Bændablaðið - 20.02.2020, Blaðsíða 24

Bændablaðið | Fimmtudagur 20. febrúar 202024
LÍF&STARF
Elín Svafa Thoroddsen er ein af Geysisfjölskyldunni í Haukadal:
Rekur glæsihótel ásamt stórfjölskyldunni
á uppeldisslóðum Ara fróða
– Í glænýju 77 herbergja Hótel Geysi er mikil áhersla lögð á að nota afurðir beint frá bónda
Geysir í Haukadal er einn af allra,
allra vinsælustu ferðamanna­
stöðum landsins enda umsvifin
í ferða þjónustu á staðnum mikil
og alltaf verið að bæta í í því
sambandi. Nýjasta byggingin
á svæðinu var tekin í notkun
síðasta sumar en það er glæsilegt
hótel með 77 herbergjum, þar af
6 svítum. Öll herbergin eru með
fallegu útsýni yfir sveitina. Þar er
áhersla líka lögð á að nota afurðir
beint frá bónda.
Elín Svafa Thoroddsen er ein af
Geysisfjölskyldunni og settist hún
niður með blaðamanni til að fara
yfir sögu svæðisins, stöðuna í dag
og framtíðina. Elín er kona Sigurðar
Mássonar frá Geysi en hann er sonur
þeirra Sigríðar Vilhjálmsdóttur og
Más Sigurðssonar, sonar Sigurð­
ar glímukóngs Íslands, sem var
frumkvöðull í uppbyggingu ferða­
þjónustu í Haukadal. Þau eiga fjórar
dætur en þær eru: Sara Jasmín, 18
ára, Saga Natalía, 8 ára, Emelía
Ísold, 5 ára og Antonía Elín, 4 ára.
Með embættispróf í lögfræði
- En hvar er Elín Svafa upprunnin?
„Ég er fædd í Reykjavík en flutti
síðan í Garðabæinn þar sem ég
bjó þangað til ég flutti á Geysi í
Haukadal árið 2010. Eftir útskrift
úr Verslunarskóla Íslands hóf ég
nám í lögfræði. Ég útskrifaðist
með embættispróf í lögfræði frá
Háskólanum í Reykjavík árið
2008. Lokaritgerðin mín var á
sviði mannréttinda í viðskiptum
og bar titilinn: „Responding to the
human rights challenges of being
a foreign owned Internet company
in China.“
Áhugasvið mitt í lögfræði er
á sviði mannréttinda í viðskipt­
um. Ég starfaði sem lögfræðingur
eftir útskrift hjá embætti Tollstjóra
en meðfram námi starfaði ég hjá
Sýslumanninum í Hafnarfirði og
hjá dóms­ og kirkjumálaráðu­
neytinu. Í dag starfa ég hjá Hótel
Geysi og hef gert það núna í tíu ár.
Þekking mín og reynsla úr
lögfræðinni nýtist vel í rekstri
fyrirtækisins og hef ég komið að
ýmsum störfum innan fyrirtækis­
ins, til dæmis markaðsmálum og
fjármálum. Ég sit einnig í stjórn
Geysir Glímu sem og í stjórn Hótel
Geysis,“ segir Elín.
Foreldrar hennar eru þau Bjarni
Thoroddsen, framkvæmdastjóri
Stálsmiðjunnar/Framtaks og
Ástríður H. Thoroddsen, formaður
skólastjórnar Hússtjórnarskólans í
Reykjavík og stjórnarkona og ritari
mæðrastyrksnefndar Reykjavíkur.
Systkini Elínar eru þau Eyjólfur
Már Thoroddsen, ljósmyndari og
eigandi ferðaþjónustufyrirtækis­
ins Arctic Advanced, og Bryndís
Erna Thoroddsen, félagsráðgjafi
og deildarstjóri Njálsgötu og
Hringbrautar, sem eru úrræði fyrir
heimilislausa með miklar og flókn­
ar þjónustuþarfir.
Ari fróði er ættfaðir Haukdæla
- Haukadalur er þekktur sögu-
staður á Íslandi en fyrir hvað er
staðurinn þekktastur fyrir?
„Já, Haukdælir voru ein
helsta valdaætt landsins frá því
á landnámsöld og fram undir
lok 13. aldar. Þeir eru kenndir
við Haukadal í Biskupstungum
en komnir í beinan karllegg frá
Ketilbirni gamla, landnámsmanni
á Mosfelli í Grímsnesi. Teitur
sonur hans er sagður hafa byggt
fyrstur bæ í Skálholti. Sonur hans
var Gissur hvíti Teitsson, sem kom
mikið við sögu kristnitökunnar
og var faðir Ísleifs Gissurarsonar,
fyrsta biskupsins í Skálholti.
Einn þriggja sona Ísleifs var
Gissur Ísleifsson biskup en annar
var Teitur prestur í Haukadal,
fósturfaðir Ara fróða, og hann er
talinn ættfaðir Haukdæla. Teitur
Ísleifsson, stofnað fyrsta lærdóms­
setrið hér á landi. Á Sturlungaöld
voru þeir ein af fáum áberandi
valdaættum í landinu og voru lengst
af í bandalagi við Ásbirninga gegn
Sturlungum,“ segir Elín þegar hún
rifjar upp söguna af staðnum.
Glímukóngurinn
Sigurður Greipsson
Sigurður Greipsson var glímukóngur
Íslands 1922–1927 og stofnaði þá
íþróttaskólann í Haukadal sem hann
rak til 1969. Hann keppti fyrst opin­
berlega 13 ára gamall og stóð hann
sig svo vel að hinir eldri og reyndari
glímumenn áttu fullt í fangi með
að verjast brögðum hans og fimi.
