Fréttablaðið - 22.05.2020, Page 14

Til að birta andláts-, útfarar- eða
þakkartilkynningar í Fréttablaðinu þarf að
senda tölvupóst á timamot@frettabladid.is
eða hringja í síma 550 5055 .
Hugmyndaauðgin var
ótrúleg hjá fólki þegar
kom að því að safna fé,
enda þurftum við á öllu að
halda. Það verður til stórt
átak þegar tekst að sameina
svona mörg félög og stofn-
anir sem annars eru í sam-
keppni innbyrðis.
Ástkær faðir okkar,
tengdafaðir, afi og langafi,
Magnús Valsteinn
Tryggvason
Víðilundi 20,
Akureyri,
lést föstudaginn 15. maí síðastliðinn á Kristnesi.
Útför hans fer fram laugardaginn 23. maí kl. 14 að
Möðruvallaklausturskirkju.
Í ljósi aðstæðna í þjóðfélaginu fer útförin fram aðeins
með nánustu aðstandendum.
Útförinni verður útvarpað á FM 106,9 á kirkjusvæðinu.
Magnús Magnússon Ingveldur Ólafsdóttir
Valrún Helga Magnúsdóttir Jóhann Pétursson
barnabörn og barnabarnabörn.
Ástkær eiginkona mín,
móðir okkar, amma og tengdamóðir
Þórunn Símonardóttir
Barðavogi 26,
(Gallerý Hjá Tótu)
lést á líknardeild LSH
í Kópavogi þann 14. maí.
Útför hennar fer fram frá Árbæjarkirkju 26. maí kl. 11.00.
Blóm og kransar eru afþakkaðir en þeim sem vilja minnast
hennar er bent á að styrkja einn af eftirtöldum aðilum,
krabbameinsdeild 11G/11C, HERA 1, líknardeild Kópavogi
og Ljósið. Eins berum við sérstakar þakkir til þessara sömu
aðila fyrir ómetanlega hlýju og umönnun.
Harald Peter Hermanns
Símon Adolf Haraldsson Birna Markúsdóttir
Svanhildur Luise Haraldsdóttir Leonard B. Francis
Ragna Steinunn Haraldsdóttir Kristinn Bjarnason
og barnabörn.
„Þetta er saga svo margra,“ segir Ásgeir um nýju bókina sem hann skrifaði um Sunnuhlíð. FRÉTTABLAÐIÐ/VALGARÐUR
Úr ávarpi Ásgeirs á vígsluhátíð Sunnuhlíðar
… það skeði hér fyrir nokkrum kvöldum síðan að ákveðið var að ganga
í síðasta sinn í hús til að leita eftir fjárframlögum á heimilum í Kópa-
vogi. Þetta ákveðna kvöld vill svo til að úti eru 7 vindstig að norðan og
5 stiga frost, fáir sem héldust utan dyra vegna kulda. Samt komu nær
100 manns á öllum aldri saman hér í þessu húsi, tóku skjöl og kvittanir
og leituðu á vit samborgara sinna um stuðning við þetta heimili. Eftir
eina og hálfa klukkustund var fólkið komið til baka með 150 þúsund,
eða 15 gamlar milljónir, frá því fólki sem heima hafði verið. Þetta er
aðeins lítið dæmi um dugnað, samhug og fórnfýsi fólksins í Kópavogi
við að koma þessari byggingu í höfn.
Ég skrifa þetta þeim til heiðurs og minningar sem komu við sögu svo að hjúkrunarheimilið yrði að veruleika. Þar lögðu margir sitt pund á
vogarskálar,“ segir Ásgeir Jóhannes-
son um bók sína: Sunnuhlíð – Ævin-
týri fólks og félaga í Kópavogi 1979-
1999. Hún er nýkomin úr prentun og
hefur að geyma lýsingu á því and-
rúmslofti sem skapaðist í Kópavogi
er allir bæjarbúar tóku höndum
saman, söfnuðu fé og komu upp
myndarlegu hjúkrunarheimili á
tveimur árum.
Fyrsta skóflustungan var tekin í
janúar 1980 af elsta íbúa bæjarins,
Ragnhildi Guðbrandsdóttur 101
árs gamalli og heimilið var vígt á
upp stigningardag árið 1982 með
mikilli viðhöfn, að viðstöddum
3.000 manns, aðallega bæjarbúum
sem þá voru um 13.000. Þetta var
þeirra hús. En hvernig hófst ævin-
týrið? Ásgeir svalar fúslega forvitni
fréttamanns.
„Það var nýstofnaður Soroptism-
istaklúbbur Kópavogs sem vakti
fyrst máls á því að hér í bæ vant-
aði sárlega aðstöðu til að hjúkra
öldruðum. Hann boðaði tíu félög í
bænum á fund og hvatti þau til að
skora á bæjarstjórn og ríki að byggja
hér hjúkrunarheimili. Sú hugmynd
var svo kynnt í hverju félagi. Ég var
formaður Rauða kross deildarinnar
og þar komumst við að þeirri niður-
stöðu að ekki væri í okkar verka-
hring að skora á aðra, heldur gera
þá hluti sem þörf væri á. Á næsta
fundi viðraði ég þá hugmynd hvort
félögin sjálf, með allan sinn kraft,
ættu ekki að ráðast í að byggja
hjúkrunarheimili. Það varð úr að
níu félög slógu sér saman. Vandinn
var sá að enginn vildi leiða starfið
og mér var stillt upp við vegg. Ég
var forstjóri Innkaupastofnunar
ríkisins, hafði setið í bæjarstjórn
og verið í bankaráði svo ég þekkti
kerfið. Eftir nokkra umhugsun tók
ég þetta að mér. Allt á sínar orsakir.
