulagið.
„Það hefur líka verið rætt að taka upp
verðmismunun á þyngdarflokkun, en
það sama er upp á teningnum hvað
það varðar, ákvörðun hefur ekki
verið tekin um slíkt og við bíðum
enn eftir að málin skýrist betur varð-
andi heildarfyrirkomulag.“
Alls ekki er loku fyrir það skotið
að aðstæður gætu breyst til batnaðar
á komandi árum og nefnir Ágúst að
metnaðarfull markmið sé að finna
í nýjum búvörusamningi varðandi
markaðssókn með sauðfjárafurðir á
erlenda markaði sem unnið verði að
á næstu þremur árum. /MÞÞ