Fréttablaðið - 13.12.2022, Qupperneq 10
n Halldór
n Frá degi til dags
ÚTGÁFUFÉLAG: Torg ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Helgi Magnússon FORSTJÓRI OG ÚTGEFANDI: Jón Þórisson RITSTJÓRI: Sigmundur Ernir Rúnarsson ser@frettabladid.is, AÐSTOÐARRITSTJÓRI: Garðar Örn Úlfarsson gar@frettabladid.is
FRÉTTASTJÓRAR: Aðalheiður Ámundadóttir adalheidur@frettabladid.is, Lovísa Arnardóttir lovisa@frettabladid.is. Fréttablaðið kemur út í 80.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri.
Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslun um á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. ISSN 1670-3871 FRÉTTABLAÐIÐ Kalkofnsvegur 2, 101
Reykjavík Sími: 550 5000, ritstjorn@frettabladid.is. VEFSTJÓRI: Einar Þór Sigurðsson einarthor@frettabladid.is, MARKAÐURINN: Guðmundur Gunnarsson ggunnars@frettabladid.is, HELGARBLAÐ: Björk Eiðsdóttir bjork@frettabladid.is
MENNING: Þorvaldur S. Helgason tsh@frettabladid.is ÍÞRÓTTIR: Hörður Snævar Jónsson hoddi@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Anton Brink anton@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is
Á bara
að halda
áfram
að setja
kíkinn
fyrir blinda
augað.
Nú er ljóst
að baráttan
síðustu
misseri
hefur
skilað
árangri
fyrir fólkið
í landinu.
Elín
Hirst
elinhirst
@frettabladid.is
ser@frettabladid.is
Ekkert að frétta
Hafi fréttaþyrstir landsmenn
sem voru að glápa á fréttir hins
opinbera í Ríkissjónvarpinu á
sunnudagskvöld verið að velkj-
ast í vafa um hvort eitthvað væri
að frétta úr Karphúsinu þann
daginn, var allur sá efi þurrkaður
burt af fréttamönnum stofnun-
arinnar – og það margsinnis og
ítrekað. Í inngangi aðalfréttar
kvöldsins endurtók fréttaþulur
að algert fréttabann ríkti í Karp-
húsinu og að samningsaðilar
mættu alls ekki tjá sig og því væri
ekkert að frétta úr húsakynnum
ríkissáttasemjara. En til öryggis
var fréttamaður á vettvangi
spurður hvort eitthvað væri að
frétta – og sá hinn sami svaraði
auðvitað að ekkert væri að frétta
– og ítrekaði að algert fréttabann
gilti um báða samningsaðila og
því fengist enginn á staðnum í
viðtal.
Hreyfir ekki bíl
Og þetta minnir um margt á
veðurfréttamanninn á Stöð 2
um árið, sem spáði rjómablíðu
fyrstu helgina í júlí, en af því að
spáin gekk nákvæmlega eftir
varð hann auðvitað að hafa orð
á því þegar hann mætti næst til
leiks framan við kortin á Krók-
hálsi. Og til að leggja áherslu
á mál sitt hafði hann á orði að
veðrið hefði verið svo gott um
helgina að það hefði ekki einu
sinni hreyft bíl. n
Sjókvíaeldi hefur vaxið hröðum
skrefum hér á landi á örskömmum
tíma. En svo virðist sem lítið sé
horft til þeirra umhverfisáhrifa sem
fylgja eldinu, og er það ótrúlegt að á
Íslandi í dag geti slíkt gerst með umhverfis-
f lokkinn Vinstri græn í ríkisstjórn.
Veiga Grétarsdóttir, aðgerðasinni og
kajakræðari, kom fram með afar alvarlegar
staðhæfingar um hvernig sjókvíaeldi, aðal-
lega á Vesturlandi og Austurlandi, væri að
valda gríðarlegri plastmengun í hafinu, á
Fréttavaktinni á Hringbraut í síðustu viku.
Þegar fóðrið til eldisfiskanna fer í gegnum
plaströrin þá spænast þau upp smátt og
smátt og örplastspænirnir lenda í sjónum.
Veiga hefur mælt plaströrin sem notuð
eru til að fóðra eldisfiskinn, og telur þau
eyðast um 100 grömm á hvern metra á ári.
Á hverju kvíastæði séu notaðir fimm kíló-
metrar af plaströrum. Þannig megi reikna
út að um 200 til 500 kíló af örplasti fari í
sjóinn frá hverju kvíastæði og í Arnarfirði á
hverju ári.
