Fréttablaðið - 25.05.2022, Qupperneq 12

n Halldór
n Frá degi til dags
ÚTGÁFUFÉLAG: Torg ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Helgi Magnússon FORSTJÓRI OG ÚTGEFANDI: Jón Þórisson RITSTJÓRI: Sigmundur Ernir Rúnarsson ser@frettabladid.is, FRÉTTASTJÓRAR: Aðalheiður Ámundadóttir adalheidur@
frettabladid.is , Garðar Örn Úlfarsson gar@frettabladid.is . Fréttablaðið kemur út í 80.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslun um á landsbyggðinni.
Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. ISSN 1670-3871 FRÉTTABLAÐIÐ Kalkofnsvegur 2, 101 Reykjavík Sími: 550 5000, ritstjorn@frettabladid.is
VEFSTJÓRI: Einar Þór Sigurðsson einarthor@frettabladid.is, MARKAÐURINN: Guðmundur Gunnarsson ggunnars@frettabladid.is, HELGARBLAÐ: Björk Eiðsdóttir bjork@frettabladid.is MENNING: Kolbrún Bergþórsdóttir
kolbrunb@frettabladid.is ÍÞRÓTTIR: Hörður Snævar Jónsson hoddi@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Anton Brink anton@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is
Venjulegir
Íslendingar
vilja bjóða
fólk á flótta
velkomið
en stjórn-
völd vilja
reka það
á dyr með
skilvirkum
hætti.
Horfumst
í augu
við eigin
fordóma,
afneitum
þeim ekki.
Aðalheiður
Ámundadóttir
adalheidur
@frettabladid.is
Ísland er að breytast hratt og til hins betra. Einsleitni
er ekki lengur ráðandi og Íslendingar eru alls konar.
Við sem lítum út fyrir að geta rakið ættir okkar til
miðalda í Íslendingabók þurfum að aðlagast nýjum
veruleika. Eins og dæmin sanna gengur sú aðlögun
upp og ofan.
Forsenda þess að við getum byggt upp lýðræðis-
legt fjölmenningarsamfélag er að við öll horfumst í
augu við eigin fordóma, afneitum þeim ekki heldur
göngumst við þeim og vinnum með þá.
Hversdagslegur rasismi sem birtist í alls kyns
öráreitum er daglegt hlutskipti margra samborgara
okkar. Hann getur birst á tiltölulegan meinlausan en
afar þreytandi hátt, til dæmis með því að einstakl-
ingar eru ávarpaði á ensku í verslunum og á vinnu-
stöðum. Hann getur birst sem áreiti, beint og óbeint:
Má ég snerta á þér hárið?
Hvaðan ertu? Úr Breiðholtinu? Nei, ég meina
HVAÐAN ertu?
Hann birtist í því að heyra ekki hvað fólk er að
segja heldur hvernig það segir það.
Og þannig mætti áfram telja.
Í athugasemdakerfum fjölmiðlanna virðist marka-
leysið algert. Þar fær hatursorðræðan að bólgna út í
ógeðfelldri blöndu af íslamófóbíu, rasisma og kven-
fyrirlitningu. Ég velti því fyrir mér hvort skrifarar
mundu láta það sem þar má lesa út úr sér augliti til
augliti við manneskjuna sem um ræðir.
Hinum kerfislæga rasisma verður ekki heldur
afneitað. Nýlegt dæmi um framgöngu lögreglunnar
við leit að strokufanga afhjúpaði hann með sárs-
aukafullum hætti. Við erum öll jöfn fyrir lögunum
– eða hvað?
Íslenskt samfélag stendur á tímamótum og nú
reynir á að stjórnmálafólk skynji og skilji hlutverk
sitt og ábyrgð og taki forystu í baráttunni gegn mis-
munun og rasisma hér á landi. Eigi það að takast
skulum við ekki afneita veruleikanum, heldur
viðurkenna eigin fordóma, vanda okkur í daglegum
samskiptum og ráðast af öllu afli gegn kerfislægum
rasisma. n
Við erum ekki/öll rasistar
Þórunn
Sveinbjarnar-
dóttir
þingkona Sam-
fylkingarinnar
– jafnaðarmanna-
flokks Íslands
ser@frettabladid.is
Fasistastjórn!
Það hvein heldur betur í
tálknum Laugarnessklerksins
í gærdag sem lét það út úr sér,
si sona, að „í fréttum er það
helst að fasistastjórn VG hefur
ákveðið að míga á Barnasátt-
mála SÞ.“ Nú er séra Davíð Þór
Jónsson harla vanur að grípa til
gasalegustu lýsingarorðanna,
en líklega er þetta nokkuð vel
í lagt, af hans hálfu, svo ekki sé
meira sagt. Ummælin atarna
verður líka að setja í samhengi,
en vel að merkja, formaður
Vinstri grænna var einu sinni í
sambúð með skrifara þessara
þungu orða, sálnahirðinum í
Laugarnesi.
