Austri - 18.12.1986, Qupperneq 6
6
AUSTRI
Egilsstöðum, jólin 1986.
Þessi saga ætti að heita: Ævintýri
úr eyjum. En raunar myndi það
valda misskilningi, því þá hélduð
þið að átt væri við Vestmanna-
eyjar. En hér segir ekki frá Vest-
mannaeyjum. Hér segir frá við-
burðaríkum degi hjá frændum
okkar Færeyingum. En látum oss
byrja á byrjuninni.
Við vorum á heimleið, tvær ís-
lenskar fjölskyldur eftir þriggja ára
dvöl í Svíþjóð. Eftirvænting okkar
var mikil, að minnsta kosti leið mér
eins og ég væri að losna úr útlegð.
Ég hafði aldrei notið mín fyllilega
þar úti. Pó hafði ég ekki yfir neinu
að kvarta. Við höfðum sæmilega
vinnu. Við höfðum eignast son, lít-
inn kút, skírðan af sænskum presti
með annarlegan hreim á nafninu
sem hann hlaut. Við lentum
reyndar í alls konar vandræðum
með þessi nöfn okkar þegar átti að
skrá hann í bækur. Hvernig gat
drengurinn heitið Hauksson úr því
faðir hans hét Sveinsson og svo hét
móðirin Sigurðardóttir sögðu þeir.
Svíarnir vildu ekki viðurkenna að
til væri annað kerfi en gilti í hinni
stórkostlegu Svíþjóð. Ef til vill
hefur það einmitt verið þetta mikil-
læti þeirra sem gerði mér lífið leitt,
en nú vorum við sem sagt á heim-
leið, við með soninn, sem nú fengi
að vera Hauksson í friði, og Sirrý
og Þröstur með tvö börn, fimm ára
soninn Örn og tveggja ára dóttur
sem auðvitað var fædd í „útlegð-
inni“. Við höfðum ekið yfir þvera
Svíþjóð, gegnum Osló og hina
hrikalegu leið yfir fjöllin til
Bergen. Af þeirri ferð mætti auð-
vitað segja sögu, en það verður
ekki gert hér. Ég læt þess aðeins
getið að hún var yndisleg. Báðar
fjölskyldurnar voru á sænskum
bílum sem við höfðum eignast á
þessum árum. Það jók auðvitað á
tilhlökkunina að koma heim á
glæsilegum Volvo.
í Bergen var ekið um borð í
Norröna og siglt út úr norska
skerjagarðinum. Þettavar seintum
kvöld og þegar við risum úr koju
næsta morgun sást ekkert nema
endalaust hafið hvert sem litið var.
Sjór var sléttur að því er vanir sæ-
farendur sögðu og þessi sigling var
enn eitt ævintýrið, perla á band
minninganna ef ég má vera
skáldleg. Síðari hluta dags var lagst
að bryggju í Þórshöfn. Okkur
fannst staðurinn vinalegur og við
vorum sammála um að hér væri
eitthvað sem minnti á ísland.
„Ég veit“, sagði ég eftir nokkra
umhugsun. „Það er enginn skógur
til að byrgja fyrir útsýnið.“
Svo undarlegt sem það kann að
virðast þá höfðu skógarnir sænsku
aldrei náð að heilla mig.
Nú var áætlun skipsins þannig
háttað að það átti að sigla til Leir-
víkur á Hjaltlandi og aftur til Þórs-
hafnar. Var væntanlegt til baka síð-
degis næsta dag. Fannst okkur því
tilvalið að nota þennan tíma til að
skoða Færeyjar. Við ókum sænsku
lúxuskerrunum í land og fengum
okkur kvöldverð. En þar sem
börnin voru orðin þreytt leituðum
við uppi tjaldstæði og var það auð-
fundið í útjaðri bæjarins. Sirrý og
Þröstur settu upp tjaldvagninn en
við Haukur höfðum „aðeins“ tjald.
Og róleg og góð var þessi fyrsta og
eina nótt okkar í Færeyjum.
SIGRÚN BJÖRGVINSDÓTTIR:
Það var ekki fyrr en um borð
að við gátum farið að hlæja
Endurnærð vöknuðum við að
morgni og tókum saman pjönkur
okkar. Veður var gott og afsannaði
þá kenningu að hér væri alltaf
rigning. Því lofaði dagurinn góðu
um skemmtilega skoðunarferð.
Fyrst var haldið inn í bæinn að
snæða morgunverð. Síðan þurfti
Sirrý í banka sem ekki er í frásögur
færandi, en loks var erindum lokið
og stefnan tekin upp úr bænum.
Við ætluðum að byrja á því að
skoða Norðurlandahúsið sem þá
var í byggingu. Ekki vorum við þó
komin alla leið þangað þegar rauði
volvóinn snarstansaði fyrir framan
okkur og Sirrý kom út, reif upp
hurðina á okkar bíl og spurði.
„Er Örn ekki með ykkur?“
„Nei, en við héldum að hann
hefði lagt sig þar sem við sáum
hann ekki í ykkar bíl.“
Það kom í ljós að drengurinn
hafði orðið eftir niðri í bæ.
Nú var snúið við í snarhasti og
ekið niður að bankanum aftur.
