Sjómannablaðið Víkingur - 01.03.2016, Blaðsíða 14

14 – Sjómannablaðið Víkingur
með og all margir voru til í það. Gallinn
var hins vegar sá að á sama tíma og lok-
að var í Harrisburg, fluttu þrjú önnur
nokkuð stór fyrirtæki í burtu líka. Því
gerðist það að nánast sama daginn komu
hundruðir húsa á markaðinn. Menn gátu
ekki selt og þar með ekki flutt. Þarna
misstu því rúmlega 500 manns vinnuna.
Þegar þetta gerðist höfðu orðið for-
stjóraskipti, Magnús Friðgeirsson var far-
inn heim – sem gerðist 1994 – en sölu-
stjóri okkar að nafni, Hal Carper, var
ráðinn nýr forstjóri. Fyrsti og eini banda-
ríski forstjórinn hjá íslensku fiskfyrir-
tækjunum. Það lenti því á honum að sjá
um flutninginn. Aðeins um 12 manns,
flestir verkstjórar eða skrifstofufólk flutti
með. Verksmiðjan var svo opnuð með
pomp og pragt í október 1997.
Pocahontas
Þá var ákveðið að ráða mig í fullt starf
og að við hjón flyttum til Virginíu. Það
passaði að nokkru leyti ágætlega þar sem
konan mín, Elín Káradóttir hafði verið
greind með Parkinson veiki nokkru áður
og orðið að hætta vinnu. Hún hafði þá
verið ráðskona á Bessastöðum í 10 ár.
Sex ár fyrir frú Vigdísi og fjögur fyrir
herra Ólaf. Í gríni þegar menn í Banda-
ríkjunum spurðu hvar ég byggi á Íslandi
sagði ég alltaf að ég svæfi hjá ráðskon-
unni í Hvítahúsinu.
Fyrstu vikurnar bjuggum við á hóteli,
eða á meðan húsgögnin okkar voru flutt
yfir hafið, en leigðum síðan íbúð í litlu
fjölbýlishúsi og keyptum okkur Ford bíl.
Sótt var um atvinnuleyfi fyrir mig og
ég má til með að segja frá því að það tók
bara sjö daga að fá stimpilinn. Lögfræð-
ingurinn sem sá um málið sagði mér að
þetta væri alveg einstakt, venjulega tæki
nokkra mánuði að fá slíkt leyfi. Þá sagði
ég að það munaði um að hafa unnið fyrir
þjóðhöfðingja, en ég var opinber mat-
reiðslumaður frú Vigdísar í 12 ár. Einnig
hafði ég sent inn nokkuð þykkan bunka
af blaðaúrklippum um fyrri störf mín en
lögfræðingurinn hafði sagt mér að út-
lendingaeftirlitið tæki mikið mark á
slíku.
Konan eyddi síðan næstu mánuðum í
að finna hús til að kaupa og fann á end-
anum ljómandi hverfi sem var í bygg-
ingu. Við skrifuðum undir byggingar-
samning og nákvæmlega 6 mánuðum
síðar fengum við afhenta lyklana. Húsið
var í Williamsburg sem er lítill bær en ég
kalla hann Árbæ Bandaríkjanna. Þar
komu fyrstu landnemarnir og stofnuðu
samfélag.
Þarna var örlítill miðbær en öll húsin
þar voru byggð í stíl frá 1874. Starfsfólk-
ið var klætt að sið þess tíma og talaði við
mann eins og enn væri þrælahald og allt
það. Líka var byggð eftirlíking af virki
niður við flóann og þar var bryggja með
þremur bátum, samskonar og komu með
fyrstu landnemana. Þarna var líka frá-
bært safn sem sýndi hluti og fatnað frá
þessum fyrstu árum og sagði sögu af
samskiptum landnema og frumbyggja.
Þarna var Pocahontas, indíánakonan sem
giftist tóbaksplantekrueigandanum, John
Rolfe. Um hana hefur verið gerð stórgóð
teiknimynd þar sem er reyndar einblínt á
rómantískt – eða harmþrungið – sam-
band Pocahontas og John Smiths. En
ekki orð um það meir.
Það sem gerði staðinn svo framúrskar-
andi að búa á var að þarna eignuðumst
við bestu nágranna sem nokkur getur
hugsað sér. Í okkar bæjarhluta voru í
kringum fjögurhundruð hús sem var
skipt niður í fjögur smærri hverfi. Þarna
var ljómandi stórt klúbbhús ásamt stórri
sundlaug og litlum fótboltavelli. Hvert
hverfi hafði einn fimmtudag í mánuði
fyrir sig. Okkar hverfi átti annan
fimmtudag í mánuði. Þann fimmtudag
var haldið svokallað Teiti. Þá gerðu
nokkrir íbúar salinn kláran og síðan
mættu 25 til 40 manns, hver með sinn
rétt og drykkjarföng. Þarna kynntust
menn og mikil vinátta skapaðist við góð-
an hóp nágranna.
Fljótlega byrjaði Elín að skrifa smá
fréttabréf fyrir hverfið okkar sem hún
kallaði Sommerset Tatler og varð mjög
vinsælt og fljótlega var hún komin í
nefndina sem sá um að reka sundlaug-
ina. Einnig var stórt Íslendingafélag í
Virginíu sem var og er sennilega það
virkasta í öllum Bandaríkjunum. Með
nokkrar uppákomur á ári, enda töluvert
af Íslendingum í kringum Norfolk sem
er stærsta flotastöð Bandaríkjanna en
þangað hefur flust töluvert af bandarísk-
um sjóliðum og flugmönnum sem áður
höfðu dvalist á Íslandi og gifst íslenskum
konum. Formaður Íslendingafélagsins er
Sesselja Siggeirsdóttir sem ég kalla val-
kyrjuna, þvílíkur dugnaðarforkur sem
hún er.
Við flutninginn snarbreyttist vinnu-
tíminn hjá mér í Bandaríkjunum. Áður
hafði ég unnið 26 vikur á ári í Bandaríkj-
unum en nú var ég kominn í fullt starf
og það má segja að ég hafi búið bara á
hótelum. Þessi 12 ár í Bandaríkjunum
bjó ég á hóteli að meðaltali 200 til 240
daga og vann um 20 til 24 helgar og þá
eingöngu á sýningum. Ég var því ekki
mikið heima. Átti að meðaltali 100 flug-
tök og lendingar sem var sumpart vegna
þess að við bjuggum í litlum bæ sem gat
hreint ekki státað af stórum flugvelli.
Fyrir vikið þurfti ég oftast að taka tvö
flug til að komast þangað sem ég var að
fara.
Vegferð fisksins
Nýja verksmiðjan var frábær og með
miklu betri vélbúnað en sú gamla. Þar
var risastór frystiklefi. Þrjár svokallaðar
færibandalínur og 18 metra langur djúp-
steikingarpottur, þrír hraðfrystiklefar og
þrjár pökkunarvélar. Slatti af bandsögum
og sérstök vél sem gat skorið frosna fisk-
blokk í bita á marga vegu. Allskonar
tæki til að setja hin ýmsu hráefni utan á
fiskbitana. Nær öll tæki voru á hjólum
svo auðvelt var að breyta línunum eftir
því hvað var framleitt hverju sinni.
Við vorum með að meðaltali 17 tegundir af fiski og sjávarfangi á boðstólum, segir Hilmar. Meðal annars
þorsk, ýsu, ufsa, lax, hlýra, rækjur, hörpuskel, karfa, lúðu, túnfisk og smokkfisk. Mynd: Bergþór Gunnlaugsson