Fréttablaðið - 31.08.2022, Blaðsíða 13

Sameinað Kína
kemur til með að færa
þjóðum heimsins fleiri
tækifæri til framþró-
unar og skapa meiri
stöðugleika á Kyrra-
hafssvæði Asíu og um
heim allan.
Heimsókn Nancy Pelosi, forseta
fulltrúadeildar Bandaríkjanna
til Taívans, þrátt fyrir eindregna
andstöðu og mótmæli kínverskra
stjórnvalda, varð til þess að stór-
auka spennu á svæðinu og beina
athygli umheimsins enn og aftur
að málefnum Taívan-eyju.
Ég hef tekið eftir því að fjölmiðlar
á Íslandi hafa að undanförnu birt
greinar um Taívan, og einnig hafa
íslenskir vinir mínir spurt mig um
afstöðu mína til taívanskra málefna
við ýmis tækifæri. Ég finn mig því
knúinn til að hripa niður nokkrar
línur til að varpa ljósi á þessi mál til
þess að Íslendingar fái skýra og hlut-
læga yfirsýn yfir málefni Taívans.
Í fyrsta lagi hefur Taívan tilheyrt
Kína frá fornu fari.
Elstu heimildir um Taívan eru
skráðar árið 230 í sjóferðabókum
sægarpsins Shen Ying frá Wu-ríkinu
á tímum Konungsríkjanna þriggja
(220-280). Allt frá tímum Song keis-
araveldisins (960-1279) og Yuan
keisaraveldisins (1270-1368) hafa
Penghu-eyjar og Taívan tilheyrt kín-
verska keisaraveldinu og verið hluti
af stjórnsýslusvæði þess.
Eftir árásarstríð Japana gegn
Kína sölsuðu Japanir Taívan undir
sig sem nýlendu. Við lok heims-
styrjaldarinnar síðari endurheimti
kínverska ríkið yfirráð yfir Taívan á
grundvelli Kairó-yfirlýsingarinnar,
sem ríkisstjórnir Kína, Bandaríkj-
anna og Bretlands undirrituðu árið
1943, og Potsdam-yfirlýsingarinnar
sem ríkisstjórnir Kína, Bandaríkj-
anna, Bretlands og Sovétríkjanna
undirrituðu árið 1945 sem Japanir
staðfestu með yfirlýsingu sinni
um uppgjöf hið sama ár. Allar
þessar yfirlýsingar skjalfesta að
öllum landsvæðum, sem Japanar
höfðu rænt frá Kínverjum, skyldi
skilað aftur til Kína, þar á meðal
norðausturhluta Kína, Taívan og
Penghu- eyjum.
Eftir stofnun Alþýðulýðveldisins
Kína 1. október 1949 tók það við af
Lýðveldinu Kína og þar með varð
Miðstjórn Alþýðulýðveldisins Kína
eina lögmæta ríkisstjórn alls ríkis-
ins.
Borgarastyrjöldin í Kína 1945-
1949, og afskipti erlendra af la,
leiddi til pólitísks aðskilnaðar yfir
Taívan-sund og langvarandi póli-
tískra deilna, en staða Taívans sem
hluta Kína hefur aldrei breyst. Eins
og kemur fram á Vísindavef Háskóla
Íslands „þá ber bæði kommúnista-
flokki Kína (CPC) og Kuomintang
saman um að Taívan sé hluti Kína,
en ágreiningurinn snýst um hvor
stjórnin eigi rétt á að ráða yfir Kína
sem heild.“
Í öðru lagi hefur alþjóðasam-
félagið almennt viðurkennt að það
sé aðeins eitt Kína.
A l l sher ja rþi ng S a mei nuðu
þjóðanna samþykkti á 26. fundi
sínum í október 1971 með stuðn-
ingi flestra ríkja heims, þar á meðal
Íslands, ályktun 2758, sem kveður
á um að Kína eigi eitt sæti á þingi
Sameinuðu þjóðanna og það sé
ekkert til sem heitir „tvö Kína“ eða
„eitt Kína og eitt Taívan“. Á vett-
vangi Sameinuðu þjóðanna er vísað
til Taívans sem héraðs innan Kína.
