Víkurfréttir - 28.05.2020, Blaðsíða 53
Tyrkjaránið
í Grindavík 1627
Út er komin bókin Northern Captives sem fjallar
um Tyrkjaránið í Grindavík árið 1627. Bókin er á
ensku en gert er ráð fyrir að síðar komi bókin út á
íslensku. Þetta er fyrsta bókin sem skrifuð hefur
verið um þennan ægilega atburð þegar sjóræn-
ingjar frá borginni Sale í Marokkó á vesturströnd
Afríku hertóku fjölda manns í Grindavík og fluttu
til Sale þar sem fólkið var selt á þrælamarkaði
borgarinnar.
Í bókinni eru tildrög þessa atburðar
rakin ítarlega. Meginhluti bókar-
innar fjallar síðan um örlög og
afdrif fólksins á Járngerðarstöðum
en margt af því var hertekið. Örlög
fólksins urðu mismunandi. Sumt af
þessu fólki var leyst út og kom aftur
heim til Íslands en aðrir ýmist hurfu
í mannhafið sem þrælar eða komust
til metorða í fjarlægum löndum.
Járngerðarstaðafólkið hafði sér-
stöðu meðal íbúa í Grindavík á sín-
um tíma og lengi síðar. Þessi ætt var
vel efnuð á þeirra tíma mælikvarða
og í ættinni voru nokkrir mennta-
menn. Varðveist hafa bréf frá Jóni
Jónssyni frá Járngerðarstöðum sem
hann skrifaði úr sinni þrældómsvist
í Barbaríinu. Nokkur þessara bréfa
eru birt hér í enskri þýðingu og veita
ómetanlega vitneskju um aðstæður
hertekna fólksins og afdrif þess.
Á meðal þeirra sem rænt var í
Grindavík var Guðrún Jónsdóttir
og Halldór Jónsson, bróðir hennar.
Þau voru keypt úr ánauð og komu
til Íslands aðeins ári eftir að þeim
var rænt. Hér eru á sannfærandi
hátt settar fram hugmyndir um það
hvernig þeim systkinum tókst að
losna svona snemma úr ánauð og
snúa til baka til fyrra lífs í Grindavík.
Saga þessa fólks alls er líkust nútíma
spennusögu.
Höfundar bókarinnar eru Adam
Nichols, prófessor við Maryland-
háskóla í Bandaríkjunum, en hann
bjó í nokkur ár á Keflavíkurflugvelli
þar sem hann var prófessor í ensku
við Maryland-háskóla og Karl Smári
Hreinsson, íslenskufræðingur sem
einnig var kennari við þann skóla.
Þeir hafa rannsakað og skrifað mikið
um Tyrkjaránið á Íslandi og eru þýð-
endur að Reisubók séra Ólafs Egils-
sonar sem komið hefur út á ensku
og einnig hollensku á síðasta ári og
hefur víða hlotið mjög góða dóma.
Bókin Northern Captives er gefin
út af Sögu Akademíu – málaskóla í
Reykjanesbæ í samstarfi við Minja-
og sögufélag Grindavíkur. Grinda-
víkurbær styrkir útgáfu bókarinnar.
Störf í boði
hjá Reykjanesbæ
Stapaskóli – Deildarstjóri á leikskólastigi
Hjallatún – Leikskólakennarar
Hjallatún – Sérkennslustjóri
Heiðarsel – Deildarstjóri
Umsóknir í auglýst störf skulu berast rafrænt gegnum
vef Reykjanesbæjar, Stjórnsýsla: Laus störf. Þar eru
jafnframt nánari upplýsingar um auglýst störf.
Hægt er að leggja inn almenna umsókn
á sama stað. Þeim er komið til stofnana
sem eru í leit að starfsfólki. Almennar
umsóknir fyrnast að sex mánuðum liðnum.
Innskot
Föstudagurinn 29. maí er lokadagur sýningarinnar
Innskot hjá Listasafni Reykjanesbæjar. Loji og Áslaug
Thorlacius, sýna okkur inn í sameiginlegan myndheim
sem gefur okkur nýja sýn á einkaheimilið.
Af þessu tilefni verður safnið opið til kl. 21:00 þar
sem boðið verður upp á einstaka sýningu og léttar
veitingar. Aðgangur er ókeypis og verður í allt sumar.
Síðasta tækifærið til að
sjá þessa einstöku sýningu
Duus Safnahús
Duusgötu 2-8
Sími 420 3245
duushus@reykjanesbaer.is
Opið alla daga
frá kl. 12:00 - 17:00
Ókeypis aðgangur
Fimmtudagur 28. maí 2020 // 22. tbl. // 41. árg.
VíKuRFRÉTTIR á SuÐuRNESJuM í 40 áR // 53