Morgunblaðið - 29.04.2021, Síða 10

DAGMÁL
Stefán E. Stefánsson
ses@mbl.is
Vinna þarf markvisst að því að dreifa
ferðamönnum betur um landið en í
síðustu uppsveiflu, nú þegar hillir
undir að ferðaþjónustan fari af stað á
nýjan leik. Þetta er mat Þorvaldar
Lúðvíks Sigurjónssonar, fram-
kvæmdastjóra Circle Air, en fyrir-
tækið stendur í ströngu þessa dagana
við að ferja áhugasama í útsýnisflugi
yfir gosstöðvarnar á Reykjanesi.
Þorvaldur Lúðvík, sem er gestur
Dagmála á mbl.is í dag, segir að með
betri dreifingu ferðamanna megi
koma í veg fyrir óæskileg efnahags-
leg áhrif af uppganginum og einnig
komast hjá neikvæðri umfjöllun um
offjölgun ferðamanna.
„Ég held að við þurfum að stíga
mjög varlega til jarðar í næstu skref-
um hvernig landkynningunni verður
háttað út úr kófinu. Við sáum það […]
að dreifing ferðamanna um landið var
að verða jafnari og meiri, en eðli máls
samkvæmt hamlar það jafnara álagi
á landið og frekari dreifingu ferða-
manna að þeir hafa eingöngu einn
flugvöll til að koma inn í landið á.“
Segir Þorvaldur að rannsóknir á
ferðahegðun sýni að 90% fólks ferðist
ekki í meira en 150 kílómetra radíus
út frá komustað og því útiloki ein gátt
inn í landið að hægt sé að ná fram
meiri dreifingu.
Staðbundin bóla
Telur Þorvaldur að þessi staða hafi
á síðustu árum valdið því að til hafi
orðið „staðbundin hagvaxtarbóla“ í
fjárfestingu ferðaþjónstunnar. Áhrif-
in af fjölgun ferðamanna komi hins
vegar seinna fram eftir því sem
lengra dregur frá suðvesturhorninu
og fjárfestingin í innviðum á þeim
svæðum sé því nokkrum árum á eftir
í hagsveiflunni. Þegar komi að þeim
fjárfestingum séu bankar gjarnan
búnir að lána mikið í sambærilega
uppbyggingu og áhættudreifing valdi
því að ekki fáist lánsfé til uppbygg-
ingarinnar á landsbyggðinni.
Þorvaldur Lúðvík segir að af þess-
um sökum sé mikilvægt að byggja
upp millilandaflug á aðra velli en
Keflavík og nefnir Akureyrarflugvöll
sérstaklega í því tilliti. Markaður sé
fyrir slíkri þjónustu enda vilji stór
hluti þeirra ferðamanna sem ákveða
að sækja landið heim öðru sinni eða
oftar hefja ferðalagið á nýjum slóð-
um.
Slík nálgun á uppbyggingu ferða-
þjónustunnar dragi einnig úr hætt-
unni á því að fólk upplifi átroðning
ferðamanna á suðvesturhorninu og
Suðurlandi.
Jafna þarf fjárfestingu í
ferðaþjónustu um landið
- Læra þarf af síðustu uppsveiflu í ferðaþjónustunni
- Bólumyndun er varhugaverð á suðvesturhorninu
Morgunblaðið/Dagmál
Uppbygging Þorvaldur Lúðvík Sigurjónsson hefur trú á því að bjart sé fram undan fyrir íslenskri ferðaþjónustu en
tryggja þurfi betri dreifingu ferðamanna um landið en verið hefur. Læra þurfi af mistökum fyrri uppsveiflu.
10 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 29. APRÍL 2021
Aukaársfundur Lífeyrissjóðs verzlunarmanna 2021 verður haldinn
þriðjudaginn 1. júní, kl 16:00 á Grand Hótel Reykjavík.
Vegna sóttvarnareglna stjórnvalda eru sæti í fundarsal takmörkuð.
Fundurinn verður einnig rafrænn og eru sjóðfélagar hvattir til
þátttöku með þeim hætti.
Upplýsingar um dagskrá og framkvæmd fundarins, m.a. varðandi
þátttöku í rafrænum fundi, verða birtar á vef sjóðsins, www.live.is.
Dagskrá fundarins
• Samþykktarbreytingar
• Önnur mál
Reykjavík, 21. apríl 2021
Stjórn Lífeyrissjóðs verzlunarmanna
Aukaársfundur 2021
Lífeyrissjóður
verzlunarmanna
—
live.is
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
Finnur Oddsson, forstjóri Haga,
segir hlutfall sjálfsafgreiðslu vera
orðið allt að 80% þar sem það er
hæst. Innleiðing á sjálfsafgreiðslu-
kössum í matvöruverslunum Haga
hófst í júní 2018 þegar fyrstu kass-
arnir litu dagsins ljós í verslun Bón-
uss á Smáratorgi en að sögn Finns
heyra biðraðir nú nánast sögunni til
í matvöruverslunum Haga.
„Viðskiptavinir okkar hafa tekið
þessari bættu þjónustu ákaflega vel,
en um er að ræða töluverða einföld-
un á innkaupaleiðangrinum, sem
hlýtur ávallt að vera okkar mark-
mið,“ segir Finnur.
