Skessuhorn - 15.09.2021, Síða 30
mIðVIKudAguR 22. SEpTEmBER 202130
Pennagrein
Pennagrein
Allir Íslendingar eru sammála um að
haga þurfi nýtingu auðlinda þannig
að hún sé sjálfbær. Það á svo sann-
arlega við um sjávarauðlindina þar
sem saman þarf að fara skynsamleg
nýting fiskistofna, hámörkun á nýt-
ingu hráefnis og góð umgengni um
fiskimiðin.
Ekki er ágreiningur um að stýra
þarf veiðum og nýta auðlindina
skynsamlega og tryggja að hún geti
nýst komandi kynslóðum. Það er
hins vegar engin sátt eða friður um
að þeir kvótar sem settir eru á ein-
staka fiskistofna séu meðhöndlað-
ir sem einkaeign þeirra sem fengu
þeim upphaflega úthlutað eða hafa
keypt þá síðar. Framsal kvótans er
ekki nauðsynlegt til þess að stýra
veiðum en hefur hins vegar leitt til
þess að aflaheimildir hafa komist í
hendur fárra fyrirtækja og gert end-
urnýjun í greininni ómögulega.
Jafnframt hafa hundruð milljarða
verið teknir út úr sjávarútveginum
þegar kvótar hafa verið seldir. Þeir
milljarðar hafa búið til nýja auðstétt
sem fjárfest hefur í óskyldum rekstri
eins og fasteignafélögum, verslunar-
keðjum, tryggingafélögum og fjár-
málastofnunum auk þess að valsa
með fjármuni í gegnum dótturfélög
í skattaparadísum til þess að forðast
skattgreiðslur hér á landi.
Afleiðingarnar augljósar
Síðast en ekki síst hafa þessir fjár-
munir runnið frá þeim byggðarlög-
um þar sem verðmætin urðu upp-
haflega til, þ.e. frá sjávarþorpum
og bæjum þessa lands. dæmin eru
mörg og afleiðingarnar augljósar.
Það er einnig alveg ljóst að loforð
kvótakaupenda um nýtingu kvótans
í þeim byggðum þaðan sem þeir
hafa verið keyptir eru fals eitt. Því
verður seint gleymt þegar Samherji
keypti útgerð guðbjargar ÍS á Ísa-
firði 1997 og gefið var skriflegt lof-
orð um að útgerðin yrði óbreytt frá
því sem verið hafði. Tveimur árum
síðar var allt á bak og burt þar með
talið bæjarstjórinn og stjórnarfor-
maður Samherja sem nú er sjávar-
útvegsráðherra, þ.e. Kristján Þór
Júlíusson.
Skemmst er síðan að minnast
þess þegar nánast allar aflaheim-
ildir hurfu frá Akranesi 2017 með
tilheyrandi afleiðingum fyrir vinn-
andi fólk og efnahag bæjarins sem
alltaf hafði verið sterkur og farsæll
útgerðarbær.
Tækifærið er núna
Nú er nóg komið. píratar ætla að
innkalla og bjóða upp aflaheim-
ildir til leigu á opnum markaði og
tryggja að leigugjaldið renni að
fullu til íslensku þjóðarinnar. Þann-
ig tryggjum við jafnt aðgengi allra
að auðlindinni og heilbrigða nýlið-
un. píratar ætla að tryggja sjálfbær-
an sjávarútveg og sjálfstæðar, öfl-
ugar hafrannsóknir, veiðiráðgjöf
og eftirlit án pólitískra afskipta. pí-
ratar ætla að gera handfæraveiðar
frjálsar og fyrsta skrefið verður að
tryggja 48 veiðidaga á hvern hand-
færabát.
Við ætlum að láta allan afla fara
upphaflega í gegnum innlendan
fiskmarkað til að fá eðlilegt mark-
aðsverð á öllu sjávarfangi. Þannig
er komið í veg fyrir að útgerðum
með eigin vinnslu sé gert kleift að
selja sjálfum sér sjávarfang með af-
slætti. Verðlagsstofa skiptaverðs
verður þar með óþörf og lögð nið-
ur og tvöföld verðlagning leggst af,
sjómönnum og landsmönnum til
heilla.
Tækifæri til breytinga í sjávarút-
vegi liggur í kjörklefanum þann 25.
september næstkomandi. píratar
hvetja alla til að nýta kosningarétt-
inn. Saman getum við breytt sam-
félaginu til hins betra.
Magnús Norðdahl
Höfundur er oddviti Pírata í Norð-
vesturkjördæmi
Breytum sjávarútveginum
á laugardaginn
Sem oddviti Vinstri grænna í Norð-
vesturkjördæmi hef ég á síðustu vik-
um ferðast um kjördæmið vítt og
breitt. Svæðið er fjölbreytt og víð-
feðmt og alls staðar gott að búa.
Við þurfum að hlúa að byggðun-
um, standa vörð um náttúruna og
auðlindirnar sem eru svo ríkulegar
og nýta þær með sjálfbærum hætti
í þágu íbúanna. mér eru sérstaklega
hugleikin nokkur mál sem að ég vil
koma inn á hérna.
