Morgunblaðið - 07.12.2020, Qupperneq 6
6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 7. DESEMBER 2020
VERIÐ
VELKOMIN Í
SJÓNMÆLINGU
Hamraborg 10, Kópavogi, sími 554 3200
Opið: Virka daga 9.30–18, laugardaga 11-14
Fæst í verslunum okkar
á Selfossi og í Ármúla 42
FRÁBÆR ÞRÍLEIKUR
Bjarna Harðarsonar
AL
LA
R Þ
RJ
ÁR
9.9
90
,
Aron Þórður Albertsson
aronthordur@mbl.is
66 starfsmenn bílaleigunnar Hertz
verða endurráðnir. Gengið verður
frá síðustu ráðningunum í þessari
viku, en umræddu starfsfólki hafði
áður verið sagt upp í september-
mánuði. Þetta segir Sigfús Bjarni
Sigfússon, forstjóri Hertz, í samtali
við Morgunblaðið.
Líkt og hjá öðrum ferðaþjónustu-
fyrirtækjum var tekjufall Hertz al-
gjört í kjölfar faraldurs kórónu-
veiru. Segir Sigfús að fyrirtækið
hafi því neyðst til að ráðast í hóp-
uppsögn. Alls starfa á áttunda tug
starfsfólks hjá fyrirtækinu, en nær
öllum var sagt upp í kjölfar farald-
ursins. Að sögn Sigfúsar eru bjart-
ari tímar fram undan. „Það er miklu
bjartara yfir öllu. Maður finnur fyr-
ir rosalegri bjart-
sýni á markaðn-
um. Það er ljós
við enda gang-
anna,“ segir Sig-
fús og bætir við
að vonir séu
bundnar við að
ferðaþjónustan
taki við sér á
næsta ári. Þá hafi
fregnir af bólu-
efni jákvæð áhrif á markaðinn.
140 starfsmenn þegar mest lét
Aðspurður kveðst hann þó eiga
erfitt með að spá fyrir um hvenær á
næsta ári ferðamenn byrja að
ferðast hingað til lands. „Það er al-
veg rosalega erfitt að spá í þetta.
Maður veit ekki hvaða lönd taka við
sér fyrst þannig að það er mjög erf-
itt að gera áætlanir,“ segir Sigfús.
Hann segir að stjórnendur bíla-
leiga viti síðastir af ferðalögum
komandi mánaða. Af þeim sökum
eigi hann erfitt með að spá fyrir um
fjölda ferðamanna á næsta ári. „Í
áætlun Íslandsbanka er gert ráð
fyrir um 800 þúsund ferðamönnum.
Fólk bókar auðvitað flug fyrst og
svo tekur hitt við sér þegar nær
dregur,“ segir Sigfús sem gerir ráð
fyrir að starfsmönnum muni fjölga í
sumar. Þegar mest lét voru 140
manns starfandi hjá Hertz. Eftir
endurráðningu er starfsmannafjöld-
inn 74.
Margir bílar í Covid-leigu
Ljóst er að fjöldi þeirra sem
leigja bíla um jólin verður umtals-
vert minni en síðustu ár. Þó er
Hertz með margar bifreiðar í lang-
tímaleigu. „Það er mikið hjá okkur í
langtímaleigu, enda eru svo miklu
fleiri í landinu en hafa verið. Við er-
um náttúrulega með margar bifreið-
ar í svokallaðri Covid-leigu. Hins
vegar er það svo að jólatraffíkin er
eiginlega engin miðað við síðustu
ár.“
66 starfsmenn Hertz endurráðnir
Forstjóri fyrirtækisins kveðst mjög bjartsýnn Vonir bundnar við að ferðaþjónustan taki við sér
snemma á næsta ári Starfsmönnum gæti fjölgað í sumar Margir með bifreiðar í langtímaleigu
Sigfús Bjarni
Sigfússon
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Bílar Fjölmargar bifreiðar eru nú í langtímaleigu vegna faraldursins.
Fyrstu tölur benda til þess að nýjar
umsóknir um atvinnuleysisbætur í
nóvember hafi verið færri en í októ-
ber, að sögn Unn-
ar Sverrisdóttur,
forstjóra Vinnu-
málastofnunar.
