Fjölrit RALA - 15.11.1988, Blaðsíða 72

Korpa 1987
62
K. FRÆRANNSÓKNIR
Spírunarprófun á afhýddu melfræi.
Melfræið var afhýtt hjá dönsku fyrirtæki (Vestrup Maskinfabrik A/S), sem framleiðir
fræhreinsibúnað. Aðferðin fjarlægir ystu vefi fræsins, þ.e. blómagnirnar, og frækápa og
aldinveggur rispast. Stöðluð spírunaraðferð fyrir Leymus arenarius er ekki til. Aðferðin sem
hér var notuð fylgir leiðbeiningum "International Seed Testing Association" fyrir stórt
grasfræ, nema hér er spírunartíminn hafður mun lengri. Fimmtíu fræjum var plantað i
peír/skálar og sandur settur yfir í 8 endurtekningum. Skálarnar voru hafðar í geymslu við
10°C í 5 daga. Þær voru síðan fluttar inní spírunarskáp, sem var stilltur á 25/15°C, og
8/16 klst. dag/nótt lotur. Þúsundkornaþyngdin var ákvörðuð með því að telja 50 fræ i 8
endurtekningum.
1000 kþ. (g) Spírun (%) eftir 46 daga
Heill melur 11,60 42,7
Afhýddur melur 10,26 13,0
Meðalfrávik 10,44
Frítölur 14
Mikil mygla var skráð í 3 skálum í afhýdda melnum. Breytileikinn í spírun var mikill í
afhýdda melnum eða 2-40%. Lítil spírun í afhýdda melnum kemur ekki á óvart og er í
samræmi við rannsóknir sem gerðar hafa verið á fræi af öðrum grastegundum. Sigfús
Bjarnason (Fjölrit Rala nr. 91) fékk mun jákvæðari niðurstöður með rispun og enn betri við
sýrumeðhöndlun á íslenskum mel.
Spírunarprófun á lúpínufræi.
Fræið var prófað samkvæmt reglum "International Seed Testing Association" fyrir
belgjurtir með stórt fræ, en sérstök stöðluð aðferð fyrir Lupinus nootkatensis er ekki til.
Líftala er það hlutfall fræs sem spíraði, að viðbættu því fræi, sem hafði harða og
óskemmda frækápu í lok spírunartímans. Spírað fræ er það hlutfall fræs af lifandi fræi
sem spíraði á spírunartímanum.
1000 kþ. Spírun (%) Líftala
Uppruni Merki (g) eftir 22 daga (%)
Múlakot og Geitasandur Burstað 15,84 73,2 86,2
Haukadalur " 13,04 82,2 64,0
Skógasandur n 15,43 82,5 83,7
Þjórsárdalur »1 12,21 71,5 75,7
Korpa M 14,84 74,5 58,0
? (handsafnað 1986) " 13,81 23,5 48,5
Múlakot og Geitasandur Óburstað 16,02 22,0 85,0
Haukadalur H 13,07 61,5 58,0
Þjórsárdalur It 11,78 43,2 74,7
Þjórsárdalur* Létt fræ 7,44 0,0 0,0
Haukadalur* M II 7,94 0,0 0,0
Meðaltal 12,85 59,3 70,4
Meðalfrávik 0,404 6,13 6,89
Frítölur 80 32 32
* Mikid rusl eöa um og yfir 50% af þyngd. í öörun sýnum voru brotin og tóm frœ á
milli 5-10% af þyngd.