Morgunblaðið - 06.01.2020, Blaðsíða 18

18 MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 6. JANÚAR 2020
✝ Árni Benedikts-son fæddist á
Hofteigi á Jökuldal
30. desember 1928
og ólst þar upp
fram til fermingar,
en þá fluttist fjöl-
skyldan til Reykja-
víkur. Hann lést 28.
desember 2019.
Foreldrar Árna
voru: Benedikt
Gíslason 1894-1989,
f. á Egilsstöðum í Vopnafirði,
bóndi og rithöfundur, þekktur
sem Benedikt frá Hofteigi, og
kona hans Geirþrúður Bjarna-
dóttir húsfreyja 1899-1978, f. á
Sólmundarhöfða á Akranesi. For-
eldrar Benedikts voru Gísli
Helgason, bóndi á Egilsstöðum,
og kona hans Jónína Benedikts-
dóttir. Foreldrar Geirþrúðar
voru Bjarni Gíslason, útvegs-
bóndi a Sólmundarhöfða á Akra-
nesi og síðar í Hafnarfirði, og
kona hans Guðrún Sigurðar-
dóttir.
Árni lauk verslunarprófi frá
Samvinnuskólanum 1949. Hann
starfaði við sjávarútveg í hálfan
læknir. 2) Björg 1957, rithöfund-
ur. Hennar börn og fv. eigin-
manns, Bjarna Bjarnasonar for-
stjóra, eru a) Bogi 1980, athafna-
maður. Hans dóttir er Björg
Dúfa 2013, b) Ásgeir 1983, tölvu-
maður, c) Brynja 1991, sviðs-
listamaður. Sambýlismaður
hennar er Baldur Brynjarsson
efnafræðingur. 3) Benedikt, f.
1966, skrifstofustjóri í forsætis-
ráðuneytinu. Kona hans er Auð-
ur Freyja Kjartansdóttir 1966,
rafmagnsverkfræðingur. Þeirra
börn eru a) Laufey 1993, verk-
fræðingur, b) Sóley 1995, há-
skólanemi og menntaskóla-
kennari. Sambýlismaður hennar
er Kristófer Ásgeirsson há-
skólanemi, c) Árni 2008, nemi.
Systkini Árna eru: Bjarni,
1922-1968, rithöfundur, Hildur,
1923-2012, ljósmóðir. Lára Mar-
grét, 1925-2013, skrifstofumað-
ur, Sigríður, 1926-2015, síma-
vörður, Bergþóra, 1927-2009,
húsfreyja, Guðrún Auður, 1930-
2019, bókari, Hrafn, f. 1933,
kaupfélagsstjóri, Gísli Egill,
1936-1967, flugstjóri, Sumarliði
Steinarr, 1937-2007, skrifstofu-
maður og Einar, 1938-1985, lyf-
sali.
Útför Árna fer fram í Áskirkju
í dag, 6. janúar 2019, kl. 15.
fimmta áratug,
lengst af sem fram-
kvæmdastjóri í fyr-
irtækjum tengdum
Sambandi íslenskra
samvinnufélaga.
Hann sat í stjórn all-
margra fyrirtækja
og félaga, oft sem
stjórnarformaður
og einnig í opinber-
um stjórnum, ráðum
og nefndum og tók
m.a. þátt í gerð lagafrumvarpa
um stjórn fiskveiða. Árni tók
einnig þátt í gerð kjarasamninga
og fiskverðsákvarðana í meira en
aldarfjórðung. Þá flutti hann fyr-
irlestra og skrífaði fjölda blaða-
greina um sjávarútvegs- og efna-
hagamál, en einnig um íslensk
fræði.
Árni kvæntist 27. maí 1950
Björgu Dúfu Bogadóttur hús-
freyju, f. 31.7. 1929 í Garði í
Kelduhverfi. Hún er dóttir Sig-
urveigar Einarsdóttur húsfreyju,
1903-1979, og Boga Stef-
ánssonar, söðlasmiðs og leik-
tjaldasmiðs, 1893-1981. Börn
þeirra eru: 1) Margrét 1952,
Ellefu systkin ólust upp á
bakka straumharðrar jökulár.