Sú fyrsta sett upp árið 2007
Krónan setti upp fyrsta sjálfs-
afgreiðslukassann árið 2007 í
versluninni á Bíldshöfða.
Það var svo í mars 2018 sem
Krónan setti upp núverandi kynslóð
af sjálfsafgreiðslukössum í Krón-
unni Nóatúni og var þeim fjölgað
hratt í kjölfarið hjá keðjunni.
Ásta Sigríður Fjeldsted, fram-
kvæmdastjóri Krónunnar, segir
hlutfall sjálfsafgreiðslu vera orðið
um það bil 70% að meðaltali í versl-
unum Krónunnar. „Í nokkrum versl-
unum okkar erum við einungis með
sjálfsafgreiðslu en þar er auðvitað
alltaf starfsfólk við kassana til að að-
stoða viðskiptavini,“ segir Ásta.
Að jafnaði um 50%
Gunnar Egill Sigurðsson, for-
stöðumaður verslunarsviðs hjá Sam-
kaupum, segir hlutfall sjálfs-
afgreiðslu vera orðið um 50% að
jafnaði í verslunum Samkaupa.
Hlutfallið sé hæst í verslun
Krambúðarinnar í Háskólanum í
Reykjavík, eða 85%. Sjálfvirknin
hafi hraðað afgreiðslu mikið.
Sjálfsafgreiðsla allt
að 85% af sölunni
Morgunblaðið/Eggert
Hraði Sjálfsafgreiðsla í Krónunni.
- Hröð umskipti í
afgreiðslu mat-
vöruverslana
Höskuldur Daði Magnússon
hdm@mbl.is
„Ég veit að Danir hafa skilning á
mikilvægi handritanna fyrir íslenska
þjóðarsál, tungumál okkar og sjálfs-
mynd. Við mun-
um auðvitað
standa við okkar
skuldbindingar
og virða gerða
sáttmála,“ segir
Lilja Alfreðs-
dóttir, mennta-
og menningar-
málaráðherra.
Sveinn Einars-
son, leikstjóri og
rithöfundur,
gagnrýndi í grein í Morgunblaðinu á
þriðjudag hugmyndir sem Lilja hef-
ur talað fyrir um að óska eftir því að
fleiri íslensk handrit verði varðveitt
hér á landi í stað Kaupmannahafnar.
Kvaðst hann ekki telja það „sæmi-
legt“ að upphefja nýjar kröfur í þá
veru.
„Í samskiptum mínum við dönsk
yfirvöld hefur aukinni samvinnu og
samtali um framtíðarsýn handrit-
anna ávallt verið vel tekið,“ segir
Lilja ennfremur við Morgunblaðið
og bætir við að hún hafi til þessa
fengið góð viðbrögð við umræddum
þreifingum: „Tímarnir eru breyttir
frá því samkomulagið var gert, og
með aukinni áherslu á tungumálið
okkar og menningararfinn síðustu
árin hefur umræðan um handritin
verið kröftug og jákvæð. Þjóðin er
stolt af þessum fjársjóði og stjórn-
völdum ber skylda til að auka veg og
virðingu handritanna. Það gerum við
með því að miðla þeim, rannsaka og
vera óhrædd við að ræða framtíð
þeirra.“
Segir atvikum ranglega lýst
Í grein sinni gagnrýnir Sveinn
einnig að á vef utanríkisráðuneyt-
isins sé að finna grein þar sem vitn-
að er til viðtals við Bent A. Koch, rit-
stjóra og stuðningsmann Íslands í
málinu, um tilurð komu handritanna
fyrir 50 árum. Segir Sveinn máls-
atvik hafa verið allt öðruvísi en Koch
lýsi þeim og fer fram á að ráðuneytið
fjarlægi umrædda grein eða leiðrétti
hana.
„Umrædd grein er byggð á skrif-
legum heimildum sem vísað er til í
greininni,“ segir Sveinn H. Guð-
marsson, upplýsingafulltrúi utanrík-
isráðuneytisins. Hann segir ekkert
því til fyrirstöðu að halda athuga-
semdum Sveins Einarssonar til haga
í greininni en engin ástæða sé til að
draga hana til baka.
Taka ábendingum af velvilja
„Við tökum öllum ábendingum af
velvilja og skoðum ávallt hvort eitt-
hvað megi betur fara í því sem við
sendum frá okkur. Eins hvetjum við
fólk til að hafa beint samband við
okkur með athugasemdir sínar,“
segir Sveinn.
Hann segir að umrædd grein hafi
birst á vef sem settur var upp í
tengslum við 80 ára afmæli utanrík-
isþjónustunnar og aldarafmæli
sendiráðs Íslands í Kaupmannahöfn
á síðasta ári. „Þessi vefur vakti veru-
lega athygli og jákvæða enda er
þarna mikið af fróðlegu efni. Við
hvetjum fólk til að kynna sér það.“
Morgunblaðið/Ólafur K. Magnússon
Tímamót Helge Larsen, mennta-
málaráðherra Dana, færði Gylfa Þ.
Gíslasyni Flateyjarbók árið 1971.
Viðbrögð Dana
hafi verið góð
- Lilja bregst við gagnrýni Sveins
Lilja
Alfreðsdóttir