Veiðimaðurinn - 01.11.1970, Blaðsíða 28

Eiríkur Magnússon lézt árið 1913, þá um átt-
rætt, án þess, að draumur hans rættist; en ef til
vill bar það framsýni hans bezt vitni, að hálfur
sjötti áratugur skvldi líða, þar til skipulagt átak
var loks gert í laxræktarmálum á Héraði. Það
átak, sem þá var gert, bar að vísu ekki tilætlaðan
ávöxt, en þeim mun frekar ber að vona, að land-
vættir eystra haldi verndarhendi sinni yfir því
starfi, sem nú er hafið.
Þótt samningur Veiðifélags Fljótsdalshéraðs og
Stangaveiðifélags Reykjavíkur eigi sér ekki lang-
an aðdraganda, er þó Ijóst af ofanrituðu, að átak-
ið, sem hann kveður á um, á sér langa forsögu.
Þó var það ekki fyrr en árið 1932, að stofnað
var Fiskiræktarfélag Fljótsdalshéraðs, og var það
Búnaðarsamband Austurlands, sem frumkvæði
átti að því. Að félaginu stóðu allir bændur á
Fljótsdalshéraði, er lönd áttu að Lagarfljóti, og
þverám þess. Félagið starfaði af fyllstu getu að
því að koma upp laxa- og silungsstofni á vatna-
svæðinu, og byggði meðal annars í þeim tilgangi
tvö klakhús. Var lax tekinn til klaks úr Lagarfljóti,
neðan foss, en auk þess keypt að hrogn frá Elliða-
ánum. Seiðunum var dreift í helztu ámar á
Héraði. Þess má geta, að seiði voru á þessum
árum einnig keypt frá Elliðaánum.
Er kom fram á árið 1936, var laxastigi byggður
í Lagarfoss, en hann var að sjálfsögðu forsenda
þess, að ræktunin á efra hluta vatnasvæðisins
bæri árangur. Lagði ríkissjóður fram mestan hluta
fjárins, en að auki kom bæði til beint og óbeint
framlag frá Búnaðarsambandi Austurlands.
En svo kom það á daginn, í fyllingu tímans, að
laxastiginn brást ölíum vonum manna. Hann
reyndist óvirkur. Allt starf fiskiræktarfélagsins
var unnið fyrir gýg. Féll öll starfsemi þess niður,
á þessum grundvelli, og báru tilraunir til þess að
fá opinbert fjárframlag til endurbóta á stiganum
engan árangur.
Þannig lauk fyrstu tilrauninni til þess að vekja
laxinn til lífs ofan Lagarfoss.
Hugsjónin um laxarækt lifði þó enn eystra, og
árið 1945 var aftur blásið lífi í glæðumar. Náðist
þá samningstilboð við stangaveiðifélag í Reykja-
vík, en jafnframt loforð Alþingis um mótframlag
og aðra aðstoð við þær framkvæmdir, sem stanga-
Grímsá.
Rangá.
veiðifélagið ætlaði að taka að sér. Þessi tilraun
fór þó einnig út um þúfur, og er aðdraganda
hennar, og enda, lýst þannig í erindi stjómar
Veiðifélags Fljótsdalshéraðs til þingmanna Austur-
landskjördæmis, í októbermánuði 1965:
26
VEIÐIMAÐURINN