Þau lærðu að gæta sín og hvert
annars. Á fullorðinsárum minnt-
ust þau jafnt æskuleikja á árbakk-
anum og ógna náttúruaflanna.
Pabbi fór á gamals aldri í píla-
grímsferð austur að kveðja Jöklu.
Hann var miðjubarnið í hópn-
um. Lífsbaráttan var hörð í stórri
fjölskyldu á Jökuldal millistríðs-
og stríðsáranna. Þótt hugur
barnanna stæði til menntunar var
ekki hægt að senda þau öll í lang-
skólanám. Pabbi stundaði ýmsa
vinnu en fann fljótt hagnýtt nám
sem hentaði honum. Á einu ári
lauk hann tveggja ára verslunar-
námi frá Samvinnuskólanum en
hjálpsöm skólasystir bauðst til að
lesa með honum undir utanskóla-
prófið. Úr þeim kynnum varð
hjónaband. Það var mesta gæfa
pabba í lífinu. Foreldrar okkar
hefðu átt sjötíu ára brúðkaupsaf-
mæli í vor hefði pabba enst aldur.
Þau eignuðust okkur þrjú, sex
barnabörn og eitt barnabarna-
barn. Uppeldið hvíldi eins og títt
var mest á mömmu en síðar sáum
við pabba njóta sín í hlutverki af-
ans.
Okkur voru í uppvextinum
hvorki lagðar lífsreglurnar né inn-
rættar skoðanir. Á heimilið bárust
Morgunblaðið, Tíminn, Þjóðvilj-
inn og Alþýðublaðið og ólíkur boð-
skapurinn var lesinn upp til agna.
Hlustað var á alla fréttatíma og
fylgst með fréttaskýringum á inn-
lendum miðlum sem erlendum.
Skilaboðin til okkar voru skýr en
þó aldrei klædd í orð: Ráðlegt er
að kynna sér allar hliðar mála og
hafa það sem sannara reynist.
Ekki skorti pabba þó ákveðnar
skoðanir sem hann fylgdi eftir af
festu í lífi og starfi. Hann starfaði
við sjávarútveg í tæpa hálfa öld.
Störf hans við stjórnun frystihúsa
urðu til þess að fjölskyldan flutti
milli þriggja landshluta á sjötta og
sjöunda áratugnum. Í áraraðir tók
hann þátt í gerð kjarasamninga og
mótun fiskveiðistefnu. Þetta voru
átakatímar. Sjávarútvegurinn
skipti sköpun fyrir þjóðarbúskap-
inn og pabbi skrifaði ótal greinar
um þróun undirstöðuatvinnuveg-
arins.
Annað umfjöllunarefni var hon-
um kært eins og reyndar föður-
fólki okkar flestu; íslenskar forn-
bókmenntir. Við munum pabba
sískrifandi alveg fram í andlátið. Í
sögum sínum og ljóðum ræktaði
hann rithöfundinn í sér en í dag-
bókunum tókst honum að spegla
tíðarandann í frásögnum af lífi
sínu og sinna. Í fyrra hóf hann aft-
ur að halda dagbók og skrifaði
ákaflega athyglisverðar hugleið-
ingar manns á tíræðisaldri. Fróð-
leiksþorstinn var óslökkvandi og
minnið óbrigðult.
Sameiginlegan áttu pabbi og
mamma áhugann á menningu og
listum en pabbi fylgdist auk þess
grannt með íþróttum og bestu
stundirnar átti hann á síðustu ár-
um þegar hann tefldi við yngsta
barnabarnið og alnafnann eða
horfði með honum á fótbolta. Feg-
urðin var pabba þó einnig hugleik-
in í íþróttum enda naut hann þess
best að horfa á fimleika og list-
hlaup á skautum.
Pabbi var alla tíð ákaflega
heilsuhraustur og við kvöddum
hann um jólin eftir stutta sjúk-
dómslegu. Við systkinin minnumst
pabba með þakklæti og söknuði.
