Fjölrit RALA - 06.12.1991, Blaðsíða 11

7
Athugunin fór þannig ffam að túnunum var fyrst skipt niður eftir aldri, meðferð og fleiri
þáttum. Þetta var gert í samráði við bóndann. Þá voru upplýsingar um hvert tún skráðar á þar til
gert eyðublað. Eftirfarandi upplýsingum var safnað, væru þær tiltækar:
Halli túnanna (hversu mikill).
Hvert hallar þeim?
Jarðvegsgerð.
Rakaástand túnanna.
Tilurð gróðurs (sjálfgræðsla, sáning).
Aldur.
Nýrækt eða endurvinnsla.
Sáðblöndur.
Sáðtími.
Áburðamotkun.
Áburðartími.
Áburður eftir slátt.
Beit.
Sláttur (einn eða fleiri).
Kal.
Gróðurgreiningin fór þannig ffam að jámhring (57 sm í þvermál) var hent út á nokkrum stöðum
í hverri spildu og þekja einstakra tegunda í hringnum metin í prósentum. Matið var ekki mjög
nákvæmt heldur var hlutdeild hverrar tegundar áætluð á tiltölulega stuttum tíma. Þær tegundir
sem fundust í hverjum hring vora ekki metnar með minni þekju en 1%. Venjulega var þetta gert
á fimm stöðum í hverju túni, en ef gróðurfar túnanna var mjög breytilegt var hringnum kastað
sjö sinnum. Meðaltal þessarra mælinga var látið gilda fyrir túnið. Tegundir sem sáust í túnunum
en komu ekki í hringina vora ekki taldar með. Venjulega var gengin homalína yfir túnið og
hringnum hent út með jöfnu millibili á þeirri línu. Þessi aðferð er býsna nákvæm, þegar verið er
að skoða ung tún, en erfiðara er að fá nákvæmt mat á eldri túnum þar sem gróðurfar getur verið
breytilegt eftir því hvar er á spildunum. Þá er rétt að geta þess að það hefur áhrif á matið hvenær
sumarsins það er ffamkvæmt. Hlutur vallarfox- og háliðagrass verður væntanlega ofmetinn ef
túnin era mikið sprottin þegar þau era skoðuð vegna þess að þessar tegundir era hávaxnar og
skyggja á hinar. Einnig er líklegt að vallarfoxgras mælist meira á vorin en í endurvexti, því að
það er mun seinna af stað eftir slátt en aðrar tegundir.
Þessi athugun fór að mestu fram í júnímánuði, þó vora túnin á Snæfellsnesi og í Dalasýslu ekki
skoðuð fyrr en eftir slátt (um miðjan ágúst) og ekki heldur túnin á Þverfelli og Rauðanesi.