Morgunblaðið - 09.11.2020, Qupperneq 8

8 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 9. NÓVEMBER 2020
Stundum er kvartað undan þvíað laun hér á landi séu lág og
ganga einstaka háværir forsvars-
menn verkalýðshreyfingarinnar
jafnvel langt í tali um arðrán eða
aðrar úreltar klisj-
ur. Ný skýrsla
KPMG um veit-
ingageirann er at-
hyglisvert innlegg í
þessa umræðu og
sýnir glöggt að í
samanburði við ná-
grannalöndin eru
laun hér ekki lág,
heldur mjög há. Í skýrslunni eru til
dæmis borin saman laun hér og í
Svíþjóð, sem seint verður talið lág-
launaland. Tvítugur starfsmaður
hér á landi í fullu starfi í veit-
ingageiranum fær 378 þúsund
krónur á mánuði en í sama starfi
með sama vinnutíma í Svíþjóð
fengi hann 313 þúsund krónur.
  
Átján ára starfsmaður sem vinn-ur 88 tíma á mánuði fær 219
þúsund krónur hér, í Svíþjóð fengi
hann 140 þúsund. Og rétt er að
taka fram að í öllum tilvikum er
um íslenskar krónur að ræða. Þeg-
ar launaþróun á síðustu árum er
borin saman má sjá að laun í veit-
ingageiranum hér hafa hækkað
um 40% frá árinu 2014 en annars
staðar á Norðurlöndum hefur
hækkunin verið á bilinu 5% til 15%.
  
Þetta hefur haft þær afleiðingarað launahlutfall í veit-
ingageiranum hefur farið úr um
35% árið 2014 í um 42% í fyrra og
með þeim launahækkunum sem
samið hefur verið um fer það að
óbreyttu verðlagi upp í 52% eftir
tvö ár.
  
Veitingageirinn stóð illa undirþessu fyrir kórónuveiruf-
araldurinn en eftir hann er aug-
ljóst í hvað stefnir. Ætlar verka-
lýðshreyfingin áfram að láta eins
og henni komi þetta ekki við?
Stefnir í vandræði
í veitingageira
STAKSTEINAR
Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnar-
greinum Morgunblaðsins á slóðinni
http://mbl.is/mogginn/leidarar/
Heiða Björg Pálmadóttir, forstjóri
Barnaverndarstofu, segir í umsögn
sinni um frumvarp til breytinga laga
um bætur fyrir misgjörðir á stofn-
unum eða á heimilum, að mat sitt sé
að nauðsynlegt sé að börn með fatl-
anir sem vistuð voru á einkaheim-
ilum fái að tjá sig um dvöl sína þar,
líkt og börn sem vistuð voru á stofn-
unum ríkisins fengu að gera. Skapa
þurfi vettvang þar sem einstaklingar
sem vistaðir voru sem börn á einka-
heimilum fyrir tilstilli hins opinbera,
þ.e. barnaverndaryfirvalda, geti gert
upp dvöl sína. Frumvarpið er nú til
meðferðar hjá allsherjar- og
menntamálanefnd og mælir það fyr-
ir um greiðslu sanngirnisbóta úr rík-
issjóði til handa þeim sem hlutu
varanlegan skaða af illri meðferð eða
ofbeldi í úrræðum hins opinbera. Í
umsögninni segir meðal annars:
„Telur stofan mikilvægt að sá hópur
barna sem vistaður var af opinberum
aðila á einkaheimilum, bæði vegna
fötlunar og annarra ástæðna, fái
jafnframt að gera upp vistun sína á
slíkum heimilum með þeim hætti að
hið opinbera búi til vettvang þar sem
þau geta greint frá uppvexti sínum
og aðstæðum á umræddum heimil-
um, líkt og einstaklingum sem vist-
aðir voru á barnsaldri hefur verið
gert kleift.“ oddurth@mbl.is
Vilja gæta jafnræðis við uppgjör
 Ríkið mismuni ekki eftir því hvort börn
voru vistuð á heimilum eða stofnunum
Morgunblaðið/Ómar
Kópavogshæli Gert verði upp við
fatlaða vegna illrar meðferðar.
Oddur Þórðarson
oddurth@mbl.is
Í frumvarpi um breytingu á lögum
um fjarskipti er lagt til að fjar-
skiptafyrirtækjum verði gert að
varðveita svokallaða „lágmarks-
skráningu gagna“ um fjarskipta-
umferð notenda í sex mánuði.
Gegn dómsúrskurði geti lögregla
svo fengið aðgang að þessum
gögnum sem meðal annars „geta
upplýst hver af viðskiptavinum
þess var notandi tiltekins síma-
númers, IP-tölu eða notandanafns,
jafnframt því að upplýsa um allar
tengingar sem notandinn hefur
gert, dagsetningar þeirra, hverj-
um var tengst og magn gagna-
flutnings til viðkomandi notanda“,
eins og segir í frumvarpinu. Ríkis-
lögreglustjóri vill ganga lengra og
segir í umsögn sinni um frum-
varpið að „þar sem segir m.a. að
fjarskiptafyrirtæki eigi að geta
upplýst lögreglu um „hver af við-
skiptavinum þess var notandi til-
tekins símanúmers, IP-tölu eða
notandanafns“ er mikilvægt að
Lögregla vill fá leyfi
til fjarskiptatruflana
 Leggja til breyt-
ingar á frumvarpi
um fjarskiptalög
lögregla hafi einnig heimild til
þess að fá veittar upplýsingar um
„hvaða símanúmer tiltekinn við-
skiptavinur var með á ákveðnu
tímabili““. Brýnir hagsmunir geti
staðið til þess að vita hvaða númer
eru í notkun tiltekins viðskipta-
vinar – hvern hann hringir í og
hver hringir í hann.
Í umsögn ríkislögreglustjóra er
einnig lagt til, með vísan til fyrri
umsagnar lögreglustjórans á
höfuðborgarsvæðinu, að lögregla
fái heimild til þess að valda trufl-
unum á fjarskiptum á ákveðnum
svæðum. Þá er tekið fram að
heimild þyrfti til þess að kaupa,
eiga og nota búnað sem þarf til
slíkra lögregluaðgerða. Að
óbreyttu fengi Fangelsismála-
stofnun ein þessa heimild að
veittu leyfi Póst- og fjarskipta-
stofnunar.