Þann 3. ágúst síðastliðinn áréttaði
framk væmdastjóri Sameinuðu
þjóðanna, Antonio Guterres, að
afstaða Sameinuðu þjóðanna til
stöðu Taívans sé skýr: að Sameinuðu
þjóðirnar framfylgi ályktun 2758
frá 1971 um að einungis sé til „eitt
Kína“. Reglan um „eitt Kína“ liggur
til grundvallar diplómatískum
samskiptum Alþýðulýðveldisins
Kína við önnur ríki sem skuli
viðurkenna ríkisstjórn Alþýðu-
lýðveldisins Kína sem hinn lög-
mæta fulltrúa alls Kína; þau verði
að skuldbinda sig til að slíta eða
hindra tilraunir til að koma á dipló-
matískum samskiptum við yfirvöld
á Taívan. Um þessar mundir hefur
181 land stjórnmálasamband við
Kína á grundvelli reglunnar um „eitt
Kína“, þar á meðal Ísland. Sameig-
inleg yfirlýsing Íslands og Kína um
stjórnmálasamband ríkjanna vísar
skýrt og greinilega til reglunnar
um eitt Kína. Utanríkisráðuneyti
Íslands áréttaði nýlega að „Ísland,
eins og langflest ríki heims, viður-
kenni eitt og óskipt Kína“.
Í þriðja lagi, hver er hinn raun-
verulegi „friðarspillir“ við Taívan-
sund?
Frá því að Lýðræðislegi fram-
sóknarflokkurinn (DPP) komst til
valda árið 2016 hefur hann rekið
áróður fyrir „stigvaxandi sjálf-
stæði“, þrýst á „af-Kínavæðingu“ og
notað hvert tækifæri sem gefst til
að koma á framfæri hugmyndum
um „tvö Kína“ og „eitt Kína, eitt
Taívan“. Bandaríkin fullyrða að
þau fylgi stefnunni um „eitt Kína“,
og styðji ekki „sjálfstæði Taívans“.
En innan Bandaríkjanna eru öfl sem
vinna ljóst og leynt gegn stefnunni
um „eitt Kína“ og reyna að þrýsta
áfram svokallaðri „stefnu um sam-
skipti við Taívan“ og „hinum sex
loforðum“ sem var þvingað einhliða
inn í yfirlýsingu Bandaríkjanna um
stefnu sína um „eitt Kína“. Þannig
afskræma þau, þynna út og og grafa
undan reglunni um „eitt Kína“.
Kína hefur ætíð verið á móti slíkri
viðleitni.
Fyrrverandi utanríkisráðherra
Bandaríkjanna, Henry Kissinger,
sem varð vitni að þróun samskipta
Bandaríkjanna og Kína, hefur
sagt að það sé „grundvallaratriði
að halda fast við regluna um „eitt
Kína“, og Bandaríkin ættu að forð-
ast að þróa einhvers konar lausnir
sem feli í sér „tvö Kína“.“ Fyrr-
verandi forsætisráðherra Ástralíu,
Paul Keating, lét hafa eftir sér „að
heimsókn Pelosi til Taívans væri for-
dæmalaus, heimskuleg, hættuleg og
óþörf“. Samt sem áður og þrátt fyrir
kröftug mótmæli Kínverja kom
Nancy Pelosi í heimsókn til Taívans
þann 2. ágúst í trássi við skuldbind-
ingar Bandaríkjanna um að virða
fullveldi Kína. Kínverjar gátu ekki
setið aðgerðalausir hjá og neyddust
til að bregðast við með viðeigandi
mótaðgerðum.
Íslendingur sem hefur búið í Kína
ritaði nýlega í grein í Fréttablaðinu
að „á öllum þeim árum sem ég bjó
í Kína kynntist ég mörgum Kín-
verjum sem höfðu mismunandi
skoðanir á alls konar málefnum
en ekkert sameinaði Kínverja jafn
mikið og afstaðan til Taívan“. Ætt-
ingi minn á áttræðisaldri hefur
sagt mér að hann sé reiðubúinn til
að fara út á vígvöllinn, ef það þurfi
að berjast fyrir sameiningu móður-
landsins. Þessi ummæli varpa ljósi á
sameiginlegan skilning 1,4 milljarða
íbúa Kína á nauðsyn þess að standa
vörð um sjálfstæði Kína og landa-
mæri. Heimsókn Pelosi til Taívan
varð í raun til þess að sameina íbúa
Kína og þjappa þeim saman í þágu
sameiningar móðurlandsins.
Sameinað Kína kemur til með að
færa þjóðum heimsins f leiri tæki-
færi til framþróunar og skapa meiri
stöðugleika á Kyrrahafssvæði Asíu
og um heim allan.
Fyrir þá sem hafa áhuga á að
kynna sér nánar sögulegar stað-
reyndir varðandi málefni Taívan
og grundvallarþætti í stefnu Kín-
verja, skal bent á hvítbók sem
kallast „Málefni Taívan og sam-
eining Kína í nýjum tímum“ (e:
The Taiwan Question and China's
Reunification in the New Era) sem
gefin var út af ríkisstjórn Kína þann
10. ágúst á vefsíðu sendiráðsins:
http://is.china-embassy.gov.cn. n
Taívan hefur ætíð verið hluti af Kína
He Rulong
sendiherra Kína
á Íslandi
Á Íslandi hefur orðið mikil vitund-
arvakning og aukin þekking á rétt-
indum barna og jákvæðum uppeld-
isaðferðum til að styðja og vernda
börn. Notkun jákvæðra uppeldisað-
ferða er komin styttra á veg víða og í
Síerra Leóne vinna Barnaheill – Save
the Children á Íslandi með foreldr-
um og kennurum í þjálfun jákvæðra
uppeldisaðferða.
