Börn og menning - 01.04.2014, Blaðsíða 34
34
Börn og menning
á Akureyri, hins vegar sjö börn í tveimur
viðmiðunarhópum. Niðurstöður sýna
meðal annars að bókaormar hafa mun
frekar lestrarfyrirmyndir heima hjá sér, þar
sem þeir sjá foreldra sína/systkini lesa sér
til ánægju. Bæði mæður og feður tóku
virkan þátt í lestraruppeldi bókaormanna
en fyrst og fremst mæður barnanna í
viðmiðunarhópunum. Bókaormar kvarta yfir
skorti á nýjum bókum á skólasöfnunum en
eru almennt ánægðir með þá aðstoð sem
þeir fá þar.
Fram kom að mjög fáir drengir taka
þátt í sumarlestrarnámskeiðunum og var sú
staðreynd tilefni til umræðna í lok erindis
Herdísar Önnu. Kastað var fram þeirri
spurningu hvort námskeiðin og fleira sem
væri gert til að hvetja börn til lesturs væri of
stelpumiðað, að ekki væri komið til móts við
áhugamál drengjanna og í þokkabót reynt að
forða þeim frá þeirri villu að velja eingöngu
Syrpur að lesa. Flestir sem tóku til máls töldu
að það þyrfti að huga betur að því að laga
lestrarhvatningu að þörfum drengja til þess
að kveikja áhuga þeirra. Herdís Anna greindi
frá ýmsu öðru áhugaverðu sem rannsóknin
leiddi í Ijós, en hægt er að nálgast skýrslu um
hana á vef Gerðubergs.
Unglingurinn sem breytti heiminum:
Um tvíhöfðann sköpun og lestur
Davíð Stefánsson, bókmenntafræðingur og
Ijóðskáld, steig næstur í pontu og ræddi
um tvíhöfðann sköpun og lestur. Davíð
er annar höfunda námsbókarinnar Kveikjur
sem er fyrsta grunnbókin af þremur fyrir
efsta stig grunnskóla og kom nýverið út
hjá Námsgagnastofnun. í bókinni er leitast
við að uppfylla þær nýju áherslur sem er
að finna í nýjum námskrám og lúta að
framsögn, sköpun, ritun og lýðræðisvitund.
Davíð var tíðrætt um sköpunarþrána sem
býr í okkur öllum, ekki síst unglingum. Að
hans mati þarf að senda unglingum þau
skilaboð að þeir eigi tungumálið og að þeir
séu skaparar. Sýna þeim fram á að vald sé
fólgið í því að rita. Fá þá til að hugsa: já,
ég get haft áhrif á fólk með þvi að skrifa.
Ef unglingar trúa því að hægt sé að breyta
heiminum með íslensku, þá langar þá að
læra íslensku. Davíð sagði það reynslu sína
að auðvelt væri að fá unglinga til að trúa
á sköpunarkraft sinn en aftur á móti væru
kennarar oft ófrjálsir. Þeir tryðu ekki á eigin
sköpunarmátt og ættu þess vegna erfitt með
að kveikja loga hjá nemendum.
Þegar Davíð hafði lokið máli sínu hófust
aftur umræður um drengi. Af hverju hætta
strákar að lesa, var spurt. Davíð hefur ekki
trú á að það séu „stelpumiðaðar" aðferðir
sem hamli þátttöku stráka i lestrarhvetjandi
viðburðum. Það séu frekar djúpstæð
kynjaviðhorf, strákar tengi ekki við að vera
duglegir að lesa og læra en það geri stelpur.
Flann er líka þeirrar skoðunar að strákar
hafi meiri áhuga á græjum og tölvuleikjum
en stelpur og það glepji þeim sýn. Gestur í
salnum minntist á að tölvuleikir væru ekki
alvondir því dæmi væru um að strákar yrðu
ótrúlega góðir í ensku af því að hanga yfir
leikjatölvum. Góð lestrarfærni væri stundum
til staðar hjá þeim - á ensku!
Hvaða hlutverki gegnir
Gerðubergsráðstefnan?
Að loknu erindi Davíðs var gert
hádegisverðarhlé og gafst þá gott tækifæri
til að spjalla við gesti á meðan beðið var
eftir að komast að súpupottinum. Ágústa
Lúðvíksdóttir, bókasafnsfræðingur á
bókasafni Norræna hússins, var spurð að
því hvaða tilgangi Gerðubergsráðstefnan
þjónaði í hennar huga. Hún sagði að
viðburður eins og þessi, þar sem fólk úr
bókasöfnum og geiranum eins og hann legði
sig bæri saman bækursínar, væri afskaplega
þarfur. Hún nefndi að sem starfsmaður
á almenningsbókasafni og þátttakandi í
stjórn barna- og unglingabókahátíðarinnar
Mýrarinnar þætti henni gott að fá
staðfestingu á að hún væri á „réttri leið",
væri að hugsa það sama og hinir, og
svo fengi hún líka innblástur og nýjar
hugmyndir. „Mér finnst þetta í raun vera
alveg bráðnauðsynlegur viðburður," sagði
Ágústa.
Siggerður Ólöf Sigurðardóttir og
Guðmunda Fl. Guðlaugsdóttir, glaðbeittar
fagkonur á tveimur skólasöfnum í Kópavogi,
voru á einu máli um að Gerðubergsráðstefnan
veitti þeim stuðning við að framfylgja eigin
hugmyndum og stuðning við að fara nýjar
leiðir í starfi, auk þess sem oft bættist
í hugmyndabankann og þær kynntust
kveikjum að frumlegum verkefnum.
Sólveig Ebba Ólafsdóttir framhalds-
skólakennari sagði að eftir að hún hefði
komið upp sínum eigin börnum og farið
auk þess að kenna hálffullorðnu fólki
þætti henni afskaplega gott að koma á
Gerðubergsráðstefnuna til að fylgjast með
því sem væri að gerast í barnabókageiranum.
Þar fengi hún tækifæri til að halda við
kunningsskapnum við skemmtilegustu
bækurnar og skemmtilegasta fólkið!
Hvers vegna læðast barnabækur
meðfram veggjum?
Eftir hádegishlé tók Yrsa Sigurðardóttir,
rithöfundur og verkfræðingur, fyrst
til máls og talaði um reynslu sína af því
að skrifa bækur fyrir börn og fullorðna.
Eftir Yrsu liggja fimm barnabækur og nlu
spennusögur fyrir fullorðna. Yrsa sagði að
þegar hún lagði út á rithöfundabrautina
sem barnabókahöfundur hefði hún sjálf
valið þann kross að vera fyndin, að skrifa