Skessuhorn - 28.07.2021, Blaðsíða 24

miðvikudagur 28. júlí 202124
í síðari heimsstyrjöld komu
bandamenn sér upp aðstöðu á ís-
landi til þess að fylgjast með og
hefta siglingar þýskra herskipa og
kafbáta og verja skipaleiðir sín-
ar á norðaustanverðu atlants-
hafi. í Hvalfirði lá oft fjöldi skipa
á kaupskipalæginu utan Hvamms-
víkur og á móts við Ferstiklu og
herskipalæginu sem var í firðin-
um sunnanverðum. Á stríðstím-
um gat þar oft að líta stærstu her-
skip veraldar sem veittu skipalest-
unum vernd gegn orrustuskip-
um þýska flotans í Noregi. Bret-
ar reistu flotastöð í Hvítanesi þar
sem m.a. var gert við netalagnir,
sem lágu þvert yfir fjörðinn utan-
verðan, til varnar óvinaskipum og
kafbátum, svo og tundurdufl sem
girtu fjörðinn við Hálsnes í sama
tilgangi. í stöðinni voru birgða-
geymslur, verkstæði, íbúðaskál-
ar, spítali, og annað til þjónustu
við herskipaflotann ásamt kvik-
myndahúsi, verslun, veitingastofu
og tómstundaheimili fyrir sjólið-
ana. Öflug flotkví lá innanvert við
nesið ásamt viðgerðar- og birgða-
skipum og lyfti skipum til botn-
viðgerðar.
Breski flotinn starfrækti flota-
stöð sína í Hvítanesi til stríðsloka
en hóf þá brottflutning. Tæki og
tól voru fjarlægð og hluti mann-
virkja. Önnur voru skilin eftir. Nú
tæpum mannsaldri eftir að seinna
stríði lauk má enn sjá minjar eft-
ir veru breska hersins á Hvítanesi.
Flestar byggingar eru þó horfnar
af yfirborðinu, að hluta eða öllu
leiti. Þó er hægt að sjá móta fyr-
ir grunnum bragga og annarra
mannvirkja sem horfin eru, jafn-
vel manngerðar holur eða byrgi.
útveggir örfárra húsa hanga uppi.
Tímans tönn hefur engu að síður
leikið þessi hús grátt og þá hefur
grafíklistafólk farið með sprey-
brúsana þar um á síðustu árum.
ummerki er að finna um fólk sem
haldið hefur til í rústunum um
skemmri eða lengri tíma.
Blaðamaður Skessuhorns gekk
um svæðið á Hvítanesi um liðna
helgi. Þar var engan annan að
sjá, afar friðsælt. Nokkrar kindur
voru þar með lömb sín, greini-
lega vanar umgangi. úti á firð-
inum lónaði skúta ein af sverari
sortinni. ragnar heitir sú, lúxuss-
nekkja rússnesks auðkýfings, sem
kostar tíu milljónir á dag að taka
á leigu. Hvað skútan var þar að
gera, skal ósagt látið, en vafalítið
hefðu gestir fengið meiri athygli
fyrir tæpum áttatíu árum, hefðu
þeir þá verið þarna á skemmtisigl-
ingu. mm
Tímans tönn nagar burtu síðustu ummerki setuliðsins