Helvíti
Þessi umtalaða stöðufærsla
Davíðs Þórs á fésbókinni, sem
eflaust hefur farið öfugt ofan
í einhverja og jafnvel f leiri
til, kemur í kjölfar kröftugrar
yfirlýsingar biskups á forsíðu
Fréttablaðsins í gærdag sem for-
dæmdi þar fyrirhugaðar fjölda-
brottvísanir hælisleitenda. Ætla
má að undirmaðurinn Davíð
Þór skáki nokkuð í skjóli þeirra
orða. Eða hvað? Hann segir sér-
stakan stað vera til í helvíti fyrir
VG-liða sem ætli að senda fjölda
barna úr langþráðu öryggi á
Íslandi í býttum fyrir völd og
vegtyllur. Nú er bara spurning
hvort Davíð Þór vísi sinni fyrr-
verandi veginn. n
FRÉTTAVAKTIN
KL. 18.30
Fréttaumfjöllun fyrir alla.
í opinni dagskrá á virkum dögum
á Hringbraut og frettabladid.is
Þótt rasistar leynist í flestum íslenskum
stjórnmálaflokkum hafa þjóðernis-
sinnar og flokkar sem hafa útlend-
ingaandúð og rasisma sem sitt helsta
stefnumál aldrei unnið kosningasigra
hér, líkt og í sumum nágrannaríkjum okkar.
Mikill meirihluti Íslendinga vill bjóða það
fólk velkomið sem leitar skjóls hjá okkur og
langflestum okkar er alveg sama hvort einhver
önnur Schengen-þjóð hafi áður lofað skjóli. Ef
fólk vill búa hér hjá okkur frekar en í Grikk-
landi, höfum við bæði nóg pláss og næga vinnu.
Svo virðist þó sem báðar hendur ríkisstjórn-
arinnar séu bundnar. Lögin standa í vegi fyrir
gestrisni hennar. Útlendingaandúðin er í lögun-
um og þeim þarf því miður að framfylgja. Þetta
er kunnuglegt stef. Í hvert skipti sem íslenska
þjóðin rís upp gegn illsku í garð flóttafólks
beita ráðherrar löggjöfinni sem málsvörn. Af
þessum sökum hefur endurskoðun útlendinga-
laga staðið yfir næstum sleitulaust frá arabíska
vorinu þegar mikill straumur flóttafólks leitaði
til Evrópu í leit að skjóli. Það kemur því ekki á
óvart að nú kalli ráðherrar ríkisstjórnarinnar
eftir heildarumræðu um útlendingalöggjöfina.
Við erum flest sammála um að eyða þurfi
útlendingaandúð úr lögum. En það er með
hatrið eins og margt sem sprottið er af illum
rótum. Því er komið fyrir milli lína og undir rós.
Hverju skrefi í átt til meiri mannúðar fylgir líka
aukin illska. Þrátt fyrir að útlendingaandúðin
nái aldrei kjöri ræður hún því að gestrisnin fær
aldrei að vera markmið laganna heldur skil-
virkni.
Í frumvarpi dómsmálaráðherra sem nú er til
meðferðar á Alþingi er lagt til að allar synj-
anir Útlendingastofnunar kærist sjálfkrafa til
kærunefndar um útlendingamál. Lítur vel út
samkvæmt orðanna hljóðan en þýðir í raun að
umsækjandinn hefur mun styttri tíma til að
undirbúa varnir sínar gegn brottvísun. Þrengja
á að möguleikum fólks til fjölskyldusameining-
ar og heimila Útlendingastofnun að skerða eða
fella niður rétt hælisleitenda til grunnþjónustu
á borð við fæði, húsnæði og nauðsynlega heil-
brigðisþjónustu þegar ákvörðun um brottvísun
liggur fyrir. Það er ekki að ástæðulausu að þetta
frumvarp hefur verið kallað ógeðslegasta frum-
varp sem lagt hefur verið fram.
Svona er afrakstur heildarumræðu um
útlendingalöggjöfina. Það er trúnaðarbrestur í
þessum málaflokki sem er tilkominn af því að
venjulegir Íslendingar vilja bjóða fólk á flótta
velkomið en stjórnvöld vilja reka það á dyr með
skilvirkum hætti. Í því liggur ágreiningurinn en
ekki í lagatæknilegum útfærslum. n
Skilvirk illska
SKOÐUN FRÉTTABLAÐIÐ 25. maí 2022 MIÐVIKUDAGUR