Fréttablaðið - 25.05.2022, Blaðsíða 13
Fjarvinna á auðvitað
ekki alls staðar við
en þar sem hún á við
getur hún haft jákvæð
áhrif á marga þætti
starfsins og á jafnvægi
milli vinnu og einka-
lífs.
Fjarvinna jókst til muna á tímum
heimsfaraldurs og sóttvarnaaðgerða.
Reynslan leiddi af sér nýja hugsun
og nálgun um hvar fólk getur unnið
vinnuna sína. Til varð skilningur
á því að einn fastur vinnustaður sé
ekki eina leiðin. Í júlí 2020 sögðu
78% starfsfólks á evrópskum vinnu-
markaði að þau myndu kjósa að
geta unnið áfram í fjarvinnu að ein-
hverju leyti. Fjarvinna hefur sömu-
leiðis verið litin jákvæðum augum
af vinnuveitendum vegna jákvæðra
áhrifa á framleiðni og vegna þess
að sveigjanleiki leiðir til aukinnar
starfsánægju. Fjarvinna og tækni
tengd henni skapa jafnframt ný
tækifæri fyrir fyrirtæki og stofn-
anir til að draga úr rekstrarkostnaði
vegna húsnæðis og ferða.
Fjarvinna á auðvitað ekki alls
staðar við en þar sem hún á við
getur hún haft jákvæð áhrif á marga
þætti starfsins og á jafnvægi milli
vinnu og einkalífs. Margir kjósa að
geta átt kost á fjarvinnu að hluta
í stað þess að vinna eingöngu að
heiman. Fjarvinnustefna getur
haft jákvæð áhrif á samgöngur og
umferðarþunga og um leið stutt við
markmið stjórnvalda í umhverfis-
og loftslagsmálum. Síðast en ekki
síst felast mikil tækifæri í fjarvinnu-
stefnu fyrir landsbyggðirnar. Aukin
áhersla á fjarvinnu sem og störf án
staðsetningar leiðir til þess að hægt
er að stunda vinnu óháð búsetu.
Tími skrifstofunnar
liðinn í Finnlandi
Á meðan heimsfaraldur Covid-19
stóð sem hæst voru allt að 37%
starfsfólks í Evrópu í fjarvinnu.
Hlutfallið var hins vegar umtals-
vert hærra í Finnlandi, þar sem það
fór í 59% samkvæmt könnuninni
„Living, working and COVID-19“
frá 2020. Finnland hefur til lengri
tíma verið leiðandi í að liðka fyrir
fjarvinnu þegar kostur er á. Árið
2019 var Finnland með eitt hæsta
hlutfall starfsfólks í f jarvinnu í
Evrópu, en hlutfall starfsfólks
sem var reglulega í fjarvinnu var
14,1% í Finnlandi á meðan hlut-
fallið í öðrum Evrópuríkjum var
að meðaltali um 5,4%. Þegar litið
var til þeirra sem unnu að hluta til
í fjarvinnu var þetta hlutfall 25% í
Finnlandi.
Hverjar eru ástæðurnar fyrir því
að tími skrifstofunnar er að líða
undir lok í Finnlandi? Finnar eru
framarlega í stafrænni tækni, sbr.
Digital Economy and Society Index
(DESI). Sterkir stafrænir innviðir í
Finnlandi hafa verið lykilþáttur
í háu hlutfalli starfsfólks í f jar-
vinnu. Þá er atvinnumarkaðurinn
sjálfur og samsetning starfa í Finn-
landi þannig að hátt hlutfall starfa
hentar til fjarvinnu. Finnsk stjórn-
völd hafa stigið markviss skref til
að styðja við fjarvinnu þar sem
hún á við. Sveigjanlegur vinnutími
hefur verið lögfestur í finnskri laga-
setningu alveg frá 1996. Árið 2011
buðu 92% fyrirtækja í Finnlandi
starfsfólki upp á sveigjanlegan
vinnutíma. Þessi stefna er grund-
vallarþáttur um að koma til móts
við fjölskyldur og foreldra á vinnu-
markaði og það á ekki að líta fram
hjá því að fjarvinnustefna getur
haft ólík áhrif á kynin. 1. janúar
2020 tóku gildi lög í Finnlandi sem
heimiluðu starfsfólki í fullu starfi
að skipuleggja um helming vinnu-
tíma síns, þ.e. hvar og hvenær vinna
þess er innt af hendi.
Mörg stærri alþjóðleg fyrirtæki
hafa innleitt blöndu af f jar- og
staðvinnu þannig að samkomulag
er um hversu oft starfsfólk mætir
á skrifstofu, en að öðru leyti hefur
starfsfólk frelsi um hvar það innir
af hendi sín verkefni.
Fjarvinna í þágu loftslagsmála
Íslensk stjórnvöld hafa sett sér
metnaðarfull markmið í lofts-
lagsmálum. Liður í því að ná þeim
fram er að draga úr losun gróður-
húsalofttegunda frá bílaumferð
og samgöngum innanlands. Fjar-
vinnustefna getur stutt við þau
markmið. Reynsla Finna sýnir þessi
tengsl. Árið 2109 unnu um 357.000
starfsmenn í fjarvinnu í Finnlandi
en í heimsfaraldrinum fór sú tala
upp í 790.000.
