Morgunblaðið - Sunnudagur - 04.10.2020, Blaðsíða 17

þessari furðukosningu að fjölskipaður Hæstiréttur
taldi sig ekki eiga annan kost en að úrskurða kosn-
inguna svo stórkostlega gallaða að óhjákvæmilegt
væri að ógilda hana. Með öðrum orðum þá dugðu eng-
ar aðfinnslur sem voru fjölmargar, heldur var með
öllu óhjákvæmilegt að henda henni út með öðru óboð-
legu rusli.
Þetta var meiriháttar áfall fyrir ríkisstjórnina sem
með réttu hlaut að íhuga að víkja sæti. Síðar átti þjóð-
in eftir að hafna stórmáli á hennar vegum tvívegis
þrátt fyrir samfelldan hræðsluáróður Háskóla Ís-
lands, Seðlabanka og Ríkisútvarps, sem öll þrjú fengu
falleinkunn. Og enn hékk ríkisstjórnin og það þótt hún
væri fyrir löngu búin að missa meirihluta sinn á þingi.
Hver maður mátti sjá að eftir sögulegan dóm
Hæstaréttar væri aðeins völ á tveimur kostum. Kjósa
í furðuráðið á ný eftir að úr hinum óþolandi ann-
mörkum hefði verið bætt eða hætta við þessa óskilj-
anlegu, órökstuddu og óþörfu atlögu að stjórnarskrá
lýðveldisins.
Varla hefur nokkrum venjulegum manni dottið í
hug þriðji kosturinn, sá að hunsa bara niðurstöðu
Hæstaréttar með öllu og láta eins og lögmæt kosning
hefði víst farið fram, hvað sem mati Hæstaréttar liði.
En þegar litið er til annarrar framgöngu þessara
einstæðu stjórnmálamanna í íslenskri sögu þá þurfti
kannski ekki að koma á óvart að það fyrsta og eina
sem Jóhönnu og Steingrími datt í hug var einmitt að
gera ekkert með niðurstöðu sjálfs Hæstaréttar!
Dómgreindarleysi auglýst
En það skrítna af öllu skrítnu var að hinir ólöglega
kjörnu fulltrúar „stjórnlagaráðs“, allir nema einn
þeirra, ákváðu að stökkva um borð í ólánlega skektu
skötuhjúanna og fylgja óboðlegum viðbrögðum þeirra
við dómi Hæstaréttar Íslands og þeirri fyrirlitningu
sem þau tvö sýndu æðsta dómstól landsins. Það er til
dýrategund sem er sögð flýja sökkvandi skip en þarna
var stefnunni öfugt farið.
Og þar með sýndu þeir einstaklingar, sem í hlut
áttu, afstöðu sína til stjórnskipunar landsins og þrí-
greiningar valdsins og fyrst og síðast undirstrikuðu
þeir rækilega eigið dómgreindarleysi.
Og tilþrifin við að auka trúverðugleika sinn á ný fól-
ust ekki í öðru en því að viðhafa trúðs-trall í upphafi
og við lok hvers fundar þessa ógilda og ónýta ráðs.
Og enn skal árás gerð
Núverandi ríkisstjórn hafði það innihaldslausum og
litlausum stjórnarsáttmála sínum til afsökunar að hún
ætlaði sér að verða ríkisstjórn stöðugleikans og ekki
er auðvelt að vera á móti því og enn hefur ekki setið
ríkisstjórn á Íslandi sem hafði önnur markmið í þeim
efnum, án þess að segja það.
Engum þeirra sem hlupu yfir hraðlesinn stjórnar-
sáttmálann hefði dottið í hug að þessi ríkisstjórn
„stöðugleikans“ ætlaði sér að gera atlögu að stjórn-
arskránni. Hún hefur síðan að vísu farið algjörlega
gegn stjórnarskránni og þeim fullveldisþáttum sem
hún tryggir, með skammarlegri framgöngu sinni í
orkupakkamálum, þar sem sérlega lágt var lagst og
algjörlega og óvænt gegn ótvíræðum yfirlýsingum
formanns Sjálfstæðisflokksins á Alþingi, sem hann
hefur aldrei gert grein fyrir, hvers vegna hann hljóp
frá og gildir enn hið sama um sambærileg atvik um
Icesave-samningana alræmdu.
