Ægir - 2021, Blaðsíða 32
32
við verðum að skila jörðinni til afkom-
enda okkar betri en við tókum við
henni. Þörfin fyrir matvæli í heiminum
heldur áfram að aukast og við því þarf
að bregðast. Ég hef trú á því að þekk-
ingin og vísindin muni hjálpa til við að
snúa taflinu við. Nú er eins og allt sé á
rúi og stúi. Allir eru að „mótivera“ sig
með alls konar hugmyndir. Ég er ekki
viss um að allt sé rétt sem verið er að
reyna að gera. Mér finnst oft eins og
menn séu að hlaupa í allar áttir þegar
við þurfum mest á því að halda að
ganga í takt til að taka skynsamlegar
ákvarðanir þar sem við nýtum þekkingu
og fjármuni best. Ég held að það sé svo-
lítið þannig að menn vanmeti styrk vís-
indanna og þekkingarinnar fyrir fram-
tíðina. Því miður eru of margir með alls
konar dómsdagsspár og telja að ekkert
breytist til batnaðar á sama tíma og ný
þekking og betri lausnir berast okkur
hraðar en nokkru sinni fyrr. Ég er ekki
einn af þeim sem sjá andskotann í
hverju horni.“
Ótrúlegt hvað hægt er að gera
Stefán gerir hafrannsóknir að umtals-
efni. Þar sé verið að glíma við afar um-
fangsmikil og erfið verkefni.
„Rannsóknir af einhverju viti hafa
aðeins staðið yfir í nokkra áratugi en
þetta er ekki sagt til að kasta rýrð á
störf frumherjanna Bjarna Sæmunds-
sonar og Árna Friðrikssonar. Í stóra
samhenginu ná rannsóknir á hafinu yfir
tiltölulega stuttan tíma í veraldarsög-
unni. Það er reyndar ótrúlegt hvað hægt
er að gera nú á tímum. Nú er til dæmis
hægt að taka sjósýni og sjá út úr því
hvort einhver loðna hefur verið þar á
ferðinni. Það er hægt að rannsaka loðnu
og finna út hvar hún hefur verið. Það er
hægt að taka sýnishorn úr hval og þá
sjáum við hvað hann át, á hverju hann
hefur lifað. Möguleikarnir í rannsóknum
eru nánast óendanlegir.
Framtíðin liggur í meiri þekkingu,
hugviti og vísindum sem við getum nýtt
okkur. Það eru möguleikar í veiðum á
miðsjávartegundum og neðar í fæðu-
keðjunni. Það er fullt af tækifærum og
menn vilja alltaf læra meira og meira.
Við þurfum að nýta höfin betur til að
afla fæðu en fara varlega. Þar eru þör-
ungar og þang, miðsjávartegundir og
svo framvegis. Mér finnst þetta allt vera
á fleygiferð áfram. Faraldurinn hefur
svo kennt okkur nýjar samskiptaleiðir
sem munu verða áfram við lýði. Svona
hörmungar eins og heimsfaraldurinn er
framkalla oft mikla framþróun,“ segir
Stefán Friðriksson.
Stofnað í dönsku konungsríki
Sagt hefur verið að Ísfélag Vestmannaeyja hafi verið með sömu kennitöluna í 120
ár. Það er auðvitað ekki rétt. Kennitalan var fundin upp löngu eftir að fyrirtækið
var stofnað. Það var reyndar stofnað í dönsku konungsríki og nokkru fyrir full-
veldið. Saga félagsins er í raun saga iðnbyltingar á Íslandi, þróun sjávarútvegs-
ins. Þegar vélarnar komu um borð í báta gátu menn sótt lengra og verið lengur
að. Þá kom aukin þörfin fyrir beitu og hana þurfti að geyma og þá urðu íshúsin
til. Ís var tekinn af vötnum á veturna og hann notaður til að frysta beituna. Svo
var farið að nota vélbúnað til að halda frosti í geymslunum. Síðan fleygði allri
þróun í sjávarútvegi fram. Félagið hóf í frystingu á fiski og síðar útgerð. Á síð-
ustu árum er breytingin sú, að Þórshöfn bættist við þegar félagið festi kaup á
Hraðfrystistöð Þórshafnar. Í dag er Ísfélagið fyrst og fremst í veiðum og vinnslu
á uppsjávarfiski. Bolfiskurinn er notaður til að þétta götin á milli uppsjávarver-
tíða. Engu að síður er félagið ágætlega búið til veiða og vinnslu á botnfiski.
„Ísfélagið er félag, sem var stofnað í danska konungsveldinu og á sama af-
mælisdag og fullveldið, var rúmlega fertugt þegar lýðveldið er stofnað, fór í
gegnum kreppuna, tvær heimstyrjaldir, spænsku veikina, Covid núna, vinstri
stjórnir, aflabresti og svo framvegis, en stendur enn styrkum stoðum. Í ljósi
framangreinds get ég ekki annað sagt en að ég hef trú á mannkyninu og getu
þess til bregðast við aðsteðjandi ógnum. Það eru bjartir tímar framundan," segir
Stefán..
Ísfélagið er með bæði uppsjávar- og bolfiskvinnslur á Þórshöfn og í Vestmanna-
eyjum.