Mikill er missir mömmu. Hvíl þú í
friði, elsku pabbi.
Margrét Árnadóttir,
Björg Árnadóttir,
Benedikt Árnason.
Ég kynntist Árna, tengda-
pabba, fyrir ríflega 30 árum þegar
við Benedikt byrjuðum saman. Ég
fann strax hvað ég var velkomin á
heimili tengdaforeldranna og það
var einstaklega skemmtilegt að
kynnast þeim enda voru þau
áhugasöm um allt og ávallt sér-
staklega miklar umræðum á heim-
ilinu um þjóðfélagsmál, bókmennt-
ir og fleira.
Þegar Laufey okkar fæddist
höfðu Árni og Björg dregið úr
vinnu og fékk hún oft að vera hjá
ömmu sinni og afa. Þarna fékk
Árni tækifæri til að kynnast og
umgangst lítið barn, eitthvað sem
hann hafði ekki getað leyft sér
þegar börnin hans voru lítil. Þessi
heimur barnanna heillaði hann svo
að hann ákvað fljótlega að skrifa
dagbók um Laufeyju og frænku
hennar Brynju sem einnig var oft
hjá ömmu sinni og afa. Sóley okk-
ar bættist síðan í hópinn tveimur
árum síðar og dagbókin lengdist
með skemmtilegum frásögnum af
persónuleika, samskiptum og upp-
lifunum þessara þriggja barna-
barna Árna. Árni var einstaklega
ritfær og tókst frábærlega vel að
skrá skemmtileg augnablik í lífi
stelpnanna þannig að „Afabók“,
eins og dagbókin fékk að heita,
varð ótrúlega skemmtileg lesning.
Árni var einnig einstaklega
greiðvikinn. Honum fannst sjálf-
sagt að sækja stelpurnar okkar í
skólann og skutla í tónlistarskóla
eða ballettæfingar. Fastur puntur
var síðan kaffitíminn í Miðleitinu
þar sem miklar kræsingar voru
bornar fram og setið lengi og
spjallað um áhugamál stelpnanna.
Árni og Björg tóku óvenju virkan
þátt í þessum áhugamálum og
settu sig vel inn í þau, hvort sem
það voru kvöldvökur frá Ölveri,
Grease-myndin eða Idol-keppnin.
Árni og Björg keyptu sér
sumarbústað um sama leyti og þau
fluttust í íbúð í Miðleitinu. Því
fylgdi mikil hamingja. Fyrst og
fremst voru þau hjónin virkilega
glöð með þá fjárfestingu en sú
gleði smitaðist einnig til litlu
stelpnanna sem nutu þess að gista
hjá ömmu og afa í sumarbústaðn-
um við Skorradalsvatn. Þar var
alltaf nóg að gera og afi og amma
óþreytandi í áhuga sínum á öllu því
sem stelpunum datt í hug að gera.
Þegar Árni okkar fæddist 2008
fékk Árni alnafna sem erfði einnig
mikið af áhugamálum afa síns og
þá sérstaklega áhugann á fótbolta.
Það urðu sem betur fer ófáar sam-
verustundir sem þeir nafnarnir
áttu horfandi á enska boltann,
meistaradeildina, HM eða EM.
Árni var einstaklega klár og
fylgdist vel með öllu í þjóðfélaginu
og lá ekki á skoðunum sínum. Það
var því mjög fróðlegt að hlusta á
það sem hann setti fram og rök-
studdi og lærði ég mikið af hans
umræðum. Ekki er annað hægt en
að minnast á færni hans í íslensku
máli og hversu auðveldlega hann
leysti erfiðu krossgátuna í Sunnu-
dagsmogganum í hverri viku. Það
voru ekki liðnar tvær vikur frá því
að hann leysti síðustu krossgátuna
þegar hann kvaddi þennan heim.
Á síðustu árum var einnig alveg
einstakt að sjá hversu vel Árni
annaðist eiginkonu sína og passaði
upp á að henni liði sem best. Ég
kveð Árna með söknuði en geymi
og nýt minninganna um yndisleg-
an mann. Elsku Björg, megi Guð
styðja þig og hughreysta á þessum
erfiða tíma.