Í Síerra Leóne er líkamlegum
refsingum beitt. Þar má nefna að
láta börn labba á hnjánum í heitum
sandi, borða heitan leir, slá með
belti og neita börnum um mat. Börn
eru látin bera þunga hluti, eins og til
dæmis stóra vatnsdalla sem eru allt-
of þungir miðað við stærð þeirra. Ef
börnin missa vatnið er þeim refsað
með barsmíðum. Börnin þurfa að
ferðast langan veg á morgnana til að
komast í skóla, sum yfir hættulegar
ár. Ef börnin mæta of seint í skólann
mæta þau barsmíðum, fá ekki að
koma inn í stofuna til að taka þátt
í kennslustund dagsins og eru send
aftur heim til sín.
Heima er líkamlegum refsingum
einnig beitt og börnin eru látin
vinna langa vinnudaga. Ef þau sinna
ekki vinnunni eða gera hana illa eru
þau barin og þeim neitað um mat.
Aissatou, 9 ára, vaknar klukkan 5
á hverjum morgni. Hún byrjar dag-
inn á því að sópa heimilið, þrífa her-
bergi pabba síns, sækja vatn og þvo
upp frá kvöldinu áður. Þegar hún
hefur lokið við að þvo upp fer hún
í skólann. Hún þarf að ganga langa
leið í skólann með tóman maga en
skólinn byrjar klukkan 8.30. Þegar
hún kemur til baka úr skólanum
les hún og eldar svo kvöldmat með
mömmu sinni. Eftir matinn sinnir
hún heimanáminu með aðstoð lít-
ils vasaljóss sem hún fékk í gjöf frá
Barnaheillum. Vasaljósið er keyrt
með sólarorku.
Mikilvægt er að foreldrar og þeir
sem vinna með börnum fái fræðslu
og þjálfun í að beita jákvæðri nálg-
un í uppeldi og að hætta líkam-
legum refsingum. Líkamlegar refs-
ingar eru brot á réttindum barna
og hjálpa ekki til við að byggja upp
sterka einstaklinga. n
Líkamlegar refsingar eru víða enn við lýði
Guðrún Helga
Jóhannsdóttir
aðstoðarfram-
kvæmdastjóri og
leiðtogi erlendra
verkefna
Barnaheilla
FAXAFENI 5
Reykjavík
588 8477
DALSBRAUT 1
Akureyri
588 1100
SKEIÐI 1
Ísafirði
456 4566
VEFVERSLUN
www.betrabak.is
OPIN ALLAN SÓLARHRINGINN
Verð og vöruupplýsingar í auglýsingunni eru birtar með fyrirvara um prentvillur.
CHANDON
NÝTT FRÁ SERTA – KOMDU OG PRÓFAÐU
Chandon er ný og glæsileg lína frá Serta þar sem
hugsað er fyrir hverju smáatriði.
Chandon heilsurúmið er einnig hægt að fá með stillanlegum
botnum og heilli yfirdýnu. Einnig fáanlegt í gráum lit. Einstaklega
falleg hönnun þar sem þægindi og stuðningur veita þér þann svefn
sem þú átt skilið.
Stærð Verð m/botni
Verð m/stillanlegum
botni
160 x 200 cm 449.900 kr. 649.900 kr.
180 x 200 cm 484.900 kr. 679.900 kr.
180 x 210 cm 509.900 kr. 689.900 kr.
200x200 cm 524.900 kr. 739.900 kr.
SERTA CHANDON HEILSURÚM
(dýna, botn, gafl og lappir) (Gafl er 20 cm breiðari en rúmið)
Nú 45.900 kr.
SAMSO DÚNSÆNG
Vönduð dúnsæng. 100% lífræn
bómull. Moskusdúnn,
hitasprengdur og dauðhreinsaður.
140 x 200 cm.
Nú 289.900 kr.
LOLLY SVEFNSÓFI
Lolly er fáanlegur í ljósu- og dökkgráu slitsterku áklæði.
Vönduð 18 cm þykk heilsudýna í stærðinni 140x190 cm.
FRÉTTIR, FÓLK &
MENNING
á Hringbraut
MIÐVIKUDAGUR 31. ágúst 2022 Skoðun 13FRÉTTABLAÐIÐ