Þar var enginn lítill drengur. Við
Haukur hlupum yfir að veitinga-
húsinu í næstu götu þar sem við
höfðum borðað. En Örn var ekki
sjáanlegur þar, og afgreiðslufólkið
hristi bara höfuðið þegar við
spurðum um hann. Niðri við banka
voru Sirrý og Þröstur búin að leita
kringum næstu hús. Þröstur var
náfölur og Sirrý másaði eins og hún
væri með andarteppu.
„Við skulum fara niður að höfn
þar sem skipið lagðist að“, sagði
Haukur og skelfileg hugsun greip
okkur öll. Þar niður frá skiptum við
liði og fórum sitt í hvora áttina með
hafnarbakkanum. Það voru
nokkrir á ferli og við spurðum alla.
Enginn hafði séð lítinn grátandi
dreng sem talaði lítt skiljanlegt
mál. Við hittumst aftur og réðum
ráðum okkar. Lögreglan. Við
yrðum að finna lögreglustöðina og
fá hjálp. Það var þegar liðið hátt í
tvo tíma síðan við lögðum upp í
skoðunarferðina. Það var óskiljan-
legt að drengurinn skyldi hvergi
sjást og enginn hafað orðið var við
hann. Sirrý var gráti nær.
„Kannski hann hafi farið út á
tjaldstæðið," sagði Haukur.
„Hvernig heldurðu að fimm ára
barn gæti ratað þangað og hafa
farið það aðeins í bíl,“ sagði
Þröstur bróðir hans. „Hann getur
ekki einu sinni vitað í hvaða átt það
er.“
Það var auðvitað satt. Þetta var
heimskuleg uppástunga. Þó sagði
ég-
„Við skulum samt fara þangað
Haukur. Þið getið farið í stærri
hringi hér í kring og síðan áleiðis
upp að Norðurlandahúsinu. Ef það
ber ekki árangur tölum við við lög-
regluna.“
Hversu fáránleg sem þessi tillaga
annars var þá var hún samþykkt.
Því þegar skynsamleg ráð duga
ekki þá grípum við gjarnan til ör-
þrifaráða. Við Haukur héldum upp
frá höfninni og áleiðis að tjaldstæð-
inu. Rauði volvóinn hvarf upp í
miðbæinn. Við máttum fara með
gát til að aka nákvæmlega sömu
götur og fyrr um morguninn og við
gættum vel til beggja átta inn í allar
hliðargötur, en drengur í bláum
stakk var hvergi sjáanlegur.
„Þetta þýðir ekki neitt,“ sagði ég
með grátstafinn í kverkunum,
„hann gæti aldrei hafa farið svona
langt.“
„Ég ætla að aka upp á hæðina
þarna,“ sagði Haukur. „Þá held ég
að sjáist alla leið.“
Ég heyrði þó á rödd hans að
honum fannst tilgangslaust að fara
lengra.
Það var rétt. Uppi á hæðinni sást
yfir á tjaldsvæðið. Við sáum það
þó raunar ekki. Miðja vegu á leið-
inni þangað gekk lítill maður í
blárri úlpu og hélt annarri hendi
upp að andlitinu.
Við þorðum varla að draga and-
ann þegar við ókum fram á hann.
Það gat ekki verið eða hvað. Jú,
þarna gekk Örn. Hann grét ekki en
var eins og utan við sig. Hann vildi
tæpast þýðast mig þegar ég tók
hann upp og bar hann inn í bílinn.
Hann spurði í sífellu.
„Hvar er mamma? Hvar er
mamma?“
Hvað skyldi hafa verið að brjót-
ast um í þessum litla kolli þessar
löngu klukkustundir. Og hvernig í
ósköpunum hafði þessi litli pjakkur
getað ratað þessa leið. En við
fundum til ósegjanlegs léttis. Við
vorum búin að snúast all mikið
áður en við rákumst á Sirrý og
Þröst. Þau voru að leita að lög-
reglustöðinni og voru orðin frá sér
af skelfingu. Feginleiki þeirra var
meiri en svo að þau gætu tjáð hann
í orðum. Þannig fer oft á stórum
stundum að okkur verður orða
vant. En það var ekki fyrr en í fangi
mömmu sinnar að Örn fór að gráta.
Þannig byrjaði þessi dagur okkar
í Færeyjum með kvíða og skelfingu
sem breyttist í orðlausan fögnuð.
Við vorum satt að segja dálitla
stund að jafna okkur eftir óttann.
En að stundu liðinni lögðum við
aftur á brattann upp úr bænum.
Eins og sannir íslendingar fýsti
okkur að sjá hvað væri hinum
megin við fjallið að baki bænum.
Reyndar hefði það tæpast verið
kallað fjall á íslandi. í mesta lagi
háls. Skyldi annars ekki forvitnin
verða meiri, útþráin sterkari hjá
þeim sem býr í návígi við fjöll. Þau
leyna svo miklu, fela, laða, jafnvel
ögra. Hvað er hinum megin.
Komdu bara ef þú þorir.
í þetta skipti komumst við upp
að Norðurlandahúsinu, sem þá var
að verða fullbyggt. Enginn maður
var þar sjáanlegur svo við komumst
Bœrinn í Saksun.
Höfnin í Pórshöfn.