Víðförli - 01.12.2003, Síða 12

12
VÍÐFÖRLI
22. ÁRG. 4. TBL.
Tvö áhugaverð guðfræðirit
Sigurjón Árni Eyjólfsson, er héraðsprestur í Reykjavíkur-
prófastsdæmi eystra. Hann kemur að tveimur guðfræðirit-
um sem koma út nú fyrir jólin. Annars vegar er það sið-
fræðibók sem yfirskriftina Kristin siöfræði í sögu og sam-
tíö - Boðorðin tíu og evangelísk-lúthersk guðfræði og
hins vegar rit Marteins Lúthers Um ánauð viljans. Við báð-
um Sigurjón að segja okkur aðeins frá þessum ritum.
í Kristinni siðfræði í sögu og samtíð leitast ég við að
draga upp helstu útlínur kristinnar siðfræði og þeirrar
heimsmyndar sem hún endurspeglar í gegnum tíðina og
vill halda við og miðla á hverjum tíma. Til að ná þessu
marki styðst ég við boðorðin tíu og túlkunarsögu þeirra,
en útlegging á þeim einkennir siðfræði evangelísk-lúth-
erskrar kirkju og hefur mótað siðfræði hennar og guð-
fræði í nær 500 ár.
Hvers vegna að gefa út kristna siðfræði ísamtímanum?
Sú heimsmynd sem kristindómurinn stendur fyrir og
þær siðferðilegu áherslur sem þar er að finna eru þess
eðlis að það verður að túlka þær inn í hvern samtíma. í
flókinni framsetningu á siðferðilegum vandamálum sam-
tímans er nauðsynlegt að menn átti sig á hverjar eru
megináherslur kristninnar og grundvöllur siðfræði hennar.
Ég kaus að nálgast þetta út frá boðorðunum tíu af tvenn-
um ástæðum: Annars vegar vegna þess að þau hafa
almenna skírskotun og hins vegar vegna þess hversu
auðvelt er að tengja ólíka umræðu við þau.
Hverjum er ritið ætlað?
Ritið er ætlað öllum sem eru áhugasamir um guðfræði-
lega umræðu, guðfræðingum og prestum. Mikil vinna
hefur verið lögð í að textinn sé aðgengilegur.
Hvað getur þú sagt okkur um rit Lúthers Um ánauð vilj-
ans?
Ritið er eitt umdeildasta og jafnframt áhrifamesta rit
guðfræðisögunnar. Það er hluti af ritdeilu milli Lúthers og
Erasmusar frá Rotterdam. Sú deila varðaði grundvöll
kristinnar kenningar. Ritið ber gott vitni um skarpa rit-
skýringu Lúthers og hugmyndaheim 16. aldar. Auk þess
er ritið skólabókardæmi um það hvernig mælskuhefð og
mælskulist var notuð í framsetningu guðfræðilegra efna á
miðöldum.
Ritið er þýtt úr latínu af þeim Jóni Á. Jónssyni og Gott-
skálki Þór Jenssyni og þeir unnu líka orðskýringar við rit-
ið. Þá er tvöfaldur inngangur að ritinu. Annars vegar fjall-
ar Gottskálk Þór Jensson um mælskulist og latínukunn-
áttu Lúthers; hins vegar geri ég grein fyrir sögulegri tilurð
ritsins og ræði eitt meginstefið í ritinu sem er frelsi
mannsins.
Hið íslenzka bókmenntafélag gefur bæði ritin út. Rit
Lúthers kemur út í ritröðinni Lærdómsrit og er eitt af
mörgum guðfræðiritum sem komið hafa út í þeirri ritröð
síðustu árin. Ritin eru í prentun þegar þessi orð eru skrif-
uð og munu koma út í byrjun desember.
Þrettándaakademían Skálholti 2004 -
Sköpun, list og tilbeiðsla
Mánudaginn 5. janúar
18.00 Aftansöngur
19.00 Kvöldverður
20.00 „Helgihald hvíldardags og musteris i Ijósi
sköpunarvitnisburða G.t.“
Dr. Gunnlaugur A. Jónsson, prófessor
22.00 Kvöldsöngur
Þriðjudagur 6. janúar
8.30 Morgunverður
9.00 Morgunsöngur
10.00 „Kristsgervingar og gervikristar í listum og
helgisiðum"
Dr. Gunnar Kristjánsson, prófastur
12.00 Hádegisverður
13.30 „Hin heilaga nærvera í íkonalistinni"
Dr. Þétur Pétursson, prófessor
15.00 Kaffi
15.30 „List og tilbeiðsla - fyrir augliti hins heilaga"
Sr. Anna S. Pálsdóttir og Sr. Kristján Valur
Ingólfsson, lektor
18.00 Hátíðarmessa - sr. Sigurður Sigurðarson,
vígslubiskup þjónar
19.00 Hátíðarkvöldverður
20.30 „Hin heilaga nærvera í kvikmyndum"
Árni Svanur Daníelsson, vefstjóri
22.00 Náttsöngur
Miðvikudagur 7. janúar
8.30 Morgunverður
9.00 Morgunsöngur
10.00 Samantekt og umræður
12.00 Hádegisverður
Skráning er að venju á skrifstofu Skálholtsskóla netfang:
skoli@skalholt.is eða í síma 486-8870. Allir sem reynt hafa,
vita hversu mikil næring og uppbygging hefur verið að
samverum akademíunnar. Við viljum hvetja alla sem tök
hafa til þátttöku.
Gunnlaugur Garðarson