Engar rannsóknir liggi fyrir um stöðu
mála en vel megi ímynda sér hvaða áhrif
það hefur á lífríkið þegar svona mikið
magn af plastögnum sest á botn svokall-
aðra fiskeldisfjarða. Þetta örplast berst að
sjálfsögðu yfir í botndýrin og í fiskana og
fuglana og smitast þaðan víðar um lífríkið
með ófyrirsjáanlegum afleiðingum.
Elvar Örn Friðriksson hjá Verndarsjóði
villtra laxa (NASF) kom með fleiri alvar-
legar staðhæfingar varðandi mengun frá
sjókvíaeldi á Fréttavaktinni á Hringbraut
nýlega. Hér á landi hafi orðið stór og alvar-
leg slys, meðal annars þar sem 80 þúsund
frjóir norskir eldislaxar hafi sloppið úr
kvíum Arnarlax í Arnarfirði. Elvar Örn gekk
svo langt í viðtalinu að segja að sjókvíaeldi
gengi í raun ekki upp fyrir neina nema hlut-
hafana, ekki fyrir náttúruna og ekki fyrir
samfélagið, þegar til lengri tíma er litið.
Erfðablöndun eldislax við villtan lax
getur augljóslega valdið gríðarlegu tjóni
á villtum laxastofnum sem eiga sér mörg
þúsund ára þróunarsögu. Villti laxinn er
hreinlega í hættu á að þurrkast út.
Hér er á ferðinni mjög alvarlegt mál
fyrir náttúru Íslands sem yfirvöld verða
að aðhafast eitthvað í eða á bara að halda
áfram að setja kíkinn fyrir blinda augað og
ana áfram með eitthvað sem enginn veit
hvaða afleiðingar hefur fyrir náttúruna,
framtíðina og þá sem eiga að erfa landið? n
Mengandi fiskeldi
ÞRIÐJUDAGA KL. 19.00 OG 21.00
MATUR OG HEIMILI
MEÐ SJÖFN ÞÓRÐAR
Hálfur kjarapakki er betri en enginn kjarapakki.
Ríkis stjórnin féllst á um helming þeirra tillagna sem
við í Samfylkingunni kynntum með kjarapakka
okkar í síðustu viku. Og samkvæmt forseta ASÍ réðu
þessar aðgerðir miklu um það að kjarasamningar
náðust í gær hjá iðnaðar- og verslunarfólki.
Úr kjarapakka Samfylkingarinnar
Þau þrjú atriði úr kjarapakka Samfylkingarinnar sem
ríkisstjórnin féllst á að hrinda í framkvæmd eru þessi:
Að hækka húsnæðisbætur til leigjenda um rúmlega
10% – að hækka vaxtabætur með 50% hækkun á
eignaskerðingarmörkum til samræmis við hækkun
fasteignaverðs – að hækka barnabætur til fjölskyldna
um 5 milljarða á tveimur árum í stað raunlækkunar
árið 2023.
Ég vil hrósa því sem vel er gert og fagna því auðvitað
að ríkisstjórnin fallist á hluta þess sem við og verka-
lýðshreyfingin höfum kallað eftir að undanförnu.
Nú er ljóst að baráttan síðustu misseri hefur skilað
árangri fyrir fólkið í landinu.
Það sem vantar úr kjarapakkanum
En þær aðgerðir sem ríkisstjórnin kynnir nú eru því
miður algjört lágmarksviðbragð við ástandi sem hún
hefur sjálf skapað og ber ábyrgð á. Munar þar mestu
um ástandið á húsnæðismarkaði sem ráðherrar
Framsóknarflokksins hafa borið ábyrgð á nær óslitið
undanfarinn áratug.
Þau þrjú atriði úr kjarapakka Samfylkingarinnar
sem vantar upp á í aðgerðum ríkisstjórnarinnar eru
eftirfarandi: Að taka upp tímabundna leigubremsu
(að danskri eða skoskri fyrirmynd) – að tvöfalda ný
stofnframlög til húsnæðisuppbyggingar í stað þess að
helminga þau á árinu 2023 – að falla frá flatri hækkun
á krónutölugjöldum almennings og taka þess í stað
á þenslunni þar sem hún er í raun. Eftir metár í fjár-
magnstekjum, metarðsemi hjá stórútgerð og met-
hagnað hjá bönkunum.
Stjórnin er í stöðugu viðbragði við neyð. En stefna
okkar er skýr – Samfylkingin mun áfram leiða baráttu
fyrir bættum kjörum almennings inni á Alþingi. n
Hálfur kjarapakki
Kristrún
Frostadóttir
formaður Sam-
fylkingarinnar
– jafnaðarflokks
Íslands
SKOÐUN FRÉTTABLAÐIÐ 13. desember 2022 ÞRIÐJUDAGUR