Það er og hefur alltaf verið stefna
Vg að tryggja jöfn tækifæri fólks.
Það er að mörgu að hyggja en við
Vinstri græn höfum sett okkur
róttæka stefnu í byggðamálum sem
við teljum að skapi landsmönnum
öllum jöfn skilyrði til þátttöku og
búsetu með öflugri uppbyggingu
innviða. Þannig treystum við búsetu
og sköpum fjölskylduvænt samfélag
um land allt. Fyrir því mun ég
berjast.
En hvað er ég
að tala um?
Ég vil sjá stórátak í samgöngum, sér
í lagi þegar kemur að safn,- og tengi-
vegum þannig að góðar samgöng-
ur séu tryggðar innan héraða og að
byggðarlög séu tengd betur sam-
an til að gera þau sterkari. Þá þarf
að stytta vegalengdir og gera þær
greiðfærari. Sú hagræðing sem að
hlýst af styttri vegalengdum minnk-
ar ekki aðeins akstur og útblástur
heldur tengir hún betur byggðirnar
og þéttir atvinnusvæði.
Fjarskipti og háhraðatengingar
eru enn víða í ólestri. Til þess að
störf án staðsetninga, atvinnuklasar
og nýsköpun geti þrifist með góðu
móti þurfa þessir innviðir að vera
til staðar og einfaldlega til að auka
lífsgæði fólks. Ekki hefur verið
nóg gert í þessum málaflokki nú
undir stjórn samgönguráðherra
Framsóknarflokksins og mikilvægt
að meiri kraftur verði settur í þetta
verkefni.
Þá er orkuöryggi og jöfnun
rafmagns,- og húshitunarkostnaðar
ofarlega í huga þeirra sem búa við
skerta þjónustu eða ójöfn kjör í þeim
efnum og mikilvægt að leiðrétta þá
mismunun.
mikilvægt er að gerð verði
gangskör að því að gera mun
betur í að jafna flutningskostnað
á landsbyggðinni til að jafna
búsetuskilyrði og til að fyrirtæki
sem þar starfa búi ekki við skert
starfsumhverfi.
Sköpum tækifærunum farveg
Á landinu öllu eru tækifærin sann-
arlega til staðar, bæði til lands og
sjávar. Við þurfum að skapa þeim
farveg og rétt umhverfi. Við vilj-
um efla nýsköpun og þátt skapandi
greina í þeirri uppbyggingu sem að
við sjáum fyrir okkur um land allt. Á
landsbyggðinni eru mikilvæg rann-
sókna- og þróunarsetur og öflug-
ir háskólar. Þrír þeirra eru í mínu
kjördæmi. Háskólarnir gæða sam-
félagið lífi og rannsóknir og miðl-
un þekkingar styrkja ekki síst nær-
umhverfið. Það er okkar hlutverk að
tryggja háskólunum á landsbyggð-
inni tækifæri til að vaxa og dafna. Þá
er fjölbreytt námsval og fjölskyldu-
vænar lausnir á öðrum námsstigum
mikilvægar fyrir byggðaþróun og
byggðafestu.
Við þurfum að brúa bilið á
milli fæðingarorlofs og leikskóla í
samstarfi við sveitarfélögin svo að
sama aðgengi sé um land allt.
Við þurfum að standa vörð
um framhaldsskólana og
framhaldsdeildir, þannig að hægt
sé að stunda nám í heimabyggð eða
næsta nágrenni og ekki síst búa enn
betur að iðn- og verknáminu.
Við þurfum að ef la hlut skapandi
greina út um land en þær veita
þekkingu og hæfni til starfa í
greinum sem eru í senn vaxandi og
fjölbreyttar. Skapandi lausnir verða
sífellt mikilvægari eftir því sem fram
vindur og viðfangsefni samfélagsins
verða stærri og flóknari.
Á landsbyggðinni er frjór
jarðvegur fyrir skapandi lausnir og
er það mín trú að með fræðilegum
og hagnýtum rannsóknum muni
fara hönd í hönd staðbundin
þekking og nýjar lausnir Starf
háskóla á landsbyggðinni er í því
tilliti ómetanlegt fyrir framþróun
atvinnuvega og nýsköpun, ekki síst
í matvælaiðnaði.
Kosningar eru tímamót og þá lítum
við til framtíðar. Við Vinstri græn
ætlum að standa vörð um velsæld og
lífsgæði með innviðauppbyggingu
og bættum búsetuskilyrðum um
land allt. Á síðustu árum höfum
við sýnt það í verki að við getum
tekist á við erfiðar áskoranir og
leitt samfélagið í gegnum þær.
Af sömu áræðni höfum við leitt
fjölmörg framfaramál á sviðum
heilbrigðismála og náttúruverndar,
velferðar og mannréttinda. Á sama
hátt getum við leitt samfélagið
áfram á öðrum sviðum.
