Sjálfsbjörg - 01.07.1996, Síða 12

Hjálpartœki
Hertar reglur,
stirðara viðmót
Hjálpartœkjamiðstöð Tryggingastofnunar
kefur einokun á þjónustu og
Þeir sem þurfa aö reiða sig á
hjálpartæki til þess að lifa líf-
inu hafa rekið sig á það upp á
síðkastið að starfsmenn Hjálpar-
tækjamiðstöðvar Tryggingastofn-
unar eru farnir að beita meira að-
haldi en áður. Stundum birtist það
með afar undarlegum hætti eins
og Sigurður Björnsson launafull-
trúi á vinnu- og dvalarheimili
Sjálfsbjargar kann sögur um.
- Eg heyrði af SEM-félaga sem
var á dögunum að sækja um að fá
rafmagnshjólastól af því hann vildi
geta verið úti við. Hann var spurður
að því hvort hann ætti ekki bíl, hvort
það væri ekki nóg. Þetta er dæmigert
fyrir þá tilhneigingu sem virðist vera
í gangi.
Annað dæmi er sú regla að íbúar
hér á dvalarheimilinu fá ekki að eiga
hjálpartækin sín sjálfir. Þeir fá tækin
í gegnum heimilið og þau eru skráð á
nafn þess en ekki viðkomandi not-
anda. Ibúar hér hafa því greinilega
ekki sömu mannréttindi og þeir sem
búa annars staðar, segir Sigurður.
Einokun á viðhaldinu
Gangur mála þegar hjálpartæki
eru keypt er þannig að fyrst fer við-
komandi til sjúkraþjálfara sem metur
þörf hans fyrir hjálpartæki. Síðan er
farið með umsögn hans til Trygg-
ingastofnunar sem gefur út leyfi til
kaupanna og veitir fé til þeirra. Með
það leyfi er farið til þeirra sem selja
hjálpartæki en nú eru rúmlega 20 fyr-
irtæki sem flytja inn eða framleiða
hjálpartæki handa hreyfihömluðum
hér á landi.
viðkaldi kjálpartækja
En eitt er að fá leyfi fyrir hjálpar-
tækjum og útvega þau, annað er að fá
þjónustu við tækin, viðhald og þess
háttar, eftir að þau eru fengin.
- Hjálpartækjamiðstöðin hefur
einokun á viðhaldi hjálpartækja og
allar viðgerðir á þeim verða að eiga
sér stað á verkstæði miðstöðvarinnar
í Kópavogi. Það þýðir að fólk úti á
landi þarf að senda tækin þangað til
viðgerðar. Og það er alveg sama
hversu smávægileg viðgerðin er, hún
verður að fara fram í Kópavoginum.
Þjónustulundin
minnkar
— Þetta kemur sér bölvanlega fyrir
„Það er reynt að
pranga inn á fólk
lélegri og verri
tækjum en það
þarfá að halda, “
segir Sigurður
Björnsson.
fólk, heldur Sigurður áfram, því
verkstæðið í Kópavogi annar engan
veginn öllum þeim viðgerðum sem
það á að sinna. Þar er of fátt starfs-
fólk. Afleiðingin er sú að tækin
hrannast upp og biðtími eftir viðgerð
lengist. Og það sjá allir hversu baga-
legt það er fyrir fólk að þurfa að sjá
af hjólastól, gervifæti eða öðru nauð-
synlegu hjálpartæki vikum saman.
Aður var það þannig að umboðs-
menn tækjanna sinntu viðhaldinu og
lögðu metnað sinn í að veita góða
þjónustu því á milli þeirra ríkti sam-
keppni. Svo var Hjálpartækjamið-
stöðin sett á laggirnar til þess að taka
við tækjunum þegar þeim er skilað.
Þar var sett upp verkstæði til þess að
gera tækin upp svo hægt væri að end-
urleigja þau. Fyrir nokkrum árum var
svo ákveðið að miðstöðin yfirtæki
þjónustuna. Eftir það hefur hún
versnað og þjónustulundin farið
minnkandi.
Þegar Hjálpartækjamiðstöðin fékk
einokun á viðgerðunum var það rök-
stutt með því að Tryggingastofnun
ætti í raun hjálpartækin og hún þyrfti
að hafa betri yfirsýn yfir þau. En ég
trúi því ekki að þetta sé eina leiðin til
að öðlast þá yfirsýn. Tryggingastofn-
un er með umboðsskrifstofur um allt
land, er ekki hægt að nota þær í þessu
sambandi? Núverandi kerfi er bæði
þungt í vöfum og áreiðanlega kostn-
aðarsamt. Hvers vegna er ekki hægt
að leyfa umboðsmönnum tækjanna
að annast viðhaldið og þjónustuna?
A sama tíma og hert er á einokun-
inni á þessu sviði er samkeppnin auk-
in í hinn endann með útboðum á
hjálpartækjum. Það er af hinu góða ef
hægt er að ná niður verði hjálpartækj-
anna, en af hverju má ekki nýta kosti
SJÁLFSBJÖRG