Ég er Húsvíkingur og var byrjaður
í MA á sínum tíma en veiktist af
lömunarveiki sem lék mig grátt.
Nú hugsaði ég: Hér eru hugmyndir
að þörfu verkefni. Er ég of góður til
að leggja samfélaginu lið úr því ég
komst á fætur og get staðið upp-
réttur?“
Tókst vel að ná til fólks
Ásgeir segir strax hafa verið stefnt
að því að byggja hjúkrunarheimilið
á tveimur árum. „Og við gerðum
það, þó engir peningar væru til í
byrjun og engin lóð í hendi, okkur
tókst svo vel að ná til fólks, bæði
innan bæjar og utan. Gísli Sigur-
björnsson, forstjóri elliheimilisins
Grundar, byrjaði á að gefa okkur
3.000 peningabauka sem við
dreifðum í hús í bænum og hér
voru fjórar kynslóðir sem lögðu
sitt af mörkum til byggingarinnar.
Elsta kynslóðin lagði peninga í
baukana, stjórnsýslukynslóðin
hélt utan um framkvæmdina, tán-
ingarnir gengu um bæinn og skiptu
um bauka og yngsta kynslóðin hélt
tombólur, hún er nú um fimmtugt.
Það eru góðar myndir í bókinni
af um hundrað tombólubörnum
því ljósmyndarinn Jón Aðalbjörn
baust til að taka myndir af þeim.
Hugmyndaauðgin var ótrúleg hjá
fólki þegar kom að því að safna fé,
enda þurftum við á öllu að halda.
Það verður til stórt átak þegar tekst
að sameina svona mörg félög og
stofnanir sem annars eru í sam-
keppni innbyrðis. Við héldum friði
og dampi með því að stofna Sunnu-
hlíðarsamtökin. En verðbólgan fór
í 130% á þessum tíma og það varð
að æða áfram með framkvæmdina
svo fjármunirnir brynnu ekki upp.“
Ásgeir tekur fram að allir verk-
takar hafi fengið greitt fyrir sína
vinnu á venjulegum töxtum. Það
var söfnunin sem var unnin í sjálf-
boðavinnu og öll yfirstjórn. Fólk gaf
lon og don til heimilisins. Konurnar
í kvenfélaginu saumuðu gardínur,
Auður Sveinsdóttir gaf okkur teikn-
ingu að lóðinni, okkur voru gefnar
þökur og blóm og Rauðakross-
konur unnu sem sjálf boðaliðar
við að skemmta fólki á heimilinu,“
bara svo dæmi séu tekin. Þeir lýsa
því í bókinni, Hilmar Þorbjörnsson
arkitekt og Gunnar Steinn Pálsson,
almannatengill sem lagði fram
ómælt starf, að sá andi og gleði sem
hafi fylgt þessu verkefni hafi blásið
þeim kraft í brjóst til framtíðar.
Byggðu líka íbúðir
Sunnuhlíðarsamtökin gerðu betur
en reisa fyrsta sérhæfða hjúkrunar-
heimili landsins, þau byggðu líka
109 vistlegar íbúðir fyrir aldraða.
Ásgeir býr í einni slíkri en eigin-
kona hans, Sæunn Sveinsdóttir frá
Ólafsvík dvelur nú á hjúkrunardeild
Sunnuhlíðar. Hann kveðst hafa
verið kominn yfir áttrætt þegar
hann byrjaði á bókinni. Ég vildi
ekki að sagan tapaðist, þess vegna
skrifaði ég hana niður og fór með
handritið á héraðsskjalasafn bæjar-
ins, þar komst Sögufélag Kópavogs í
hana og fannst efnið það þýðingar-
mikið að það ákvað að gefa bókina
út. Anton Helgi Jónsson er ritstjóri
hennar. Ég tel að þessi saga eigi
erindi við fólk í dag því hún sýnir
hverju kynslóðir á ólíkum aldri fá
áorkað þegar þær leggja saman.“
gun@frettabladid.is
Það voru allir íbúarnir með okkur í liði
Einstakur samtakamáttur fjögurra kynslóða í Kópavogi var undirstaða þess að Sunnuhlíð, fyrsta sérhannaða hjúkrunarheimili lands-
ins, reis fyrir 40 árum. Sagan um Sunnuhlíð er komin út á bók eftir Ásgeir Jóhannesson, fyrrverandi formann Sunnuhlíðarsamtakanna.
Sögufélag Kópavogs gefur bókina út.
2 2 . M A Í 2 0 2 0 F Ö S T U D A G U R14 T Í M A M Ó T ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð
TÍMAMÓT