Sigurður lærði við Hóla í Hjaltadal
og æfði þar af kappi enda gæddur
óþrjótandi íþróttaáhuga. Hann nam
svo íþróttafræði við lýðháskólann
í Voss veturinn 1919–1920 og við
Íþróttaskóla Niels Bukhs í Ollerup
í Danmörku.
Samhliða búskap og skóla­
stjórn var Sigurður mjög virkur
í æskulýðsmálum og var meðal
annars formaður Héraðs sam ­
bandsins Skarphéðins (HSK) í 44
ár, starfaði í stjórn Ung menna­
félags Íslands og var stjórnarmaður
í Íþróttasambandi Íslands. Hann
hlaut riddarakross Fálkaorðunnar
árið 1959 og var kjörinn heiðurs­
formaður HSK árið 1966. Sigurður
fékk sæmdar heitið Glímukóngur
Íslands árið 1922 þegar hann sigr­
aði keppnina um Grettisbeltið.
Hann varð glímukappi Íslands
fimm sinnum og tók þátt í tveim­
ur glímuförum til Danmerkur og
Noregs.
Dagurinn byrjaði með
Müllers-æfingum
Sigurður rak íþróttaskólann ásamt
eiginkonu sinni, Sigrúnu Bjarna­
dóttur, í samfellt 43 ár og munu
um 900 nemendur hafa útskrifast
þaðan. Einnig lét Sigurður gera
sundlaug, var hún grafin niður á
fasta hrúðurklöpp og veggir hlaðnir
úr mýrarhnausum. Á þessum árum
var enginn vegur heim að Haukadal
og reyndar voru Biskupstungur að
mestu óvegaðar. Nægur jarðhiti var
hins vegar á Geysi og vatnsafl til
virkjunar fyrir hendi. Árið 1932
var rafstöð byggð við Beiná og
nýtti hann einnig hverahitann til
upphitunar.
„Dagurinn byrjaði með Müllers­
æfingum klukkan átta, svo var kennd
heilsufræði, íþróttasaga, reikning­
ur, íslenska, danska, bókfærsla og
landafræði. Eftir hádegisverð tóku
við íþróttir úti og glíma fram að
kaffi. Sigurður kenndi sjálfur allar
íþróttir og íþróttasögu. Hann lagði
mikla áherslu á að stæla og herða
nemendur og beitti fortölum og
hvatningu til að fá þá til að leggja sig
alla fram. Sigurður vandi nemendur
sína á að hlaupa úr íþróttasalnum í
sundlaugina, 20 metra, sama hvernig
veðrið var,“ segir Elín brosandi.
Árið 1945 var íþróttaskólinn
stækkaður og byggt vandað steinhús
með leikfimisal og íbúð.
Friðrik 8. konungur
heimsótti Geysi 1907
Sigurður Greipsson var augljóslega
einn af frumkvöðlunum í ferða­
þjónustu á Íslandi, því aðeins þrettán
ára gamall var hann sendur norður í
fjöll með hesta til að sækja erlenda
ferðamenn, átti hann að koma
niður í Eyjafjörð. Hann hafði aldrei
farið þessa leið áður, var sagt vel
til en villtist af leið og kom niður
í Timburvalladal sem gengur út
úr Fnjóskadal. Þar fór hann niður
dalinn, komst til byggða og var vísað
á réttar slóðir. Einnig fylgdi hann
útlendingum frá Haukadal norður
yfir, allt til Akureyrar og rak svo
hestana lausa suður. Hann var einn
fyrsti bóndinn á Íslandi sem hafði
starf af að sinna ferðamönnum og
fylgja þeim um landið.
„Já, frá því að hann settist að á
Söndunum við Geysi árið 1927 og
fram á síðustu æviár sín rak hann
þar veitingasölu. Þegar von var á
Friðriki 8. konungi að Geysi sumarið
1907 var byggt konungshús sem stóð
lengi og kom ferðamönnum í góðar
þarfir. Sigurður nýtti skólahúsið fyrir
ferðaþjónustu á sumrin og stundaði
ferðamannaleiðsögn,“ segir Elín.
Már og Sigríður tóku við
Sonur Sigurðar, Már Sigurðsson,
tók við rekstrinum á Geysissvæðinu
ásamt eiginkonu sinni, Sigríði
Vilhjálmsdóttur. Már var einnig
íþróttakennari eins og faðir sinn en
hóf uppbyggingu á ferðaþjónustu
við Geysi í Haukadal árið 1972 og
helgaði sig uppbyggingunni frá ár­
inu 1993. Nöfn Sigríðar og Más eru
samofin sögu ferðaþjónustu á Íslandi
og voru þau miklir brautryðjendur
og frumkvöðlar á sviði ferðaþjón­
ustu á Íslandi. Löngu áður en farið
var að líta á hana sem alvöru at­
vinnugrein tóku þau daglega á móti
fjölda innlendra og erlendra gesta og
buðu upp á gistingu, mat og fræðslu.
Sannfærð um að ferðamönnum ætti
eftir að fjölga til muna á komandi
Nýjasta byggingin á Geysissvæðinu, Hótel Geysir, sem er 77 herbergja hótel með sex svítum. Mynd / Eyjólfur Már Thoroddsen
Elín Svafa Thoroddsen og fjórar dætur þeirra Sigurðar, þær Sara Jasmín, Saga Natalía, Emelía Ísfold og Antonía
Elín. Mynd / Eyjólfur Már Thoroddsen