Frá 2019-2020 dró úr meðalakstri
um 4%, þ.e. um fjölda ekinna kíló-
metra fólksbíla. Fjarvinna er vafa-
lítið stór þáttur í því þótt aðrir
þættir hafi einnig haft áhrif svo
sem færri samkomur. Samkvæmt
spám þar í landi er talið að árið
2030 verði f jöldi starfsmanna í
Finnlandi í fjarvinnu 577.000. Sam-
kvæmt sömu spám er reiknað með
að hægt verði að minnka koltví-
sýringslosun frá bílaumferð á árs-
grundvelli um allt að 125.000 tonn
vegna aukinnar fjarvinnu.
Fjarvinna og byggðastefna
haldast í hendur
Hið opinbera getur bæði skapað
atvinnutækifæri og rekið kraft-
mikla byggðastefnu með því að
vera sveigjanlegra í nálgun um
fastar starfstöðvar. Sem stendur
er eitt ráðuneyti af 12 með fram-
sækna stefnu í þessum efnum en
hvers vegna vinnur Stjórnarráðið
ekki allt eftir fjarvinnustefnu?
Þannig er hægt að laða að og
halda í hæfileikaríkt starfsfólk,
spara í skrifstofurekstri og ferða-
kost naði, au ka sveig janleika
starfsfólks og leggja markmiðum
á sviði loftslagsmála lið. Íbúar á
landsbyggðunum gætu keppt um
störf opinberra stofnana með því
að vinna hana í fjarvinnu, ýmist
að heiman eða á sérstakri f jar-
vinnuaðstöðu.
Ég hef lagt fram þingsályktunar-
tillögu um að stjórnvöld fram-
kvæmi úttekt á tækifærum í fjar-
vinnu og f jarvinnustefnu fyrir
íslenskan vinnumarkað. Í kjöl-
farið verði lagðar fram tillögur
um að auka möguleika á fjarvinnu
þar sem henni verður komið við.
Teknar verði saman upplýsingar
um þá reynslu sem varð til í heims-
faraldrinum og settar fram tillögur
um hvernig má auka hlut fjarvinnu
á íslenskum vinnumarkaði. Með
þessu geta íslensk stjórnvöld orðið
leiðandi um að festa fjarvinnu-
stefnu í sessi. ■
Ísland á að setja sér metnaðarfulla
fjarvinnustefnu
Þorbjörg Sigríður
Gunnlaugsdóttir
þingmaður
Viðreisnar Sviðslistamiðstöð Íslands
auglýsir eftir umsóknum
um ferðastyrki
Performing Arts Centre Iceland
open call for travel grants
Ferðastyrkir eru veittir sviðs-
listafólki til sýningaferðalaga
erlendis eða til að taka þátt í
viðburðum sem miða að því
að vekja áhuga, auka sýnileika
og eftirspurn eftir íslenskum
sviðsverkum utan landstein-
anna.
Sviðslistamiðstöð úthlutar
75.000 kr. á einstakling
fyrir ferðir innan Evrópu en
100.000 kr. fyrir ferðir utan
Evrópu.
Umsóknarfrestur er til og
með 8. júní 2022.
Nánari upplýsingar og rafrænt
umsóknarform er að finna á
www.svidslistamidstod.is
Travel grants are granted to
professional performing artists
for international touring or
participation in events aimed
at increasing interest, vis-
ibility and demand for Icelandic
performing arts works outside
of Iceland.
The centre provides ISK 75,000
per person for trips within
Europe and ISK 100,000 for
trips outside Europe.
The application deadline
is 8th June 2022.
Further information and an
online application form can
be found at www.svidslista-
midstod.is
Tísku- og snyrtivöruverslunin hefur verið starfrækt í verslunarmiðstöðinni
Glæsibæ frá því hún tók til starfa árið 1970. Eigendum þykir tími til kominn að
aðrir taki við keflinu og vilja selja rekstur, birgðir og innanstokksmuni.
Auk snyrtivara selur verslunin fatnað og fylgihluti með áherslu á aldurshópinn
40+. Hlutfall fatnaðar í sölu er um 50%. Í versluninni eru seld þekkt alþjóðleg
snyrtivörumerki s.s. Chanel, Lancome, Guerlain, Helena Rubenstein, Bioterm
og Bioeffect auk ilmvatna.
Verslunin er vel staðsett í rúmlega 100 fm. leiguhúsnæði. Stöðugildi eru að
jafnaði 2-3. Hentar vel einum eða fleiri einstaklingum með áhuga á þessu sviði.
Snyrtivöruverslunin Glæsibæ
er til sölu
Nánari upplýsingar veitir
Brynhildur Bergþórsdóttir | Kontakt fyrirtækjaráðgjöf
brynhildur@kontakt.is | 868 8648
MIÐVIKUDAGUR 25. maí 2022 Skoðun 13FRÉTTABLAÐIÐ