Rauði borðinn : fréttabréf alnæmissamtakanna á Íslandi - 01.12.2007, Side 24

H Árið 1998 hætti ég að vinna sem læknir inni á spítala,
er ég fór í þetta starf sem ég er í núna, sem sóttvarnalæknir,
en ég er þó enn með hiv-jákvæðan einstakling sem ég sinni
og það er erfitt að hætta þessu. Allt þar til fyrir tveimur
árum var ég með alla mína gömlu sjúklinga. Þeir komu til
mín og ég fór upp á spítala og sinnti þeim þar.
Þetta er alveg gagnkvæmt samband. Maður var búinn að
vera með sömu einstaklingunum kannski á annan áratug og
það er mjög erfitt að hætta slíku.
Til þess að geta verið góður læknir þarf maður að gefa sig að
því og fylgjast með því sem er að gerast, til dæmis hvað varðar
þróun lyfja. Á seinni árum hefur starf mitt embættislæknir
dregið úr möguleikum þess að sækja ráðstefnur innan
sérgreinarinnar og fylgjast með því sem efst er á baugi og
framþróun til dæmis hvað lyfjaþróun varðar. Maður verður
að gá að sér og þekkja mörkin, þekkja sinn vitjunartíma.
Sameiginlegir sigrar og sorgir
S Tíminn sem leið þangað til við höfðum eitthvað
í höndunum var ótrúlega langur og reyndist enn lengri
í huganum, síðan fengum við eitt lyf, AZT, sem kom að
mestu í veg fyrir þessa hræðilegu sjúkdóma þar sem kom
fram heilabólga og heilaskemmdir og sjúklingar voru ekki
lengur þeir sjálfir heldur urðu gjörsamlega út úr heiminum.
AZT kom að mestu í veg fyrir þetta.
H Sigrar og sorgir voru hluti af lífi okkar eins og
sjúklinganna. Þegar nýju og mikilvirku lyfin komu 1996, þá
var ég að missa einn sjúkling, það var svo augljóst, hann var
nánast orðinn blindur, gat ekki hreyft sig. Síðan komu lyfin
og á tíu dögum þá reis hann upp, það var ótrúlegt, - hann
reis upp frá dauðum. Eftir það efaðist ég ekki um gagnsemi
þessara ly§a.
Þetta er trúlega svipuð tilfinning og menn fundu fyrir þegar
penicillínið kom fram á sjónarsviðið og berklameðferðin.
Það er reyndar merkilegt hve berklameðferðin minnir að
mörgu leyti á meðferðina við hiv. Berklameðferðin byrjaði á
einu lyfi sem dugði ekki og það var ekki fyrr en tókst að gefa
fleiri lyf gegn berklum sem tókst að sigrast á þeim.
S Það er gaman - en þó kannski ekki gaman - að
minnast þess að George Orwell, sá mikli sagnameistari,
hann var berklaveikur og var einn af fyrstu sjúklingum
sem fékk streptómýcín við berklum og frá því að liggja
við dauðans dyr, reis hann upp og skrifaði meira að segja
bókina 1984 eftir þetta. Það þurfti upprisu til að skrifa þá
bók! Berklarnir tóku sig hins vegar upp aftur hjá Orwell,
bakterían var orðin ónæm og ekki var fleiri lyfjategundum
til að dreifa. Hann dó því úr lyfjaleysi.
Þetta sýnir okkur mikilvægi þess að gefa fleiri en eitt lyf.
Sog H Sannleikurinn er sá að það er að koma töluvert
af nýjum lyfjum, með nýjan verkunarmáta, reyndar ekkert
sem bendir til að unnt verði að sigrast á veirunni en lyfin
virðast hafa minni aukaverkanir. Stóru lyfjafyrirtækin eru
að standa sig mun betur í því að þróa fram nýja lyfjaflokka
í baráttu við hiv-veiruna heldur en varðandi ýmsar aðrar
sýkingar. Að sjálfsögðu hefur ágóðavonin sitt að segja. Ef
einhver sýkist af hiv þýðir það í dag lyfjatöku allt lífið, þar
sem lyf er unnt að fá. Malaría á hinn bóginn, getur gengið
yfir á skömmum tíma, fáist lyfi að auki er hún landlæg þar
sem félagslegt kerfi er veikt og því lítil ágóðavon í alla staði.
Það getur verið erfftt að sætta sig við ósigra
S Vissulega hefur maður upplifað einstök dæmi,
afskaplega sorgleg, á þessum tíma og sem var erfitt að sætta
sig við og hafa tekið á, en eins og í öllum störfum, telji maður
sig gera allt sem hægt er, og ekki klúðra málum þá er það
hluti af því að vera læknir að sætta sig við að maður er ekki
fullkominn.