Bjarni Jónsson.
Höfundur er oddviti Vinstri grænna
í Norðvesturkjördæmi
Róttæk
byggðastefna
í boði Vinstri
grænna
Þrátt fyrir að vera fast að 93 ára
gömul lætur Steinunn Kolbeins-
dóttir á Akranesi ekkert aftra sér
þegar ákvörðun hefur verið tekin.
Hún fór í vikunni sem leið, ásamt
Kolbrúnu dóttur sinni, á berjamó
á æskuslóðum hennar að Stóra-Ási
í Hálsasveit. Þar hefur hún nánast
öll haust síðustu níutíu árin tínt
krækiber og bláber og segir sjálf að
ekkert njóti hún betur en komast
með þessu móti í nálægð við nátt-
úruna.
mm/ Ljósm. ki.
Á berjamó á æskuslóðum
bæjarstjóra Grundarfjarðarbæjar
Dagur í lífi...
Nafn:
Björg Ágústsdóttir
Fjölskylduhagir/búseta:
gift Hermanni gíslasyni. Búum í
grundarfirði ásamt börnum okk-
ar, Atla Ágústi 18 ára og Björgu 20
ára, sem er þó hálfflutt að heiman,
og heimilishundinum Húgó, 3ja
mánaða.
Starfsheiti/fyrirtæki:
Bæjarstjóri grundarfjarðarbæjar.
Áhugamál:
Fyrir utan starfið, sem er líka mitt
stærsta áhugamál, þá er ég að læra
á píanó og svo byrjaði ég að stunda
sjósund fyrir ári. Ferðalög flokk-
ast hér undir líka, sérstaklega fjöl-
skylduferðir. Síðan er það klárlega
sjarmörinn Húgó, ástralskur fjár-
hundur sem sonur okkar fékk fyrir
þremur vikum.
Dagurinn:
miðvikudagur 15. september
Klukkan hvað vaknaðirðu og hvað
var það fyrsta sem þú gerðir?
6:50 - þar sem sonurinn var kom-
inn fram úr og á hundavaktina. Ég
er vandræðalega spennt fyrir þess-
um fjórfætta sjarmör okkar.
Hvað borðaðirðu í morgunmat?
Skál af AB-mjólk með múslí.
Hvenær fórstu til vinnu og
hvernig?
upp úr kl. 8:00, akandi.
Fyrstu verk í vinnunni?
Vinnusímtal heima – á leið út í bíl
og síðan vikulegur verkfundur kl.
8:15 með bæjarverkstjóra og starfs-
manni áhaldahúss.
Hvað varstu að gera klukkan 10?
Hakka mig í gegnum tölvupósta.
Hvað gerðirðu í hádeginu?
Fékk frábæra þriðju bekkinga í
heimsókn rétt fyrir hádegi með er-
indi sem þau töldu brýnt að bæta
úr. Fékk söng frá þeim í lokin, upp
úr kl. 12. Síðan fundur um bæjar-
málefnin.
Hvað varstu að gera klukkan 14?
Rúntur niður á höfn og að skoða
framkvæmdir.
Hvenær hætt og það síðasta sem
þú gerðir í vinnunni?
Fundur menningarnefndar kl.
16.30 þar sem við fórum að skoða
endurbætur og stöðu framkvæmda
í samkomuhúsinu. Þar varð vatns-
tjón í júlí og við höfum verið að
vinna úr því. Einnig að skoða upp-
byggingu í Sögumiðstöðinni, þar
sem félagasamtök fá aðstöðu til
margháttaðs félags- og menning-
arstarfs. Komin heim um 19.30.
Hvað gerðirðu eftir vinnu?
Það er voða lítið „eftir vinnu“ í
mínum degi.
Hvað var í kvöldmat og hver
eldaði?
Steiktar kjúklingabringur – ég eld-
aði fyrir mig og soninn. Kaldir
ábrestir í eftirrétt. Eiginmaðurinn
út á sjó.
Hvernig var kvöldið?
glöð að heyra í dótturinni sem
var lent í Kansas hjá kærastanum,
eftir rúmlega sólarhrings ferða-
lag. Hringdi í mömmu. Venjuleg
kvöldvinna, nokkrir tölvupóstar og
svo knúsa þreyttan hvolp – sem er
reyndar ótrúlega góð „núvitund-
aræfing“ og gefur gott í sálina.
Hvenær fórstu að sofa?
um 23, sem er frekar snemmt á
minn mælikvarða.
Hvað var það síðasta sem þú
gerðir áður en þú fórst að hátta?
Brjóta saman þvott og ganga frá í
eldhúsi, með spennandi hljóðbók í
eyranu og svo bursta tennur.
Hvað stendur upp úr eftir daginn?
Þakklæti fyrir fá að vinna fjölbreytt
verkefni með góðu fólki. Og logn-
ið!
Eitthvað að lokum?
Verð að muna að fletta upp á net-
inu hvernig á að kenna hvolpi að
hætta að bíta!