Víðförli - 15.01.1983, Qupperneq 15

biöja?
Það má eins spyrja: Hvers vegna að yrða á fólk? Hvers vegna að blanda geði við
aðra menn? Hvers vegna að varpa orðum á vin eða ástvin? Hví ekki að þegja þeg-
ar þú kemur heim úr vinnunni? Af hverju að sinna neinum yfirleitt nema sjálfum
sér?
Slíkum spumingum svarar enginn
nema á einn veg. Hugsun, heyrn og mál
höfum við þegið af því að við erum ekki
ein í heiminum og er ekki ætlað að lifa í
einangrun. Við getum ekki lifað
mennsku lífi án sambands við aðra
menn. Þeir sem geta ekki heyrt né talað
bera þyngsta böl. Það er mikið líknar-
verk að hjálpa þeim til þess að tjá sig og
skilja aðra á merkjamáli.
Maðurinn lifir sjálfan sig sem mann-
eskju, persónu, með því að mæta öðrum.
Um leið og maður kemst til vits setur
hann sig í afstöðu til annarra og kemst
til vitundar um sjálfan sig um leið. Mitt
„ég. vaknar ekki til meðvitundar fyrr
en „þú“ mætir því, annað „ég", annar
hugur, önnur sál. Og sá sem getur ekki
tjáð öðrum hug sinn og ekki tekið við
tjáningu annarra erútlagi, visnandi strá
á berangri.
Ef hugsað er út í þessar staðreyndir,
þá kemur í augsýn svarið við spurning-
unni sem er yfir þessum línum.
Ef það er fráleit fjarstæða að ganga
vísvitandi um meðal fólks eins og mál-
laus drumbur, hvað er það þá að um-
gangast Guð eins og hann sé ekki til? Ég
segi „umgangast". Því enginn kemst
hjá því að umgangast Guð. Hverja ein-
ustu lífsstund erum við að umgangast
hann. Þú rennir ekki auga svo að þú
horfist ekki í augu við hann. Þú hreyfir
ekki hönd þína svo að þú snertir ekki
hann. Þú hrærir ekki hug né vör án þess
að það endurrómi og endurspeglist í
huga hans.
Þessu gleymum við. Það er alvarlegri
gleymska en öll önnur. Meira tjón en
metið verði.
Trú er að vakna af gleymskunni og
vilja halda vöku sinni. Og bæn er aðferð-
in til þess. „Vaktu, minn Jesús, vaktu í
mér, vaka láttu mig eins í þér“. Þegar þú
biður ertu að minna þig á að Guð er hjá
þér. „Þú, Drottinn, umlykur mig á bak
og brjóst . . . Hvert get ég farið frá anda
þínum?" (Sálm. 139). „Guð ereigilangt
frá neinum af oss. I honum lifum, hrær-
umst og erum vér“. (Post. 17). Guð um-
vefur þig eins og birta dagsins og húm
næturinnar. Guð lifir í því lífi sem bærist
með þér. Bæn er að umgangast Guð vit-
andi vits, beina huga og máli til hans,
tala og hlusta í meðvitund um viðurvist
hans.
En nú er það ljóst að við skynjum ekki
Guð á sama veg og manninn sem þú
horfir á, þreifar á, heyrir til. Þvi Guð er
annað og meira en allt sem ytri skynjun
nær og hugur rúmar.
Ég ætla núna aðeins að benda á eitt í
þessu sambandi: Það er hægt að um-
gangast menn eins og þeir séu ekki til.
Veist þú kannski um einhvern sem þú
vilt hvorki heyra né sjá, eins og komist
er að orði? Það er böl að bera slíkt og
leggja slíkt á aðra. Ég vona að hvorugur
okkar eigi þá byrði að bera. En það er
þér fullkunnugt að þú getur horft við
öðrum manni eins og hann sé loft, reyk-
ur, gufa. Þú getur gengið framhjá hon-
um á vegi þínum, á vinnustað, jafnvel
heima hjá þér, eins og þú hvorki sjáir
hann né heyrir. Þá ertu að sýna andúð
þína, fyrirlitningu, kala, hatur. Lengra
kemst maður ekki í því að vanvirða
annan mann en með því að hætta að sjá
hann og heyra.
Ytri skynfæri gefa manni forsendur
fyrir því að skynja annað fólk sem veru-
leik. En þær forsendur eru ekki einhlítar
Dr. Sigurbjörn Einarsson.
til þess að maður sé í eðlilegu sambandi
við aðra. Til þess þarf innri skilyrði, hug-
arafstöðu, góðan vilja, heilbrigt hjarta-
lag.
Þau tengsl milli manna sem varða
mestu byggjast ekki á boðskiptum ytri
skynfæra, heldur á því að hugur mæti
hug. Raunveruleg snerting manna verð-
ur þegar þeir opnast hið innra hver fyrir
öðrum. Málið og önnur ytri tjáning eru
ómetanleg tæki. En lykillinn að raun-
verulegu samfélagi er í leynum hugans,
í hjartanu. Þann mann sem þú tengist á
náinn hátt, „finnur" þú í heimi hins
ósýnilega, í fylgsnum hugans, á sviði
þeirrar sálar sem er að baki allrar skynj-
unar, á vettvangi þess ósýnilega leynd-
ardóms sem er sjálfur þú. Eins er um
Guð.
Hann er raunvera alls veruleiks, for-
senda allrar skynjunar. Að þú getur ekki
séð hann er ekkert skrýtnara en það að
þú getur aldrei séð augun í sjálfum þér
því síður þinn innri mann né nokkurs
manns hug. Það hindrar ekki að þú getir
„ fundið “ Guð á sama sviði og þú tengist
huga mannlegrar persónu. En þú verður
að taka þá forsendu gilda, að hann sé í
nánd, fyrir augum þínum hvert sem þú
lítur, huga þínum nær en allt sem hrær-
ist þar.
Það er víst að hann gengur ekki
framhjá neinum eins og hann hvorki
heyri né sjái. Hans hugur er opinn gagn-
vart þér. Jesús er tryggingin fyrir því.
Og hann segir: Ég stend við dyrnar og
kný á. Ef einhver heyrir raust mína og
lýkur upp dyrunum mun ég fara inn til
hans. Biðjið og yður mun gefast, leitið
og þér munuð finna.
f'essu er öruggt að treysta.
Sigurbjörn Einarsson.
VÍÐFÖFLLI- 15
i