Morgunblaðið - 06.06.2020, Síða 54

54 MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 6. JÚNÍ 2020
Sigurður Bogi Sævarsson
sbs@mbl.is
E
fnið er fjölbreytt og þegar allt
er lagt saman er í blöðunum
að finna mikinn fróðleik um
sjávarútveg og mannlíf hér á
Snæfellsnesi,“ segir Pétur S. Jó-
hannsson í Ólafsvík. Út er komið
Sjómannadagsblað Snæfellsbæjar
2020 og er þetta 28. árangur þess.
Pétur stendur að útgáfunni, en blað-
ið kom fyrst út árið 1987. Hið næsta
kom 1991 og síðan hefur verið óslit-
inn þráður í útgáfunni allt frá 1995.
Útgáfan skiptir máli
„Já, mér finnst alltaf jafn áhugavert
að gefa út þetta blað, enda tel ég það
skipta máli. Þetta er skemmtilegt
verkefni,“ segir Pétur sem hefur átt
sæti í sjómannadagsráði í Snæ-
fellsbæ í rétt 40 ár. Sama tíma hafa
með Pétri setið í ráðinu þeir Jónas
Gunnarsson og Björn Erlingur
Jónsson, báðir útgerðarmenn í
Ólafsvík. Nýir menn við borðið nú
eru Illugi Jónasson og Jens Brynj-
ólfsson. Hlutverk ráðsins er meðal
annars að sjá um framkvæmd sjó-
mannadagsins í Snæfellsbæ, en þar
eru alltaf hátíðarhöld fyrstu helgina
í júní ár hvert.
Í sjómannadagsblaðinu nú er hug-
vekja eftir fyrrverandi sóknarprest
Ólafsvíkinga, sr. Óskar Hafstein
Óskarsson, sem nú þjónar í Hruna í
uppsveitum Árnessýslu. Þá eru í
blaðinu greinar eftir systkinin Berg-
lindi og Lárus Sigurð Ásgeirsbörn,
sem uppalin eru fædd í Ólafsvík og
hafa svo látið að sér kveða í þýðing-
armiklum störfum. Berglind hefur
undanfarin ár verið sendiherra Ís-
lands í Moskvu og Lárus stjórnar
stærsta rækjueldi í heimi sem er í
Sádi-Arabíu, en þau eru bæði fædd í
Ólafsvík, börn Ásgeirs Jóhannes-
sonar og Sæunnar Sveinsdóttur.
Haraldur Yngvason úr Snæfellsbæ
er sjómaður á fiskibát í Hammerfest
í Noregi. Hann er tekinn tali og seg-
ir meðal annars frá útgerð togarans
Ottars Birtings sem hann átti hlut í
ásamt fleirum.
Körfuboltaþjálfarinn
sem varð skipstjóri
Af öðru efni í blaðinu má nefna viðtal
við Bárð Eyþórsson, fv. körfubolta-
mann, sem segir frá því í viðtali hvað
varð til þess að hann er orðinn skip-
stjóri á einum nýjasta og glæsileg-
asta skuttogara landsins, Drangey
SK frá Sauðárkróki. Baldur Ágúst
Sigþórsson, yfirstýrimaður á Helga-
felli, segir frá sínu starfi. Þá er rætt
við framkvæmdastjórana Kristínu
Vigfúsdóttur í Ólafsvík og Guðmund
Smára Guðmundsson í Grundarfirði,
en sá síðarnefndi er í starfi hjá G.
Run sem starfrækir eina fullkomn-
ustu fiskvinnslustöð landsins.
Þá segir sagnamaðurinn Hjörtur
Valdimarsson frá Skjaldartröð á
Hellnum sögur frá æsku sinni þar
suður frá. Einnig frá skemmtilegum
kynnum sínum við Ólafsvíkinga en
hann réð sig á bát í Ólafsvík 1952.
