Börn og menning - 01.09.1999, Qupperneq 21

BÖRN 06 aaENN|N6
Úlfhildur Dagsdóttir:
I (fJA4*ÍA4*í'
Hefðbundnar skilgreiningar á bókmenntaformum, skáldsögu,
ferðasögu, smásögu eða náttúrufrœði, er nokkuð sem bóka-
útgáfan Bjartur hefur stundum haft að vettugi. Barnabókin Eg
heiti Blíðfinnur en þú mátt kalla mig Bóbó ergott dœmi um það.
Þorvaldur Þorsteinsson
Ég heiti Blíðfinnur en þú mátt kalla mig Bóbó
Bjartur 1998
Hún sprengir af sér fjötra viðtekinna afmarkana
hvað varðar bamaefni því Blíðfinnur sem kalla má Bóbó
er ekki síður skemmtileg lesning fyrir fullorðna: til
dæmis las amma min hana einum tvisvar sinnum og var
mjög hrifin.
Það hefur verið mjög greinileg tilhneiging í kvik-
myndum á undanförnum árum að gera
barnamyndir sem höfða ekki
síður til fullorðinna en barna. Til
þess að börn komist í bíó verða
fullorðnir að fylgja þeim. Svo
rammt kvað við að sumar barna-
myndir síðasta árs voru lítt við hæfi
barna, eins og til dæmis maura-
myndin Antz. Þannig eru enn ein
mörkin að raskast undir aldalokin og
nú er ráðist að sjálfúm tímanum, aldurs-
mörkum fullorðinna og barna. Margir
gætu sjálfsagt séð ógn í þessu nýjasta
fyrirtíðaspennu-syndrómi póstmódern-
ismans, þarsem hugleysið og dugleysið er
orðið svo algert að menn flýja firrtan
veruleikann á vit furðusagna og ævintýra,
inn í ljúfan heim talandi leikfanga og
sjálfstæðra skordýra. Bjartsýnismanneskjan
ég gleðst hins vegar yfir þessari þróun og tel
fólki ákaflega hollt að komast í snertingu við
barnið innan í sér á þennan hátt.
Blíðfinnur Þorvaldar fellur í flokk barnaefnis sem
hentar ekki síður fullorðnum, enda íjallar bókin að hluta
til beinlínis um þær hættur og þá sorg sem er samfara
því að missa ímyndunarafl barnsins. Það er að segja,
slíkur er ytri rammi bókarinnar í minni akademónsku
túlkun. Sagan segir frá vængjuðu smáverunni Blíðfinni
sem einn daginn finnur Barn í bakgarði sínum.
Blíðfinnur og Barnið verða vinir og leika sér saman í
mörg ár með þriðja félaganum, Smælkinu, þangað til
einn daginn að Barnið hverfur óvænt.
Blíðfinnur er óhuggandi og leggur af stað í
mikla hættuför til að finna vin sinn. Á leið
sinni um heiminn rekst hann á pytt sem
étur öll hljóð, loðna Gúbba sem hugsa
bara um mat, Klóbíta sem klóra og bíta
og loks Akademóna sem þrífast helst á
hugmyndum annarra og elska rykugar
bækur. Af öllum skrímslum skógarins
eru Akademónarnir verstir. Þeir eru
einskonar vampýrur sem ganga af
Smælkinu dauðu og þeir eru
greinilega skyldir mér og öðrum
þeim sem um bækur íjalla. Og ég
er ekkert sár, Þorvaldur.
Þegar Blíðfinnur hefur gengið
heiminn endilangan án þess að
finna Barnið örvæntir hann og
ætlar að fyrirfara sér en þá
tekur hinn akademónski texti
við og bjargar honum með
hjálp barnslegra lesenda sem höfundur
ákallar sér til hjálpar. Blíðfinnur heyrir barnsrödd
kalla og snýr aftur heim. Þar finnur hann barnið, nú
háaldrað, sem hefúr loks tekist að rata inn í bernsku-
heim ímyndunaraflsins og deyr þar ánægt.
Þannig gerir Þorvaldur lesandann að þátttakanda að
póstmódernískum hætti, sem er, þegar betur er að gáð,
kannski ekki svo framúrstefnulegt eftir allt því þátttöku
19