Dagblaðið Vísir - DV - 12.03.2021, Qupperneq 21

FÓKUS 21
vinahjónum sínum, verslun
með notaðan fatnað og vörur
fyrir fullorðna.
„Nánast frá því við opn-
uðum Barnaloppuna var fólk
að spyrja hvort við ætluðum
ekki líka að vera með föt fyr-
ir fullorðna. Við ákváðum svo
að slá til þegar við fundum
gott húsnæði í Smáralind. Við
erum reyndar líka búin að
sprengja það utan af okkur
og það er langur biðlisti.“
Hún segir fólk kaupa tölu-
vert af tækifærisgjöfum á
borð við kertastjaka og vasa
í Extraloppunni en minna
sé um að fólk kaupi notaðan
fatnað sem gjöf fyrir full-
orðna. „Fólk er meira í því að
kaupa föt á sjálft sig. Það er
líka töluvert um að unglingar
fari í Extraloppuna að kaupa
á sig föt.“
Lengi hafa bæði Kolaportið
og Rauði krossinn selt not-
aðan fatnað og ýmsar vörur
en frá því Barnaloppan var
opnuð jukust vinsældir versl-
ana með notað og hefur fjöldi
þeirra sprottið upp á síðustu
misserum. Þessi gerð versl-
ana er því greinilega komin
til að vera. n
Guðríður
Gunnlaugs-
dóttir rekur
Barnaloppuna
ásamt mann-
inum sínum.
MYNDIR/STEFÁN
Fólk er frekar að
kaupa notuð leik-
föng en fatnað til
að gefa.
BÁSALEIGA
Í Barnaloppunni leigir fólk bás
til að selja notuð föt og notaðar
barnavörur.
SÆLT AÐ
GEFA
Það þy k i r
sjálfsagðara
en áður að
kaupa notað
til að gefa.
UMHVERFIÐ
Það er um-
h v e r f i s -
vænna að
kaupa notað
en að kaupa
sífellt nýtt.
FYRIR FULLORÐNA
Í Extraloppunni er fatnaður og
vörur fyrir fullorðna.
BARNAVAGNAR VINSÆLIR
Barnavagnar er dæmi um vörur
sem nýtast vel þó þær séu not-
aðar.
DV 12. MARS 2021
Í dag er framleitt gríðarlega mikið af fatnaði. Framleiðsl-
an er ódýr vegna þess að meðal annars er umhverfis-
kostnaður ekki tekinn inn í verðið við framleiðsluna.
Heilmikið af efnavöru og auðlindum þarf til framleiðslu
á vefnaði, eins og ræktarland, vatn, skordýraeitur og
ýmislegt fleira.
Mikil ofneysla er á fatnaði á Íslandi og öðrum Vestur-
löndum og mikið er framleitt af endingarlitlum fatnaði.
Hver Íslendingur kaupir rúmlega 17 kíló af vefnaðarvöru
árlega, sem er um þrisvar sinnum meira en meðal-jarð-
arbúi. Á hverju ári eru framleiddar um 150 milljarðar flíka
sem svarar til 20 flíkum á hvert mannsbarn í heiminum
árlega.
En hvert fer allur þessi fatnaður? Hafa þarf í huga að
vefnaðarvara er auðlind sem á ekki heima í urðun. Í dag
er þó um 60 prósentum hent í ruslið og endar annað
hvort með því að vera brennt eða urðað. Aðeins 40 pró-
sent fara í endurnotkun og endurnýtingu. Næstum allur
notaður textíll sem safnast á Íslandi er sendur í flokk-
unarstöðvar erlendis þaðan sem honum er svo dreift til
endursöluaðila eða settur í endurnýtingu. Endurnýting
felur í sér að aðrar vefnaðarvörur af verri gæðum eru
unnar úr textílnum, svo sem tuskur.
NOKKUR GÓÐ RÁÐ
• Draga úr fatakaupum.
• Kaupa endingarbetri flíkur bæði hvað varðar gæði og
hönnun.
• Fá lánað og gefins föt sem aðrir eru hættir að nota.
• Gefa föt til annarra.
• Fara með allan textíl, líka það sem er ónýtt, blettótt
eða með götum í endurvinnslu.
FATASÓUN
HEIMILD: UMHVERFISSTOFNUN