Heilsuvernd - 01.09.1954, Page 7
HEILSUVERND
67
Háskólalæknisfræðin hefur á reiðum höndum sýklaeyð-
andi lyf: penisillin, súlfalyf og strephtomycin, sem öll eru
eiturlyf, er drepa í bili sýkla í líkamanum, en draga jafn-
framt allmikið úr lífstápi manna, enda eru menn oft lengi
að ná sér eftir notkun þeirra og eftirköstin stundum
óbætanleg.
Enginn hugsandi maður kemst hjá því að spyrja, hvernig
á því stendur, að vestrænar þjóðir, sem eru allra þjóða
bezt menntaðar, skuli jafnframt vera allra þjóða kviliasam-
astar, og það svo, að erfitt er að finna fullkomlega heilbrigða
menn þeirra á meðal. Vísindalegar rannsóknir, hinar svo-
kölluðu „Porham“-rannsóknir, hafa sýnt, að 91 af hverju
hundraði manna eru sjúkir, þótt margir geri sér ekki grein
fyrir því. Sjúkdómseinkennin er helzt að finna í sjúklegum
breytingum í háræðum.
Þegar farsóttir ganga, ræður fæðan miklu um, hve
þungt þær leggjast á menn. Innflúensan mikla 1917—18
lagðist afarþungt á menn hér í Reykjavík. En á þeim stöð-
um, þar sem fólk hafði heldur krappan kost, lagðist hún
létt á menn og sérstaklega þá, sem voru algjörlega jurta-
neytendur. Hinn kunni danski læknir, Hindhede, hafði þá
á hendi matvælaskömmtun í Danmörku. Lét hann slátra
% af svínastofni landsins og % af nautpeningi. Kjötið var
að mestu sent til Þýzkalands, svo að kjötneyzla Dana var
mjög lítil. En kornið, sem þessum búpeningi var ætlað,
var notað til manneldis. Var jafnvel búizt við, að kornmat-
ur yrði ónógur í landinu og fæðuskortur, og var kornið
því drýgt með berki.
Innflúensufaraldurinn gekk þá yfir Ðanmörku, en marg-
falt vægari en hér á íslandi. Jurtaneytendur sluppu yfirleitt
við sjúkdóminn, og dánartala var lægri en nokkru sinni
fyrr eða síðar, einmitt þetta ár.
Fyrir 75—80 árum voru þeir sjúkdómar, sem þrengja
nú hvað mest að þjóðinni, afarfágætir og jafnvel fyrir-
fundust ekki. Þeirra verður fyrst vart, er menn höfðu neytt