Vinnan - 01.10.1946, Qupperneq 17

BÖÐVAR STEINÞÓRSSON :
Innlend veitinga- og gistihúsamenning
Það hefur mikið verið um það rætt og ritað, að
það vanti innlenda matreiðslu- og framreiðslu-
menn.
Stórfelldur framkvæmdahugur lrefur gripið á-
hugasama menn, já og hið opinbera líka, til þess
að byggja stór gistihús, er uppfylli fyrsta flokks
kröfur þessa tíma. Einnig hefur H.f. Eimskipa-
félag íslands og Skipaútgerð ríkisins haft hug á
að byggja ný farþegaskip.
En eina hlið hafa þessir áhugasömu aðilar
liugsað minna um, og það er, hvort að í landinu
séu til nægilega margir innlendir fagmenn í mat-
reiðslu og framreiðslu, til þess að annast þann
rekstur.
Ffest veitingaleyfi, sem veitt eru í Reykjavík
og annars staðar í landinu, eru veitt einhverjum
móðamönnum, sem hugsa meir um að hagnast
á veitingahúsrekstri, en að skapa hér á landi
menntaða veitingamannastétt.
Matreiðsla og framleiðsla (veitingaþjónar) hef-
ur verið viðurkennd hér á landi sem iðngrein.
Hefur Matsveina- og veitingaþjónafélag íslands
beitt sér fyrir því, að meistarabréf hafa verið veitt,
með undanþágu frá iðnlöggjöfinni, og hafa þau
bréf verið veitt þeim mönnum, er langan starfs-
tíma hafa að baki sér í þessum iðngreinum, og
gert þær að lífsstarfi sínu. Einnig hefur félagið
beitt sér fyrir því, að sveinspróf hafa farið fram í
Böðvar Steinþórsson
þessum iðngreinum fyrir þá, er styttri starfstíma
hafa að baki sér, en það nægilega langan, að hann
samsvari námstíma. Ennfremur hefur féíagið
skrifað veitingamönnum bréf, þar sem farið er
fram á að gerður sé námssamningur við þá menn,
er hjá þeim eru, og skal námssamningurinn gerð-
ur samkv. lögum um iðnaðarnám nr. 96 frá 11.
júní 1938. Þessu síðasta atriði hafa veitingamenn
ekki hrint í framkvæmd enn, og mun það þykja
all undarleg framkoma í svo sjálfsögðu menning-
aratriði, að daufheyrast við, að stéttin geti mennt-
að nema sína á sama hátt og aðra iðnnema.
hefur komið fram fyrir þessi ár, eða árin 1880—
’88, að séð yrði í uppskriftarbók nokkuð þessu
viðvíkjandi.
Ekki mun þó ástæða til að ætla, að allt lrval-
verðið hafi hafnað hjá hreppstjóra einum. Næsta
ótrúlegt, að hann hefði fengið að sitja í friði að
því. Trúlegra er, að þegar málið var kæft, hafi
aðilar skipt með sér hvalverðinu, og hver borið
úr býtum af því, það sem þeim hefur fundizt
maklegast fyrir sitt „rettighed ox annak“ eins
og Waikendorp sál. orðaði það í Grunarmálum
(1507).
Fyrir hvalfundinn var sagt, að Jónatan hafi
fengið 38 vættir af hvalnum, er kallaðar voru
sjónarvættir. Er talið, að hann hefði haft meiri
kostnað af málinu, en andvirði þess nam. Var
hann talinn ver stæður efnalega eftir en áður.
Þá þóttust bændur á næstu bæjum ekki hafa
grætt á hvalnum. Gestagangur var mikill, en hey
eyddust mjög til hesta þeirra. En sumarið næsta
eitt hið erfiðasta til heyöflunar, þar sem allt lagð-
ist á eitt: sprettuleysi, óþurrkar og mislingafar-
sótt. Urðu menn þá að farga búpening sínum stór-
kostlega, vegna vöntunar á heyjum. Að öllu þessu
athuguðu fannst mönnum sér hafa verið sýnd
'æiði en ekki gefin.
VINNAN
283