Eina sem hefði getað verið sem aðvörunarmerki við
myndun núverandi stjórnar um að eitthvað illt stæði
til varðandi stjórnarskrána glittir í svo varla sést í
þeim kafla sem fjallar um eflingu Alþingis: „Lög-
gjafar-, fjárstjórnar- og eftirlitshlutverk Alþingis
verður styrkt á kjörtímabilinu með auknum stuðningi
við nefndastarf og þingflokka. Auk þess vilja ríkis-
stjórnarflokkarnir ýta allnokkrum verkefnum úr vör
með þverpólitískri nálgun og tryggja þar betur en
venja er að sú fjölþætta þekking og reynsla sem þing-
ið býr yfir nýtist í þágu lands og þjóðar óháð því
hvaða flokkar skipa stjórn og stjórnarandstöðu á
hverjum tíma.
Á fyrri hluta kjörtímabilsins verða settir á fót þver-
pólitískir hópar í samráði við viðkomandi fagráð-
herra, m.a. um stofnun miðhálendisþjóðgarðs, ný-
sköpunarstefnu, þróun mælikvarða um hagsæld og
lífsgæði, orkustefnu, stjórnarskrá, framkvæmd og
endurskoðun útlendingalaga og framtíðarnefnd um
áskoranir og tækifæri vegna tæknibreytinga.“
Orðið stjórnarskrá sést þarna, ef þrautrýnt er í, á
hlaupum með tali um miðhálendi, „framtíðarnefnd
um áskoranir“, „þróun mælikvarða um hagsæld og
lífsgæði“.
Vissulega má viðurkenna að þetta er ekki fyrsti
stjórnarsáttmálinn sem er að mestu innihaldslaust
þvaður, en ekki er hægt að segja að ríkisstjórnin sem
var í burðarliðnum hafi verið að senda blys á loft um
að hún ætlaði sér að fara í ömurleg fótspor Jóhönnu
og Steingríms í samfelldum árásum á stjórnarskrána!
Svo ljóst og einfalt
Allt sem sagt er þessa dagana um hið burtkastaða
stjórnlagaráð, sem Hæstiréttur Íslands setti á sinn
stað, einkennist að lítt skiljanlegu tali.
Í pistli Andríkis, hinn 25. september sl., er þó tekið
á þeim þætti með ljósum hætti: „Þeir sem vilja breyta
stjórnarskrá lýðveldisins gætu til dæmis byrjað á því
að lesa grein 79 um hvernig það er gert. Þar er bara
ekkert um að stjórnlagaráð geti gert slíkar breyt-
ingar. Alþingi fer með valdið til breytinga. Sam-
þykkja þarf breytingarnar í tvígang á Alþingi með al-
mennum þingkosningum á milli. Ef breyta skal
ákvæðinu um þjóðkirkjuna þarf að bera sjálfa breyt-
inguna undir atkvæði allra kosningabærra manna eft-
ir að Alþingi hefur samþykkt hana.
Þá hjálpar líka að lesa grein 48. Þar segir að þing-
menn séu „eingöngu bundnir við sannfæringu sína og
eigi við neinar reglur frá kjósendum sínum.“
Tillögur stjórnlagaráðs eru ekki undanþegnar
þessu fallega ákvæði. Einu gildir hvaðan hugmyndir
og tillögur koma fyrir þingið. Þingmenn eru ekki
bundnir af öðru en sannfæringu sinni.
Þeir sem efndu til fundarhalda stjórnlagaráðs og al-
mennrar atkvæðagreiðslu í kjölfarið virðast hins veg-
ar hafa vonað að skauta mætti fram hjá þessum skýru
greinum. Alþingi yrði í tvígang afgreiðslustofnun
fyrir ráðið og þingkosningar þar á milli hefðu ekkert
vægi.“ Og lokaorð Andríkis um þetta eru undir yfir-
skriftinni: Gamalt ráð gegn gargi:
„Nema það hafi aldrei búið alvara að baki og stjórn-
lagaráðið og atkvæðagreiðslan bara verið snuð vinstri
stjórnarinnar upp í þá hávaðaseggi og skemmdar-
varga sem komu óorði á búsáhöld.“
Það skyldi þó ekki vera.
En hvers vegna er sú vinstristjórn, sem Sjálfstæð-
isflokkurinn á aðild að núna, í sama utanvegaakstri og
hinir?
Skilur einhver það?
Morgunblaðið/Árni Sæberg
’En það skrítna af öllu skrítnu var að hinirólöglega kjörnu fulltrúar „stjórnlagaráðs“,allir nema einn þeirra, ákváðu að stökkva umborð í ólánlega skektu skötuhjúanna og fylgja
óboðlegum viðbrögðum þeirra við dómi
Hæstaréttar Íslands og þeirri fyrirlitningu
sem þau tvö sýndu æðsta dómstól landsins.
4.10. 2020 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 17