Morgunblaðið - 03.07.2021, Side 31

UMRÆÐAN 31
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 3. JÚLÍ 2021
Allur arður af þjónustunni rennur til reksturs kirkjugarðanna
Tökum á móti ástvinum í hlýlegu
og fallegu umhverfi
Vesturhlíð 2 | Fossvogi | s. 551 1266 | utfor@utfor.is | utfor.is
Öll aðstaða í samræmi við tilefnið. Hlýlegt og fallegt
húsnæði og nýir glæsilegir bílar.
Sjá nánari upplýsingar á utfor.is
Útfararþjónusta
Við veitum alla þjónustu tengda andláti ástvina
– Þjónusta um allt land og erlendis
– Þjónusta í heimahúsi og á stofnunum
í yfir 70 ár
Guðný Hildur
Kristinsdóttir
Framkvæmdastjóri
Ellert Ingason
Sálmaskrár,
útfararþjónusta
Emilía Jónsdóttir
Félagsráðgjöf,
útfararþjónusta
Guðmundur
Baldvinsson
Útfararþjónusta
Lára Árnadóttir
Útfararþjónusta
Sigurður Bjarni
Jónsson
Útfararþjónusta
Magnús Sævar
Magnússon
Útfararþjónusta
Jón G. Bjarnason
Útfararþjónusta
Helga
Guðmundsdóttir
Útfararþjónusta
Eftir komuna til
Medínu gerðist Mú-
hameð árásar- og land-
vinningagjarn. Á þess-
um tíma tók hann að fá
nýjar opinberanir, sem
iðulega boðuðu stríð og
önnur átök í nafni Al-
lahs og siðarins, sem
honum tengdist.
Nokkur dæmi úr
Kóraninum:
„Berjist við þá, uns
lokið er skurðgoðadýrkun og trúin á
Allah ríkir ein öllum ofar.“ (Vers
8:39, þýð. Helga Hálfdanarsonar,
HH.)
„Berjist gegn þeim sem þegið
hafa ritningarnar (Gyðingar,
Kristnir) en trúa hvorki á Allah né
hinn Efsta Dag, þeim sem banna
ekki það sem Allah hefur bannað og
Sendiboði Hans, þeim sem rækja
ekki hina sönnu trú, þar til þeir reiða
af hendi skatt og ganga yður á vald.“
(Vers 9:29, þýð. HH.)
„Ó, þér trúaðir, herjið á hina van-
trúuðu sem búa í grennd við yður.
Látið þá kenna á hörku yðar. Vitið
að Allah stendur með hinum rétt-
látu.“ (9:123, þýð. HH.)
Dæmi úr hadith-ritunum (þau
fjalla um orð og gerðir Múhameðs
og hafa helgi á við Kóraninn):
„Sendiboði Allahs sagði: Mér hef-
ur verið boðið að berjast gegn mönn-
um þar til þeir samsinna því, að eng-
inn sé guð nema Allah, að Múhameð
sé sendiboði Allahs.“ (Sahih Muslim,
1:33, þýð. höf.)
„Sendiboði Allahs sagði: Ógn (ter-
ror) hefur fært mér sigur.“ (Sahih
Bukari 52:220, þýð. höf.)
„Morguninn eftir
morðið á Ashraf (skáld,
sem hafði farið móðg-
andi orðum um íslam)
lýsti spámaðurinn
þessu yfir: „Drepið
hvern þann Gyðing,
sem kemst yður á
vald.““ (Tabari 7:97,
þýð. höf.)
„Berjist við alla á
vegum Allahs og drep-
ið þá sem hafna trú á
Allah.“ (Ibn Ishaq/
Hisham 992, þýð. höf.)
Í þessum anda var
framganga Múhameðs og fylg-
ismanna hans árin, sem hann réð
Medínu.
Ránsmaður og stríðsherra
Eftir komuna til Medínu tók Mú-
hameð að stunda launsátur fyrir
úlfaldalestum, sem leið áttu um
eyðimörkina. Herfang var meg-
inástæðan: úlfaldar, vara, vopn og
menn, sem voru Múhameð nauðsyn
í sókn hans að markmiðum sínum.
Herfanginu var skipt svo, að einn
fimmti hluti kom í hlut spámanns-
ins, en öðru var skipt milli þeirra,
sem þátt tóku hverju sinni og þá
bæði skepnum, mönnum og fé.
Múhameð efndi líka tíðum til
bardaga við ættbálka, sem ekki
gengu honum fúslega á hönd. Hann
gerði þeim þá kosti, að lúta sér eða
berjast. Með þessum hætti jók
hann áhrifasvæði sitt og réð um
hálfum Arabíuskaganum fyrir and-
lát sitt.
Meiriháttar bardaga háði Mú-
hameð líka, svo sem orrustna við
Badr árið 624, þar sem fámennt lið
múslima sigraði mun fjölmennari
her Mekku-búa. Einnig, þegar
Mekku-menn sendu mikinn her á
hendur Múhameð og fylgismönnum
árið 627 og hugðust ganga end-
anlega frá hreyfingu hans, en tókst
ekki. Sjálfur hélt Múhameð í her-
ferð gegn Mekku árið 630 og náði
borginni á sitt vald. Hann mætti
engri mótspyrnu og ekki kom til
blóðsúthellinga.