Auður Freyja.
Eitt skipti sem ég fékk að gista
hjá ykkur ömmu er mér sérstak-
lega minnisstætt. Við höfðum farið
út í búð til að kaupa nammi fyrir
kvöldið, við völdum Smarties og ég
hlakkaði mikið til að borða það
með Spaugstofunni. Þegar kvölda
tók fórst þú niður í geymslu til
þess að sækja nammið en þá var
innbrotsþjófur í geymslunni. At-
burðarásin er örlítið óljós en ég
man eftir að hafa verið uppi í hlýj-
unni hjá ömmu á meðan þú hand-
samaðir bófann, læstir hann inni í
geymslu og hringdir á lögregluna.
Ég óttaðist ekki í eina sekúndu um
að þú hefðir ekki yfirhöndina. Þú
varst hetja, það var ekkert sem
var þér ofviða. Við barnabörnin
eigum líklega öll slíkar sögur af
þér sem sýna hversu stórt við lit-
um á þig. Önnur saga sem kemur
upp í hugann er þegar Bogi bróðir
bað þig um að lyfta sér upp á fjallið
(án þess að efast um yfirnáttúru-
lega krafta þína).
Þú varst ekki bara sterkastur
og duglegastur heldur varstu
einnig allra manna klárastur. Það
var ótrúlegt hvað þú varst vel les-
inn, hvað þú fylgdist vel með öllum
heimsfréttum og hvernig þú
mundir bókstaflega allt. Í banaleg-
unni varstu enn skýrari í kollinum
en flestir og við fjölskyldan spurð-
um þig að hlutum sem við mund-
um ekki sjálf, þú þurftir aldrei að
hugsa þig um og mundir upp á hár
hvaða ár þetta eða hitt gerðist.
Í heimsóknum mínum til ykkar
ömmu var það oft amma sem tal-
aði meira. Ég vissi samt að þú
elskaðir mig og okkur öll. Ég fann
það bara. Breiða brosið sem tók á
móti mér í hvert sinn sem ég kom
að heimsækja kom upp um þig.
Einnig það hvernig þú hélst í
höndina á mér síðustu dagana og
vildir ekki sleppa. Og það hvernig
þú skrifaðir um okkur frænkurnar
í Afabók (eða óðinum til ömmu).
Lýsingar þínar á samverustund-
um eru svo fallegar (sjá má brot í
minningargrein Sóleyjar). Sú bók
er ómetanleg og ég hlakka til að
rifja upp minningar af samveru-
stundum með ykkur ömmu allt
þar til ég verð sjálf gömul og grá-
hærð.
Ég mun alltaf muna eftir þér
kveðandi vísur og ég heyri rödd-
ina þín fara með síðasta erindið í
kvæðinu Þá var ég ungur eftir Örn
Arnarson:
Nú er ég aldinn að árum.
Um sig meinin grafa.
Senn er sólarlag.
Svíður í gömlum sárum.
Samt er gaman að hafa
lifað svo langan dag.
Er syrtir af nótt, til sængur er mál að
ganga,
sæt mun hvíldin eftir vegferð stranga,
þá vildi ég, móðir mín,
að mildin þín
svæfði mig svefninum langa.
Ég trúi ekki að þú sért farinn
en ég geymi í hjarta mér fallegar
minningar. Takk fyrir allt, elsku
afi.
Brynja Bjarnadóttir.
Nú færðu loksins að hvílast
elsku besti afi minn. Ég mun
sakna þín svo mikið en reyni að
ylja mér við allar þær góðu minn-
ingar sem ég á. Ég þakka fyrir að
hafa fengið að hafa þig hjá mér í
26 ár.
Hann afi varð eiginlega aldrei
veikur, hann var stór og sterkur,
kletturinn okkar. Svo var hann
svo klár. Hann vissi svo margt og
gat oftar en ekki sagt okkur meira
um heiminn en námsbækurnar
okkar. Það var kannski eingöngu
þegar við vorum komnar lengra í
stærðfræðinni sem hann minntist
á að vera feginn að sleppa því að
læra. En söguna kunni hann utan
að, mun betur en við og ítarlegar
en námsbækurnar.
