Bændablaðið - 11.05.2017, Qupperneq 36

36 Bændablaðið | Fimmtudagur 11. maí 2017
Norður af Sikiley á Ítalíu er lítil
eyja, 8 ferkílómetrar að stærð,
með um 900 íbúum að staðaldri.
Eyjan er sérstök fyrir margra
hluta sakir, meðal annars fyrir
framúrstefnulega sjávarverndun
umhverfis eyna en einnig fyrir
lífræna linsubaunaræktun. Þá er
þar vatnshreinsistöð sem hreinsar
sjó til drykkjarhæfs vatns en áður
þurfti að flytja vatn til eyjarinnar.
Til að komast út á eyna þarf
að sigla frá borginni Palermo á
Sikiley, tveir bátar ganga út á eyna,
sá hraðskreiðari er um einn og
hálfan tíma að sigla. Þegar lagt er
að bryggju blasir við fallegt lítið
þorp sem liggur í smá bratta. Mikið
af sumarhúsum eru á eynni og er
nokkuð algengt að það séu íbúar í
Palermo sem eiga þar hús, enda nær
tvöfaldast íbúatalan yfir sumarið.
Íbúarnir eru
vinsamlegir en
fannst merkilegt
að fá til sín hóp af
Íslendingum, þótt
ferðamenn séu
vissulega mikið
á eynni yfir
sumarmánuðina.
Svo merkilegt,
að íslensk kona,
sem búið hefur á
eynni í 25 ár, fékk
nokkur símtöl
með fréttum af
komu okkar. Í fljótu bragði er ekki
hægt að sjá margt sameiginlegt með
Íslandi og þessari litlu eyju. Það
kom þó fljótlega í ljós þegar ekki var
hægt að sigla
til eyjarinnar
vegna vinda
og var hóp-
urinn því veðurtepptur þar sólarhring
lengur, og þegar endurbóka þurfti
flugin heim þá var annar af tveimur
flugvöllum Sikileyjar lokaður vegna
eldvirkni í Etnu. En það er önnur
saga.
Linsubaunaræktun á
heimsmælikvarða
Það einkennir eyjaskeggja hvað
þeir eru stoltir af sínu. Síðan um
aldamótin 2000 hafa bændur á
eynni þróað og markað sér stöðu
sem linsubaunaræktendur á
heimsmælikvarða.
Ræktunin er lífræn og eitt af því
sem bændurnir telja gera vöruna sérs-
taka er að vera ræktuð í eldfjallajarð-
vegi en mikil virkni er á svæðinu og
ekki langt í Etnu á Sikiley sem lét
á sér kræla á sama tíma og íslenski
hópurinn var á ferðinni.
Linsubaunabóndinn Giuseppe
Mancuso tók á móti hópnum og
sagði frá sinni ræktun. Hann er 36 ára
og hefur stundað linsubaunaræktun
frá unga aldri. Árið 2012 fékk hann
verðlaun á vegum Slow food, fyrir
sjálfbærni í ræktun. Hann leggur
áherslu á að varðveita landið, að hafa
ræktunina lífræna og halda í heiðri
þeim hefðum sem notaðar hafa verið
í ræktun á eynni í um tvær aldir.
Hafa sín eigin bændasamtök
Giuseppe segir að bændurnir á eynni
hafi sín eigin samtök og samtaka-
mátturinn sé mikilvægur. Allar baun-
ir frá eynni eru seldar undir gæða-
stimpli merktar Ustica og rík áhersla
lögð á að allir fylgi þeim viðmiðum
sem sett eru. Sem dæmi má nefna,
að ef einhver kemur nýr inn sem
ræktandi eða nýtt landsvæði er tekið
undir ræktun, þá má eingöngu nota
sáðkorn frá öðrum bændum á eynni
og er gæðunum þannig viðhaldið sem
anga af aldagömlum heimafengnum
plöntustofni.
Síðan árið 2000 hefur ræktun
aukist og núna er hver blettur
sem hægt er að rækta nýttur, þó
ekki sé eyjan stór. Þar eru einnig
ræktaðar Fafa baunir, en það er
eingöngu til eigin nota og á lítinn
markað. Árið 2006 byrjaði Evrópska
geimferðastofnunin að kaupa baunir
frá bændum á Ustica, þar sem þær
eru minni en baunir sem ræktaðar eru
Frá höfninni á Ustica. Myndir / Gréta Bergrún Jóhannesdóttir
Á suðurhluta Ustica er sáð í hvern blett sem hægt er að nýta til ræktunar.
Ustica, norður af Sikiley á Ítalíu.
Íslendingar á faraldsfæti: