Morgunblaðið - Sunnudagur - 23.08.2020, Blaðsíða 4

FRÉTTIR VIKUNNAR
4 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 23.8. 2020
Suðurlandsbraut 26 Sími: 587 2700
Opið 11-18 virka daga www.innlifun.is
Vikan hófst á því að hlaup hófstekki undan Grímsvötnum.Í öðrum fréttum á sunnu-
dag bar það hæst að Þórdís Kolbrún
Reykfjörð Gylfadóttir, ferða-
málaráðherra og stærsta nafnið í ís-
lenskum stjórnmálum, þurfti að gera
grein fyrir samveru sinni með nokkr-
um vinkonum af Skaganum. Myndir
af þeim voru birtar á félagsmiðlum og
fundu margir að því að viðmið um
fjarlægð á milli fólks væru ekki nægi-
lega virt. Gagnrýnendur ráðherrans
urðu ekki glaðari við að uppgötva að
meðal vinkvenna hennar var áhrifa-
valdurinn Eva Laufey Kjaran Her-
mannsdóttir, en þátttaka hennar í
þessum vinafagnaði var kostuð af Ice-
landair Hotels. Þórdís greindi hins
vegar frá því að hún hefði vandlega
gætt þess að borga fyrir sig.
Ferðageirinn hafði þó ýmsar
áhyggjur þyngri þarna um helgina,
nýlegar sóttvarnaraðgerðir settu allar
fyrirætlanir um vörn og sókn í upp-
nám og óttast margir fjöldagjaldþrot í
greininni með haustinu og óvíst hverj-
ir tóra til næsta sumars. Áhrifin komu
þegar í ljós þegar afpantanir hrúg-
uðust inn hjá ferðaþjónustufyrir-
tækjum, sumum hótelum var lokað og
starfsmönnum sagt upp.
Meðal stjórnmálamanna kom enda
upp ágreiningur um þessar nýjustu
sóttvarnaraðgerðir, en þó þar hafi
komið upp mörg sömu andmæli og
ferðaþjónustan hefur haft uppi, voru
það þó fremur mannréttindi og stjórn-
arskrárákvæði sem pólitíkusarnir
höfðu áhyggjur af. Annars vegar varð-
andi ferðafrelsið og hins vegar hvað
varðar lagaheimildir fyrir aðgerð-
unum, sem sumir telja ónægar og vilja
að komi fyrir þingið.
Katrín Jakobsdóttir sagði fyrir sitt
leyti sjálfsagt og æskilegt að þingið
fjallaði um aðgerðirnar, þó hún teldi
lagaheimildirnar raunar ríkar og
nægar. Brynjar Níelsson kinkaði kolli.
  
Icelandair frestaði hlutafjárútboði
sínu þar til í september og hefur hóf-
legri hugmyndir en áður um hversu
mikla aura megi sækja með því móti,
vildu 27,5 milljarða króna en miða nú
við 23 ma.kr., en munu láta sér 20
nægja ef í harðbakkann slær. Sömu-
leiðis er risalán með ríkisábyrgð enn í
undirbúningi, en ríkisábyrgðin ein-
hverju minni en upphaflega var miðað
við.
Um hundrað gistihús skráðu sig til
að taka við gestum í sóttkví, en sumir
hótelhaldarar kvörtuðu raunar undan
því að leiðbeiningar og upplýsingar
stjórnvalda væru af skornum
skammti. Eins og sumir áttu raunar
eftir að brenna sig á.
Íslandsmeistarar KR í fótbolta fóru
í einstaka fýluferð til Skotlands, þar
sem þeir skíttöpuðu fyrir Celtic.
Höfðu áhorfendur á orði að þeir hefðu
tekið 2 metra regluna fullhátíðlega á
vellinum. Þrautum þeirra var þó ekki
lokið þegar blásið var til leiksloka því
þá tók við kapphlaup við tímann um
að komast heim fyrir nýju sóttvarnar-
ákvæðin. Þeir töpuðu því líka og
þurftu því að fara í sóttkví með til-
heyrandi raski á Íslandsmótinu.
Skrúfað var fyrir heita vatnið hjá
um 50 þúsund íbúum á höfuðborgar-
svæðinu vegna endurbóta á stofnlögn.
Það mun ekki hafa haft teljandi á
hreinlæti eða veiruþvott, enda dugar
sápa jafnvel í köldu vatni og heitu.
  
Kannski var það vegna þessa skorts á
heitu vatni, sem Reykvíkingar og
nærsveitamenn fjölmenntu á bað-
ströndina í Nauthólsvík á þriðjudag,
en kannski var það ekki síður vegna
þeirrar ljúfu síðsumarsblíðu sem allt í
einu breiddi út faðminn.
Hvað sem líður veirutíð virðist
kaupgleði landsmanna söm við sig,
eins og fram kom í fréttum af stórauk-
inni netverslun Íslendinga í útlöndum.
Vera kann þó að senn dragi þar úr.
Uppsagnarfrestir þeirra sem fyrst
misstu vinnuna vegna kórónuveir-
unnar eru við það að renna út og hið
sama hendir enn fleiri um þarnæstu
mánaðamót. Að svo stöddu verður því
víða þröngt í búi er haustar og tæp-
lega hátíð í hverjum bæ um jólin.
Sennilegt er að það komi til tals
þegar Alþingi kemur stuttlega saman
í vikunni sem nú er að hefjast, um það
ræddu bæði þingmenn stjórnar og
stjórnarandstöðu, en þar hafa þeir
einkum í huga framlengingu á tímabili
tekjutengdra atvinnuleysisbóta og/
eða hækkun á bótunum.
Á stubbnum, eins og þessir stuttu
þingfundir eru kallaðir, verður þó
fyrst og fremst fjallað um endur-
skoðun fjármálastefnu ríkisins, enda
allar forsendur hennar foknar út í veð-
ur og vind kórónuveirunnar. Bjarni
Benediktsson fjármálaráðherra und-
irbjó jarðveginn fyrir það í vikunni og
lýsti helstu áherslum ríkisstjórn-
arinnar. Þær eru í stuttu máli þær að
ríkið verði rekið með bullandi halla
næstu misseri. Ekki stendur til að
hækka skatta, en fyrri áformum um
fjárframlög á hinum ýmsu mál-
efnasviðum haldið óbreyttum. Hins
vegar verða engin ný ríkisútgjöld,
nema þau sem lúta að heimsfaraldr-
inum og afleiðingum hans. Bjarni
benti á að ekki væri allur hallinn
sokkinn kostnaður, um 2/3 hlutar
hans skiluðu sér beint inn í hag-
kerfið og nýttust vel, bæði í vörn
gegn veirunni og sókn síðar. Nánari
útfærsla verður kynnt í þinginu, en
þessar megináherslur kynnti fjár-
málaráðherrann í grein hér í Morg-
unblaðinu undir fyrirsögninni
„Samstaðan skilar árangri“.
Ekki skilaði þó öll samstaða þeim
árangri sem að var stefnt. Ríkisstjórn-
arfundur á Hellu á þriðjudag gekk vel
fyrir sig, en eftirmálin ekki. Smit kom í
ljós á hótelinu þar sem fundurinn fór
fram og hafði það verið virkt meðan á
honum stóð. Einn starfsmaður og
fjöldi gesta greindust með veiruna, en
mögulega þurfa hundruð manna að
fara í sóttkví í framhaldinu.
Þeirra á meðal eru ráðherrarnir
sem sátu fundinn, en sumir þeirra
þurftu fremur fúlir að snúa aftur úr
hreindýraskytteríi eða reiðferðum til
þess að fara í skimun og sóttkví. Til
stendur að þeir verði prófaðir aftur á
mánudag, en það er ekki fyrr en eftir
að neikvætt próf liggur fyrir í seinna
skiptið sem þeir mega hreyfa sig úr
húsi. Við fyrstu sýn verður ekki séð að
landinu sé lakara stjórnað fyrir vikið.
Það er þó ekki svo að aðgerðir ríkis-
stjórnarinnar beri ekki árangur. Yfir
1.763 fyrirtæki eru nú með lán í
greiðslushléi, en þær skuldir nema alls
um 275 milljörðum króna. Þá liggja
fyrir 567 umsóknir um sérstök stuðn-
ingslán fyrir rúma 5 milljarða króna.
Yfirsjón í verklýsingu vegna lagn-
ingar nýs frjálsíþróttavallar ÍR í
Mjódd kostaði liðlega 100 milljónir
króna þegar vitlaus tegund af malbiki
var notuð í undirlag hans.
Vandræðaástand hjá lögreglunni á
Suðurnesjum var leyst með því að
Ólafur Helgi Kjartansson lögreglu-
stjóri var fluttur í starf til dómsmála-
ráðuneytisins. Þar verður hann sér-
fræðingur í málefnum landamæra.
Ísland er sem kunnugt er eyja og á
ekki landamæri að nokkru ríki öðru.
  
Í kynningu Icelandair til væntanlegra
fjárfesta voru sögð þau tíðindi að gengi
krónunnar myndi hafa veruleg áhrif á
framtíð félagsins og hvernig áform
þess um endurreisn næðu fram að
ganga. Sennilega hefur ekki komið
fram jafngrímulaust ákall um geng-
isfellingu síðan Kristján Ragnarsson
vann við að gráta fyrir LÍÚ á liðinni
öld. Það er hins vegar hagfræðileg ráð-
gáta hvers vegna krónan hefur ekki
fallið eins og steinn eftir að kór-
ónuveiran tók ferðaþjónustuna úr sam-
bandi og túristasíldin svo að segja
hvarf.
Smitum að utan hefur aftur fjölgað,
en veiran er í verulegri sókn víða er-
lendis. Í upphafi vikunnar höfðu
772.753 látist smitaðir af kórónuveir-
unni, en vikunni áður var talan
728.796, svo í þessari einu viku létust
43.957 manns með veiruna víðs vegar
um heim, þó ekki sé hægt að fullyrða
að hún hafi dregið þá alla til dauða.
Það jók mönnum ekki bjartsýni að
Tedros Ghebreyesus, forstöðumaður
Alþjóðaheilbrigðismálastofnunar-
innar, telur að þessi drepsótt gangi
hraðar yfir en spænska veikin fyrir
rúmri öld. Hann þykir ekki hafa verið
sérlega fundvís á hið rétta um heims-
faraldurinn til þessa. Þrátt fyrir
margvíslegar fréttir af þróun bóluefna
gegn kórónuveirunni segir Kári Stef-
ánsson óvarlegt að gera ráð fyrir að fá
bóluefni fyrir jól. Hins vegar megi
gera sér vonir um að eitthvert bólefni
komist í dreifingu á næsta ári.
Andstæðingar hnattrænnar hlýn-
unar af mannavöldum fögnuðu mjög
þegar nýtt hitamet mældist í eyði-
mörkinni Death Valley í Kaliforníu.
Þar í Dauðadal náði hitinn 54,4°C en
flestir fjölmiðlar töldu rétt að greina
frá því, til að fyrirbyggja allan mis-
skilning, að hitabylgja væri þar
vestra.
Stjórnin í smitgát
16.8.-21.8.
Andrés Magnússon
andres@mbl.is
Þessi mynd er
ekki birt í sam-
vinnu við neinn.