Amma og afi pössuðu mig, Sól-
eyju systur og Brynju frænku
þegar við vorum litlar. Afi sótti
okkur og skutlaði á meðan for-
eldrar okkar voru í vinnu. Þegar
afi náði í okkur vissum við að okk-
ar biði veisluborð að hætti ömmu
og notaleg stund með ömmu og
afa. Á meðan amma prjónaði las
afi stundum upp úr Afabók eða
sögur af okkur frænkum sem
hann tók saman. Við munum það
svo vel hvað við gátum hlegið lengi
að öllu því vitlausa sem við gátum
sagt og gert í sögunum en vissum
náttúrlega ekkert að afi myndi
halda áfram að skrifa niður það
skemmtilega og sniðuga sem við
sögðum þennan daginn. Amma og
afi spiluðu mikið við okkur, bæði
uppi í sumarbústað og í Miðleit-
inu. Við spiluðum okkar spil, eins
og til dæmis sjöu, buxur og púkk.
Afi var alltaf jafn góður í öllum
spilum og hélt oft spilum út af fyr-
ir sig svo lengi að hann vann mjög
öruggan sigur.
Afi hafði mikinn áhuga á öllu
mínu námi og starfi. Þegar ég
varð eldri fór ég að fara ein í heim-
sókn til afa og ömmu. Sátum við
oftast á veröndinni í Mörkinni, ég
hafði ömmu og afa út af fyrir mig
og sagði frá því sem á daga mína
hafði drifið. Afi hlustaði vel og
lengi á það sem ég hafði að segja
og sýndi öllu mikinn áhuga. Hann
gat svo stundum spurt mig seinna
út í eitthvað sem ég hafði sagt í
síðustu heimsókn, en þá hafði
hann náð að hugsa út í öll smáat-
riði og gaf mér góð ráð.
Elsku afi, það er svo erfitt að
kveðja. Takk fyrir allar minning-
arnar sem ég fæ að geyma í hjarta
mínu. Ég sakna þess að hlusta á
þig fara með kvæði eða leysa
krossgátuna. Takk fyrir allt elsku
afi.
Laufey Benediktsdóttir.
Afi var ofurhetja. Hann var allt-
af til staðar og gat allt. Þegar við
vorum litlar vorum við vanar að
klifra upp þakið á sumarbústað
ömmu og afa og renna okkur niður
á rassinum. Þakið var bárujárns-
þak sem endaði á svölum. Verandi
yngst af okkur frænkunum var ég
hræddust við að klifra og varð
reglulega það hrædd að ég þorði
ekki niður aftur. Föst hálfa leið
uppi á þaki þurfti ég bara að
banka á þakið og afi kom út til að
bjarga mér niður. Afi greip mig
dauðhrædda og ég hélt utan um
hann á meðan hann fór með mig
inn. Það var ekkert sem afi gat
ekki lagað.
Í mörg ár sótti afi okkur frænk-
urnar í leikskóla og skóla tvisvar í
viku og hann keyrði okkur og sótti
á æfingar. Það var alltaf svo gam-
an að sjá afa koma því þá átti mað-
ur að fara í heimsókn til ömmu og
afa. Ekkert var betra en að fá að
fara í heimsókn til ömmu og afa.
Amma lék meira við okkur frænk-
urnar en afi, sem fylgdist aðallega
með. Stundum sat afi við tölvuna
sína og skrifaði um það sem við
höfðum sagt og gert. Þessum sög-
um safnaði hann saman í tæplega
500 blaðsíðna bók, Afabók, sem
hans nánustu ættingjar fengu að
gjöf. Við frænkurnar vissum að afi
væri að skrifa en skildum ekki
alltaf hvað hann væri að skrifa
þrátt fyrir að hann hefði inn á milli
lesið upp úr Afabók fyrir okkur.
Eitt skiptið þegar afi sat við tölv-
una spurði ég hann spurningar
sem endaði inni í Afabók:
– Afi, hvað ætlarðu að gera við
allt þetta sem þú ert að skrifa?