Einnig er sagt í máli og myndum frá
komu fjögurra glæsilegra skipa til
Snæfellsness á síðastliðnu ári, en til-
koma þeirra breytir miklu fyrir út-
gerðina á svæðinu og færir til nýrrar
framtíðar.
Sjómannadagsblað Snæfellsbæjar
2020 er 88 síður og verður til sölu á
Reykjavíkursvæðinu í versluninni
Gleraugna Pétri, Garðatorgi 4a í
Garðabæ og einnig á Bókakaffi,
Norðurbakka 1 í Hafnarfirði.
Fjölbreytni og fróðleikur í blaðinu
Sjómannadagsblað
Snæfellsbæjar í 28.
sinn. Hugvekja, viðtöl
og greinar víða úr heim-
inum. Pétur hefur setið
í sjómannadagsráði í
rétt fjörutíu ár.
Morgunblaðið/Sigurður Bogi
Útgerðin í byggðunum á utanverðu Snæfellsnesi er öflug og af því leiðir að til verða ýmis frásagnaefni og sögur sem skráðar
eru og margar hafa einmitt birst í sjómannadagsblaðinu sem svo margir bíða eftir og lesa. Myndin er tekin í Ólafsvík.
Pétur Steinar Jóhannsson með blaðið
sem var að koma úr prentsmiðju.
Gunnlaugur Snær Ólafsson
gso@mbl.is
S
taðan er ágæt núna en mikl-
ar bilanir hafa verið í bátn-
um að undanförnu,“ segir
Rakel Jóhannsdóttir, sem
gerir út Boggu ST-055 frá Hólma-
vík. Hún kveðst stefna á að færa
sig yfir á Norðurfjörð um miðjan
júlí.
Rakel segir veiðarnar ekki hafa
staðið undir kostnaði undanfarin
þrjú ár. „Fyrst fór kælirinn og svo
fór vélin. Þetta er búið að vera tals-
vert basl,“ útskýrir hún en kveðst
hvergi hætt enda nýtur hún sjó-
mennskunnar.
„Þetta er svo hreinsandi fyrir
hugann að fara út á sjó og gott fyr-
ir líkamann. Þetta er skemmtilegt,
mér finnst það,“ svarar Rakel spurð
hvað fái hana á strandveiðarnar.
Hún kveðst stunda strandveiðar af
áhugamennsku þar sem hún starfar
alla jafna í bókhaldi. „Ég hef alist
upp við sjóinn og mér hefur alltaf
þótt þetta freistandi. Þetta er ekk-
ert mál ef þú ert líkamlega hraust-
ur.“
Fínt ef vélin heldur
Hún hvetur fleiri til þess að láta
reyna á strandveiðar og segist ekki
vita hvers vegna ekki séu fleiri kon-
ur meðal strandveiðimanna. „Ætli
það sé ekki bara að þeim hafi ekki
dottið þetta í hug, það er ekkert
vesen á þessu þannig. Fólk er
stundum hissa á því að maður sé í
þessu og þegar maður kemur nýr
tekur maður eftir því að það sé að-
eins verið að fylgjast með manni.
Og ég er kannski ekki alveg sú fær-
asta að snúa bátnum á mjög litlum
bletti eða þess háttar,“ segir hún og
hlær. „Ég hef keyrt á bryggjuna og
bakkað upp í kantinn og ýmislegt
svoleiðis, en ég hafði þetta af.“
Rakel segir tvímælalaust gaman
að taka sér eitthvað nýtt fyrir
hendur og læra nýja hluti. Þá sé
strandveiðikerfið tækifæri fyrir fólk
að láta á sjósókn reyna og athuga
hvort þetta sé eitthvað sem höfðar
til þess. Þrátt fyrir almennt að vera
ánægð með kerfið finnst henni tak-
markanir á hvaða vikudögum megi
veiða vera einkennilegar. „Það er
heldur hallærislegt að það megi
ekki fara út á sunnudegi ef viðrar
betur á mánudegi eða þriðjudegi.“
Spurð hvort hún búist við góðu
veðurfari í sumar, segir Rakel svo
vera. „Þetta verður bara fínt ef vél-
in heldur,“ svarar hún og hlær.
