Sjómannablaðið Víkingur - 01.03.2016, Blaðsíða 6

stjörnubjartur himinn og spegilsléttur
sjór og framundan tíðindalaus vakt, að
við héldum. Allt í einu er stjórnborðs
brúarhurðinni svift upp og inn snarast
skipsmaður nánar tiltekið dagmaður úr
vélinni og hrópar: „Það er maður fyrir
borð.”
Stýrimaðurinn sem ég leit svo upp til
og virtist rólegur og yfirvegaður hvers-
dagslega tók stökk að manngreyinu þreif
fyrir bringspalir hans og öskraði: „Hvað
ertu að segja?“
Manngreyið stamaði út úr sér: „Ég
held að einn farþeginn hafi kastað sér
fyrir borð.“
Það hnussaði eitthvað í „stýrsa.“ Síðan
sneri hann sér að mér og öskraði: „Hart
í stjór.“
„Hart í stjór,“ endurtók ég og síðan
beindi hann orðum sínum til dagmanns-
ins aftur og sagði: „Heldur þú hvað?“
Eftir nokkrar sekúndur aftur til mín:
„Hart í bak“ og síðan spurði hann:
„Hvað stýrðir þú í upphafi?“
Ég sagði honum það og hann sagði:
„Stýrðu omventa stefnu við það.“
Sem betur fer vissi ég hvað omvent
var á dönsku og kom M/s Gullffossi á
omventa stefnu, síðan kom stýrimaður-
inn til mín og þreif af mér stýrið og sagði
mér að ræsa kallinn (skipstjórann). Ég
sagði honum hvaða stefnu ég stýrði, en
hann endurtók það ekki og ég vissi að
samkvæmt starfsskyldum þá hleypur
enginn frá stýrinu án þess að sá sem
leysir þig af við stýrið endurtaki það sem
við hann er sagt. Ég stóð því kyrr og
beið eftir að hann endurtæki stefnuna
sem ég hafði sagt honum, en hann öskr-
aði: „Ætlar þú ekki að drattast úr spor-
unum drengur?“ og eftir svipbrigðum
hans og augnatilliti vissi ég að ekki var
til setunnar boðið og dreif mig því næst
að ræsa skipstjórann.
Aldrei séð önnur eins loftköst
Eftir að hafa hlustað á allar hetjusögurn-
ar þeirra í hásetamessanum hélt ég, sem
Vestfirðingur og með öllu ókunnugur
farmannslífinu, að tilkynning um að það
væri maður fyrir borð væri næstum því
daglegur viðburður. Ég snaraðist því inn
til skipstjórans og bankaði varlega á
svefnherbergisdyrnar, en svo hagaði til
að setustofa og svefnherbergi skipstjór-
ans var fyrir aftan brúna. Eitthvað uml-
aði í karli og hann sagði: „Hvað er það?“
Minnugur þess hvað stýrsi hafði
kennt mér um „mannleg samskipti“ við
skipstjórann, sagði ég: „Góða kvöldið
skipstjóri þetta er hásetinn á vakt,
klukkan er tuttugu og þrjú fimmtán,
skyggnið gott, hægur vindur og það er
óskað eftir nærveru þinni á stjórnpall,
því það kom tilkynning upp í brú að það
væri maður fyrir borð.“
Önnur eins loftköst úr einu rúmi hef
ég ekki séð, hann hreinlega sveif framhjá
mér og fram í brú. Er ég kom þangað
gekk mikið á, skipanir glumdu og skipið
var komið á hæga ferð. Stýrsi hljóp frá
stýrinu er hann sá mig koma inn í brúna
og skipaði mér að taka við stýrinu án
þess að gefa mér upp hvað stefnu ég ætti
að stýra. Skipstjórinn var orðinn rólegri
og gaf skipanir á víxl eftir atvikum. Eftir
nokkrar mínútur kom svo tilkynning aft-
ur upp í brú, að um misskilning hefði
verið að ræða. Enginn maður hefði fallið
fyrir borð. Mönnum létti og sérstaklega
skipstjóra og stýrsa og þeir ræddu um
þetta atvik úti á brúarvæng, en ég heyrði
orð á stangli og eitthvað heyrðist mér
þeir minnast á mig en ég lagði ekki svo
mikinn skilning í það. Skipstjórinn yfir-
gaf svo brúna eftir að hann hafði gefið
„stýrsa“ fyrirmæli um sérstaka færslu í
dagbók skipsins. Er hann gekk framhjá
mér horfði hann á mig í nokkur andar-
tök en gekk svo út úr brúnni. Hinn há-
setinn var nú kominn og var búinn að
leysa mig af við stýrið. „Stýrsi“ gaf mér
merki um að fylgja sér eftir út á brúar-
væng og er þangað var komið, dró hann
hurðina fyrir svo nú vorum við einir á
brúarvængnum. Við snérum báðir fram
og horfðum fram eftir skipinu og út á
sjóndeildarhringinn. Stýrsi horfði á mig
og það vottaði fyrir uppgjöf í andliti
hans. Hann sagði „Þú verður að athuga
að við svona uppákomur er margt sem
fer úrskeiðis og að beinar athafnir sem
ég hef kennt þér geta því farið úr
böndunum. En ég ætla ekki að reyna að
breyta þeim gagnvart þér, reynslan verð-
ur að kenna þér rétt viðbrögð við ólíkum
uppákomum. Skipstjórinn spurði mig
hvað gengi að stráksa? En ég sagði að ég
hefði tekið strákinn í gegn fyrir þó
nokkru og hann hefði tekið því sem al-
gerum „herag a á flaggskipi Íslands“ og
reyndi að fara að öllu í réttri röð. Það er
gott sagði skipstjórinn, en segðu honum
að sé hann sendur inn til mín, þá eigi
hann að koma sér beint að efninu.“
Sögumaður við stýrið á M/s Gullfossi 1964.
6 – Sjómannablaðið Víkingur
Hvaleyrarbraut 27
220 Hafnarfirði
Sími: 564 3338