– Þegar ég er hættur að skrifa
ætla ég að prenta það út og gera
úr því bók. Svo ætla ég að gefa
ykkur öllum bókina.
– Þú gerir aldrei bókina, af því
að þú hættir aldrei að skrifa.
– Ég hætti að minnsta kosti
þegar ég dey.
– Þú deyrð ekkert, sagði Sóley
af mikilli sannfæringu.
– Víst deyr hann einhvern tíma,
sagði Laufey, raunsæ eins og
venjulega. Það deyja allir.
– Þá ætla ég að gráta mikið. Ég
ætla að gráta og gráta, sagði Sól-
ey.
Það rættist, mikið var grátið
þegar við misstum afa. En eftir
sitja allar yndislegu minningarnar
og ást okkar á honum.
Afabók sýnir hversu mikið afi
elskaði okkur. Dæmin um það eru
mörg en hér fylgja tvö
– Inn á milli segir hún afi, afi,
afi, afi með mjóu röddinni sinni. Í
eyrum afa hljómar það eins og
herskarar himnanna syngi hó-
seanna, hallelúja.
– Núna síðustu árin fyrir sjö-
tugt byggist lífið ekki lengur á
persónulegum löngunum heldur
því sem barnabörnin segja og
gera. Allt lífið snýst um velferð
þeirra. Gleði þeirra og sorgir er
gleði okkar ömmu og sorgir.
Ég hafði ekki verið nægilega
dugleg að heimsækja ömmu og
afa á hjúkrunarheimilið þannig að
þegar ég heimsótti þau í desem-
ber var ég með hnút í maganum
yfir því að ég væri ekki að standa
mig sem barnabarn. Ég var
stressuð þegar ég labbaði inn um
dyrnar á herberginu en þegar afi
sá mig ljómaði andlitið hans upp.
Ég hef sjaldan séð jafn mikla ást
og gleði geisla úr andliti neins. Afi
elskaði okkur frænkurnar og við
elskuðum hann og gerum enn. Afi
var klettur í okkar lífi og hefur
alltaf verið ofurhetja í okkar aug-
um. Söknuðurinn eftir hann er
mikill en nú fær hann að vaka yfir
okkur á betri stað.
Sóley Benediktsdóttir.
Árni Benediktsson
 Fleiri minningargreinar
um Árna Benediktsson bíða
birtingar og munu birtast í
blaðinu næstu daga.
Ástkær móðir okkar, amma, langamma
og langalangamma,
ANNA VALGERÐUR GISSURARDÓTTIR,
lést á hjúkrunarheimilinu Grund
19. desember. Jarðarför verður frá
Kópavogskirkju mánudaginn 13. janúar
klukkan 13.00.
Jóna Ingvarsdóttir Sigurður I. Grímsson
Ingunn Ingvarsdóttir Alan Ford
Örn Ingi Ingvarsson Kristjana Ragnarsdóttir
Einar Ingvarsson Kristín Rut Haraldsdóttir
Hrefna Ingvarsdóttir Þórarinn G. Guðmundsson
Ástkær eiginkona mín,
ÁSTHILDUR PÁLSDÓTTIR
frá Þúfum,
lést 31. desember.
Útförin fer fram frá Fossvogskirkju
fimmtudaginn 9. janúar klukkan 13.
Blóm og kransar eru vinsamlega afþökkuð.
Þeim sem vilja minnast hennar er bent á Umhyggju,
styrktarfélag langveikra barna.
Fyrir hönd aðstandenda,
Ásgeir Svanbergsson
Elsku yndislega móðir okkar, sambýliskona,
tengdamóðir og amma,
AUÐUR TRYGGVADÓTTIR,
lést á líknardeild Landspítalans í Kópavogi
fimmtudaginn 26. desember.
Útför hennar fór fram í kyrrþey 3. janúar að
ósk hinnar látnu.
Magnús Ketilsson
Arnar Ólafsson
Harpa Rún Ólafsdóttir
Hlynur Ólafsson
makar og barnabörn