Hvergi hætt þrátt fyrir basl
Margt getur strítt
strandveiðisjómönnum
um þessar mundir enda
skiptir öllu að allt sé
eins og á að vera hvað
bát og áhöld varðar.
Rakel Jóhannsdóttir gerir
út Boggu frá Hólmavík.
Gunnlaugur Snær Ólafsson
gso@mbl.is
K
ristján Þór Júlíusson, sjáv-
arútvegs- og landbún-
aðarráðherra, hefur stað-
fest tillögu Hafrannsókna-
stofnunar að nýju
áhættumati vegna mögulegrar erfða-
blöndunar frá laxeldi, að því er fram
kemur í tilkynningu á vef stjórnar-
ráðsins. Þar segir að „áhættumat
erfðablöndunar er samkvæmt lögum
um fiskeldi skilgreint sem mat á því
magni frjórra eldislaxa sem strjúka
úr eldi í sjó og vænta má að komi í ár
þar sem villta laxastofna er að finna
og metið er að erfðablöndun eldislax
við villta nytjastofna, að teknu tilliti
til mótvægisaðgerða, verði það mikil
að tíðni arfgerða villtra stofna breyt-
ist og valdi versnandi hæfni stofn-
gerða þeirra“.
Ný aðferð
Hið nýja áhættumat gerir ráð fyrir
því að ala megi 106.500 tonn af laxi í
sjó mælt í hámarkslífmassa og felur
það í sér 20 prósent aukningu á heim-
ilu eldi frjórra laxa. Er þetta í sam-
ræmi við ráðleggingar Hafrann-
sóknastofnunar sem kynntar voru í
mars, en ráðleggingarnar byggðust á
nýrri aðferð við gerð áhættumats
auk þess sem nú sé miðað við heildar-
lífmassa en ekki framleiðslumagn.
Fyrri áhættumat gerði ráð fyrir að
hámarksframleiðslumagn yrði 71
þúsund tonn, yrði fyrra mat upp-
reiknað með nýju aðferðinni myndi
það gera ráð fyrir að hámarks-
lífmassi í sjó yrði 88,75 þúsund tonn
en það er það sem þarf til þess að
hægt sé að framleiða 71 þúsund tonn.
Fram kemur í tilkynningunni að
hámarkseldismagn á frjóum laxi
verði 64.500 tonn á Vestfjörðum og
42.000 tonn á Austfjörðum. „Á Vest-
fjörðum er stærsta breytingin sú að
við endurskoðað mat verður leyfilegt
að ala 12.000 tonn í Ísafjarðardjúpi.
Jafnframt verður leyfilegt að ala
2.500 tonn í Önundarfirði. Sam-
kvæmt hinu staðfesta áhættumati
verður eldi ekki stundað nær veiðiám
í botni Ísafjarðardjúps en sem nemur
línu frá Ögurnesi að Æðey og
Hólmasundi. Ef notuð eru 400
gramma seiði má auka hámarks-
lífmassa í Ísafjarðardjúpi í 14.000
tonn. Á Austfjörðum verður aukning
á hámarkseldi um 60 prósent og
kemur sú aukning fram í Fáskrúðs-
firði, Reyðarfirði og Seyðisfirði. Í Fá-
skrúðsfirði og Reyðarfirði er lagt til
að hámarkslífmassi geti orðið 14.000
og 18.000 tonn ef 400 gramma seiði
eru sett út í kvíar.“
Morgunblaðið/Eggert
Staðfestir nýtt áhættu-
mat erfðablöndunar
Kristján Þór Júlíusson
landbúnaðar- og sjávar-
útvegsráðherra.