Morgunblaðið - 27.08.2020, Blaðsíða 10

10 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 27. ÁGÚST 2020
Arnar Pétursson
maraþonhlaupari
15% AFSLÁTTUR AF
OAKLEY-VÖRUM
Í VERSLUNUM OKKAR
TIL 5. SEPTEMBER
SMÁRALIND • HAFNARTORG • KEFLAVÍK
Ágúst Ingi Jónsson
aij@mbl.is
Engar fréttir hafa enn borist Haf-
rannsóknastofnun um veiði á hnúð-
laxi í íslenskum ám í sumar. Líklegt
er að einhverjir slíkir hafi veiðst og
verið færðir í veiðibækur sem þá
kemur í ljós við lok veiðitímabilsins.
Sumarið í fyrra var hins vegar sett
met í veiði á hnúðlöxum í ám hér á
landi og voru skráðir stang-
veiðiveiddir hnúðlaxar 213 á öllu
landinu. Vitað var af veiði í alls 69
vatnsföllum en í sumum þeirra er
ekki regluleg veiðiskráning. Í þeim
er ekki vitað um fjölda en ef gert er
ráð fyrir einum veiddum hnúðlax í
hverri þeirra hafa veiddir hnúðlaxar
alls verið alls 232, samkvæmt því sem
fram kemur í yfirliti Hafrann-
sóknastofnunar um lax- og silungs-
veiði 2019.
Flestir á Austurlandi
Af skráðum veiddum hnúðlöxum
veiddust flestir á Austurlandi eða 72,
á Norðurlandi eystra 42 og Norður-
landi vestra 30. Á Vestfjörðum veidd-
ust 28, Suðurlandi 17, Vesturlandi 23
og á Reykjanesi veiddist einn hnúð-
lax. Í net veiddust á Suðurlandi 16
hnúðlaxar og á Vesturlandi veiddist
einn hnúðlax í net.
Fyrsti hnúðlaxinn sem vitað er um
að hafi veiðst hér á landi var í Hítará
á Mýrum árið 1960 en hnúðlaxana í
Evrópu má rekja til tilrauna Rússa
með hafbeit á hnúðlöxum í rúss-
neskum ám við Hvítahaf og á Kola-
skaga. Í framhaldi af því fór að bera á
hnúðlöxum í ám í Evrópu og þar á
meðal í íslenskum ám. Meira er af
hnúðlaxi þegar ártalið stendur á
oddatölu en jafnri tölu og því var gert
ráð fyrir að hnúðlaxar yrðu færri í ár
heldur en í fyrra. Á næsta ári eru lík-
ur á aukningu á ný.
Vitað er að hnúðlaxahrygnur hafa
hrygnt í ár hér á landi og er vert að
rannsaka hvort og hvaða áhrif hnúð-
lax kann að hafa á fiskstofna og ann-
að lífríki í ám hér á landi, segir í yf-
irliti Hafró. Tilmæli eru um að landa
öllum hnúðlaxi og veiðimenn eru
beðnir um að skrá veidda hnúðlaxa.
Morgunblaðið/Líney
Hnúðlax Talið er að fiskurinn drepist að lokinni hrygningu.
Met hnúðlaxa í fyrra
 Veiði í 69 vatnsföllum  Fáir á ferð-
inni í ár, en búist við fjölgun að ári
Aron Þórður Albertsson
aronthordur@mbl.is
„Þeir hafa selt okkur efni á háu verði
og bjóða svo í framhaldinu í sömu
verk á verði sem ekki er hægt að
keppa við,“ segir Vilhjálmur Þór
Matthíasson, eigandi
malbikunarfyrirtækisins Fagverks.
Vísar hann í máli sínu til Malbik-
unarstöðvarinnar Höfða sem er í eigu
borgarsjóðs Reykjavíkur. Fyrirtækið
hefur undanfarin ár keppt við fyrir-
tæki á einkamarkaði. Að sögn Vil-
hjálms er erfitt að keppa við malbik-
unarstöðina.
„Þeir hafa alltaf komist upp með að
selja okkur efni á verði sem er mjög
hátt. Síðan bjóða þeir lægra verð í
verkin. Þeir borga í raun með sér í
vinnuliðnum,“ segir Vilhjálmur sem
undrast mjög vinnubrögð fyrirtækis-
ins. Hann hafi því fundið sig knúinn til
að mæta samkeppni borgarsjóðs.
„Þeir taka alltaf bestu verkin þannig
að ég fór og reisti sjálfur malbikunar-
stöð. Búið er að setja stöðina upp
þannig að ég er kominn í beina sam-
keppni við þá,“ segir Vilhjálmur.
Reisa stöð á sama stað
Malbikunarstöðin var tekin í gagn-
ið á þessu ári en kostnaður fram-
kvæmdanna stendur nú í 1,3 milljörð-
um króna. Gera má ráð fyrir að
heildarfjárfestingin verði um 2,5
milljarðar króna. Stöðin er á Esjuvöll-
um í Mosfellsbæ og verður Fagverk
þar nú með aðstöðu til framleiðslu
malbiks. Í kjölfar uppbyggingar Fag-
verks greindi Reykjavíkurborg frá
því að uppi væru áætlanir um að reisa
sambærilega stöð á svæðinu í stað
Malbikunarstöðvarinnar Höfða. Seg-
ir Vilhjálmur að erfitt sé að vera í
stanslausri samkeppni við opinbera
aðila með ótakmarkað fjármagn. „Ég
fékk nóg af þessu og ákvað að reisa
mína eigin malbikunarstöð. Reykja-
víkurborg er síðan núna að reisa nýja
malbikunarstöð þar sem ég setti
mína. Þeir eru að fara af höfðanum
enda eru þeir á undanþágu frá Um-
hverfisstofnun. Nú eru þeir því á fullu
að undirbúa nýja stöð á Esjuvöllum.
Þeir munu setja milljarða í þá fram-
kvæmd og í framhaldinu halda áfram
samkeppni við okkur hina á markaðn-
um.“
Vill borgina af markaðnum
Sjálfur segist Vilhjálmur vilja
Reykjavíkuborg af markaðnum. Ekki
sé sanngjarnt fyrir einkaaðila að
þurfa að eiga í samkeppni við djúpa
vasa opinberra stofnana.
„Það er búið að slökkva á malbik-
unarstöðinni í Hafnafirði því hún fær
engin verkefni. Reykjavíkurborg á
ekki að vera í svona framleiðslu, þeir
eiga bara að loka malbikunarstöð-
inni,“ segir Vilhjálmur og bætir við að
tilvalið sé að hætta rekstri Malbikun-
arstöðvarinnar Höfða í stað þess að
flytja hana. „Þeir þurfa að setja upp
aðstöðu fyrir marga milljarða til að
halda áfram. Það væri best að nýta
tækifærið núna og leggja starfsemina
niður.“
Borgin stundi undirboð
og hirði bestu verkin
 Segir erfitt að keppa við djúpa vasa Reykjavíkurborgar
Morgunblaðið/Arnþór
Malbikunarstöð Borgarsjóður Reykjavíkur hefur rekið stöðina síðustu ár.