Hún tekur fram
að ekki sé búið að
vinna úr upplýs-
ingunum og því of
snemmt að segja
til um hvert at-
vinnuleysið var í
nóvember og
leggja mikið út af þeim.
Sérstaklega spurð að því hvort
fregnir af bóluefni hafi dregið úr
uppsögnun eða stuðlað að ráðn-
ingum segist Unnur engar upplýs-
ingar hafa um það, enn sem komið
er.
Reynist fyrstu upplýsingar um
nýskráningu atvinnuleysis í nóv-
ember gefa rétta mynd af þróuninni
sýnir það að þótt atvinnuleysi haldi
áfram að aukast eykst það ekki eins
hratt og í mánuðinum á undan. Unn-
ur segir að þótt atvinnuleysi sé mik-
ið núna sé það í grunninn árs-
tíðabundið atvinnuleysi sem aukist á
haust- og vetrarmánuðum og nái há-
marki í janúar en fari þá að minnka
aftur.
Almennt atvinnuleysi fór í 9,9% í
október og þá fjölgaði verulega hópi
þeirra sem eru í minnkuðu starfs-
hlutfalli þannig að heildaratvinnu-
leysi á landinu var 11,1% í mán-
uðinum. Var það heldur meira en
reiknað hafði verið með. Tölur um
nóvember liggja ekki fyrir en Vinnu-
málastofnun spáði í byrjun nóv-
ember að það myndi halda áfram að
aukast, yrði 11,9% í nóvember og
12,2% í desember. helgi@mbl.is
Færri bætast á
atvinnuleysisskrá
Enn ekki vitað um áhrif bóluefnis
Unnur
Sverrisdóttir
Sigurður Bogi Sævarsson
sbs@mbl.is
„Við finnum að farið er að gæta veru-
legrar þreytu meðal hjúkrunarfræð-
inga og annarra heilbrigðisstarfs-
manna sem hafa staðið vaktina í
erfiðum bylgjum Covid á árinu.
Sjaldnast hefur skapast neitt svig-
rúm til þess veita starfsfólkinu frí til
hvíldar eftir þessar erfiðu vinnutarn-
ir. Slíkt getur haft erfiðar afleiðing-
ar,“ segir Guðbjörg Pálsdóttir, for-
maður Félags íslenskra hjúkrunar-
fræðinga, í samtali við Mogunblaðið.
Þótt vænta megi bóluefnis við kór-
ónuveirunni á næstu vikum er sigur
ekki unninn. Páll Matthíasson for-
stjóri Landspítalans segir í pistli
sem hann birti á vef sjúkrahússins
fyrir helgina að fram undan séu
krefjandi tímar. Tryggja verði ör-
yggi og sóttvarnir, því smitandi veira
leynist um samfélagið allt. Jafnvel
þeir sem gæti sín mest og best eigi á
hættu að smitast. Fara þurfi varlega,
sérstaklega nú á næstu vikum þegar
búast megi við meiri umgengni
manna á milli en í annan tíma. Far-
sóttanefnd Landspítala fylgist því
grannt með framvindunni og mikil-
vægt sé að fara eftir þeim einföldu
en góðu ráðum um smitvarnir sem
gefin hafi verið út.
Álagi á Landspítalanum hefur, að
sögn Guðbjargar Pálsdóttur, meðal
annars verið mætt með mikilli yfir-
vinnu. Þar hafi starfsfólk lagt sig allt
fram við að tryggja sem besta þjón-
ustu við sjúklinga og tekið starfið
fram yfir eigið fjölskyldulíf. Vinnan
hafi líka verið þyngri en ella vegna
þeirra sóttvarnaráðstafana sem
gerðar hafi verið.
„Á meðan bylgjurnar hafa verið í
hámarki þarf áfram að veita sjúkum
og slösuðum þjónustu. Þegar þær
eru gengnar yfir hafa heilbrigðis-
stofnanir farið af stað með fulla
starfsemi, eins og til dæmis valkvæð-
ar aðgerðir og þá þarf að sinna þeim
sjúklingum. Því verður nú, þegar
virðist vera að sjá til lands í faraldr-
inum, að fylgjast með líðan starfs-
fólks og veita því stuðning. Langvar-
andi vinnuálag getur endað í
vítahring og skapar hættu á kulnun í
starfi. Við viljum koma í veg fyrir
slíkt,“ segir Guðbjörg Pálsdóttir.