Sama ár (630) háði Múhameð
orrustu við Hunayu og sigraði her
íbúa Ta’if, borgar, sem er sunnan
við Mekku. Múhameð hafði gert
þeim þá kosti að taka við boðskap
hans eða berjast. Árið eftir (631)
efndi Múhameð til herferðar gegn
borginni Tabuk, sem er á norðvest-
urhorni Arabíuskagans. Múhameð
var ekki með í för, en mælti fyrir
um allan framgang. Ekki kom til
bardaga, því að her borgarinnar yf-
irgaf hana átakalaust og músl-
imarnir lögðu hana og landsvæðið
umhverfis hana undir sig.
Hér er langt í frá allt upp talið
um hernaðarumsvif Múhameðs.
Hann er talinn hafa barist í átta
meiriháttar orrustum árin, sem
hann ríkti í Medínu, hafa leitt átján
ránsferðir og skipulagt þrjátíu og
átta hernaðaraðgerðir, sem aðrir
leiddu í samræmi við fyrirmæli
hans.
Múhameð fór í pílagrímsferð til
Mekku árið 632 og flutti þá
lokaprédikun sína. Hann sneri aft-
ur til Medínu. Þar veiktist hann
fáum mánuðum síðar og andaðist 8.
júní sama ár.
Að Múhameð látnum
Eftir daga Múhameðs tók við
tímabil, sem múslímar kalla „hið
gullna“. Það stóð í tíð fyrstu kalíf-
anna, sem voru Abu Bakr (632-634),
Umar (634-644), Uthman (644-656)
og Ali (656-661), en þeir eru kallaðir
rashidun og taldir „hinir réttleiddu“.
Valdatíð þessara kalífa ber sama
heiti. Mikill ágreiningur kom upp á
meðal múslíma á þessum tímum, en
einnig voru þeir tímabil landvinn-
inga, sem urðu enn meiri að rashid-
un-kalífunum gengnum.
Lönd og ríki, sem múslímarnir
náðu á sitt vald, voru mörg hver að
miklu leyti kristin og innan þeirra
ríkti víða menning runnin af grísk-
um rótum. Þeir brutu landsvæðin
undir sig með hernaði og voru oftast
fámenn valdastétt, sem ríkti í skjóli
hers og beitti ýmsum þvingunum til
þess að koma á skipulagi sínu og trú.
Til almennrar stjórnsýslu nýttu
múslímar lengi framan af hina betur
menntuðu íbúa landanna, sem þeir
tóku herskildi. Þessir menn voru
gjarnar kristnir eða Gyðingar.
Framgangur íslams byggðist á
hernaði, sem reyndar var ótrúlega
árangursríkur. Á furðulega skömm-
um tíma – til þess að gera fáum ár-
um – höfðu múslímar þanið út ríki
sitt svo, að um miðja áttundu öld
náði það allt frá núverandi Spáni, um
Miðjarðarhafsströnd Afríku, austur
í átt til Indlands og norður undir nú-
verandi Tyrkland. Auk þessa náðu
herferðir þeirra víða út fyrir þessi
landsvæði.
Slíkur var framgangur íslams á
upphafstímum sínum – og það er
enn að.
Eftir Hauk
Ágústsson » Allt frá upphafi var
hernaður aðal-
útbreiðsluleið íslams.
Haukur
Ágústsson
Höfundur er fyrrverandi kennari.
Hernaður íslamsOPCC- og Parísar-liðið byggir al-
farið í tölvulíkönum, ekki sögunni,
og líkönin segja m.a. að Miðjarðar-
hafssvæðið mundi skrælna ef hiti
hækkaði aftur um eina og hálfa til
tvær gráður, eða sem svarar því
hitastigi sem ríkti á dögum Róm-
verja.
Ekki aðeins eru fjölmargar ágæt-
ar samtímaheimildir til úr fornöld
um loftslagið á svæðinu, heldur líka
fornminjar og aðrar mannvistar-
leifar. Norður-Afríka var þá miklu
grónari en nú. Þaðan komu fílar
Hannibals og villidýrin í hringleika-
húsin. Þarna eru líka enn yfirgefnar
borgir í sandinum þar sem áður var
helsta kornforðabúr Rómaveldis.
Einnig mætti t.d. nefna rómverskar
vínpressur við Hadrianusar-múrinn
á mörkum Skotlands o.fl.
Þetta eru ekki tölvulíkön, heldur
raunverulegar staðreyndir.
Ég minnist þess að í æsku minni
var oft talað um hlýindin á bó-
realska tímanum enda voru margar
þær staðreyndir sem ég hef bent á
hér þá alkunnar og raunar sumar
kenndar í skólum. Því er aug-
ljóslega hætt og margir sam-
tímamenn mínir virðast alveg hafa
gleymt þessu, jafnvel menn sem set-
ið hafa í háum stöðum. Sumir þeirra
reyna nú að hindra ímyndaða end-
urhlýnun plánetunnar með skatt-
lagningu.
Hvers vegna í ósköpunum er ann-
ars verið að berjast gegn þeirri
blessun sem endurhlýnun væri?
Ekkert bendir til að loftslag sé að
hlýna til lengri tíma, því miður. Nú-
verandi hlýskeið er þegar búið að ná
meðallengd og því má búast við
nýju jökulskeiði (ísöld) á þessu ár-
þúsundi eða því næsta, jafnvel á
þessari öld. Kílómetraþykkur jökull
mun þá enn einu sinni leggjast yfir
löndin í hundrað þúsund ár.
Höfundur stundar ritstörf.
vey@talnet.is