Vinnan - 01.05.1945, Blaðsíða 38

r
þeir: Loftur Bjarnason form., Árni Jónsson ritari,
SigurSur Sigurþórsson gjaldkeri.
I varastjórn: Einar Bjarnason, varaform., GuSm.
E. GuSmundsson vararitari, Sigurhans Hannesson vara-
gjaldkeri.
Um tilgang félagsins segir svo í fyrstu lögum þess:
Tilgangur félagsins er aS bæta iSnina og vernda réttindi
félagsmanna.
Þessum tilgangi sínum hyggst félagiS aS ná meS því:
a) aS fá alla járnsmiSameistara í Reykjavík, og alla
þá, sem unniS hafa aS járnsmíSi í fjögur ár eSa
lengur til aS ganga í félagiS.
bl aS sjá um, aS ákvörSunum og kröfum félagsins
sé fullnægt og samþykktir þess haldnar.
c) aS félagsmenn stySji hvern annan eftir mætti í
öllum erfiSleikum, veikindum eSa því líku.
Næst er svo haldinn félagsfundur aS 3 vikum liSnum,
4. maí 1920. Á þeim fundi var samþykktur kauptaxti
fyrir félagsmenn til aS vinna eftir. Samkvæmt honum
skyldi kaup verSa kr. 1.80 á klst. í dagvinnu, kr. 2.00,
þegar unniS var í skipum, sem lágu úti á höfn, fyrir
yfirvinnu 50% hærra og næturvinnu 100% hærra.
Einnig var samþykktur taxti fyrir þá, sem gegndu verk-
stjórn og var hann ákveSinn kr. 2.50 á klst. Kauptaxt-
inn skyldi koma til framkvæmda 15. maí og mun hann
hafa komiS til framkvæmda óbreittur og gilti til ára-
móta 1926—27. Á þessum sama fundi var kosin 3ja
manna nefnd til aS undirbúa stofnun sjúkrasjóSs innan
félagsins og semja reglur fyrir hann. I nefndina voru
kjörnir Bror Westerlund, Einar Bjarnason, Sigurhans
Hannesson. 14. nóv. skilaSi nefndin störfum, og sam-
þykkti félagiS reglugerS fyrir sjóSinn og var þar á-
kveSiS, aS hann tæki til starfa 1. jan. 1921. Reglu-
gerSin var aS vísu ekki fullkomin, en á hana ber aS
líta sem merkilegan vísi aS þeim sjúkrasjóSi, sem félag-
iS nú starfrækir.
Þannig, eins og hér á undan hefur veriS lýst, voru
fyrstu spor félagsins stigin. — Þannig leiS fyrsta starfs-
ár félagsins.
Eélag járniSnaSarmanna var á fyrstu árum sínum
frábrugSiS öSrum íslenzkum stéttarfélögum, aS því
leyti, aS mikill hluti aS meSlimum þess voru útlend-
ingar, Svíar, Danir og NorSmenn, svo aS segja má, aS
á þessum árum hafi félagiS veriS eins konar „Skandin-
avisk forening“. Enda voru fyrstu lög félagsins prentuS
bæSi á íslenzku og dönsku. Oft er þess getiS í fundar-
gerSum félagsins frá þessum tímum, aS túlkaS hafi
veriS af íslenzku á dönsku og af dönsku á íslenzku,
ræSur manna á félagsfundum. ÞaS er engum vafa undir-
orpiS, aS Félag járniSnaSarmanna á þessum mörgu út-
lendingum margt gott aS þakka hvaS viS kemur því aS
skapa góSan félagsanda innan félagsins. Þeir höfSu
áSur en þeir komu hingaS til lands veriS meSlimir í
stéttarfélögum í heimalöndum sínum, þar sem samtökin
voru orðin rótgróin og mikiS eldri og reyndari en hér,
og skildu því flestir vel gildi félagsins fyrir stéttina.
ÞaS er t. d. sænskur maSur, Axel Svendsson, sem fyrst
vekur rnáls á því aS stytta vinnudaginn í 8 stundir á
dag. Margir þessara manna liafa gerzt lendir menn hér
og eru þeir flestir, ef ekki allir, íslenzkir ríkisborg-
arar nú.
Það má segja, aS fyrstu 10 ár félagsins hafi veriS
nokkurs konar undirbúningsár. — ViS ýmsa örSug-
leika var aS etja, eins og áður er getiS. í byrjun ársins
1927 lækkaði kaup járnsmiða nokkuS frá því sem verið
hafði frá 1920, enda hafði verðlag á lífsnauðsynjum
þá lækkaS töluvert.
NÚVERANDI STJÓRN FÉLAGSINS
Fremri röð frá vinstri: Isleifur Arason,
ritari, Snorri Jónsson, formaður, Krist-
ján Ag. Eiríksson, varaformaður. ■—
Aftari röð frá vinstri: Bjarni Þórarins-
son, fjármálaritari, Loftur Amundason,
gjaldkeri (utan stjórnar) og Asgeir
Jónsson, vararitari.
92
VINNAN