Þreyta eftir álagið og
veruleg hætta á kulnun
Sjaldan svigrúm, segir formaður FÍH Fylgst með líðan
Morgunblaðið/Ómar
Landspítali Þunginn í Covid hefur
verið á sjúkrahúsinu í Fossvogi.
Guðbjörg
Pálsdóttir
Páll
Matthíasson
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
Hagsmunasamtök heimilanna telja
það óréttmætt að þvinga neytendur í
viðskipti við einkafyrirtæki í einok-
unarstöðu með því að krefjast auð-
kenningar með rafrænum skilríkjum
svo þeir geti sótt réttindi sín á
grundvelli laga. Segja samtökin
dæmi um að einstaklingar hafi orðið
fyrir alvarlegum réttarspjöllum af
þessum ástæðum.
Kemur þetta fram í umsögn sam-
takanna um drög að frumvarpi til
laga um stafrænt pósthólf í miðlægri
þjónustugátt stjórnvalda sem fjár-
málaráðuneytið hefur kynnt í sam-
ráðsgátt stjórnvalda.
Spurður um dæmi um réttarspjöll
af þessum ástæðum nefnir Guð-
mundur Ásgeirsson, sérfræðingur
hjá Hagsmunasamtökum heim-
ilanna, leiðréttinguna svokölluðu
þegar skuldarar fengu endur-
greiðslu á hluta fasteignalána sinna.
Gert hafi verið að skilyrði að fólk
staðfesti umsókn með rafrænum
skilríkjum. Segist hann vita um fólk
sem ekki hafi fengið leiðréttingu af
því það var ekki með rafræn skilríki.
Segir Guðmundur að hópur fólks
hafi ekki rafræn skilríki. Það geti
bæði verið vegna skorts á nauðsyn-
legri tækniþekkingu, til dæmis hjá
eldra fólki, en einnig vegna þess að
fólk kæri sig ekki um að vera þving-
að í viðskipti við eina fyrirtækið sem
starfar á þessum markaði, Auðkenni
hf. Sjálfur segist hann vera í síðar-
nefnda hópnum.
Ekki nóg að gera aðgengilegt
Í umsögn sinni gera Hagsmuna-
samtökin einnig athugasemdir við
það ákvæði frumvarpsins að nóg sé
að gera gögnin aðgengileg í rafrænu
pósthólfi, svo það hafi sömu réttar-
áhrif og formleg birting með
ábyrgðarsendingu eða stefnuvotti.
Réttaráhrif slíkrar birtingar þurfi
að vera háð því skilyrði að viðkom-
andi einstaklingur hafi raunverulega
móttekið umrædd gögn, svo sem
með því að opna tilkynningu í raf-
rænu pósthólfi, eða smella á hnapp
til að staðfesta móttöku.
Guðmundur segir að þetta geti
skipt máli við birtingu á stefnu og
tilkynningu frá sýslumanni um fjár-
nám og nauðungarsölu. Ef fólk hafi
ekki fengið örugglega til sinnar vit-
unar slíkar tilkynningar kunni það
að tapa dómsmálum sjálfkrafa vegna
þess að það hafi ekki vitað af stefnu
og því ekki tekið til varna. Einnig
kunni fólk að lenda á vanskilaskrá
vegna árangurslauss fjárnáms með
tilheyrandi afleiðingum eða jafnvel
missa húsnæði sitt.
„Þetta eru ekki léttvægir hlutir.
Það er rík ástæða fyrir því að í lög-
um eru strangar reglur um birtingu
á stefnum og öðrum slíkum tilkynn-
ingum,“ segir Guðmundur.
Getur leitt til réttarspjalla
Hagsmunasamtök heimilanna vara við afleiðingum þess
að krefja fólk um auðkenningu með rafrænum skilríkjum