Veiðimaðurinn - 01.11.1970, Side 38
Gönguleiðir eru nú að verða þekktar, og er það
fyrir merkingarnar. Hægt er að leiða í ljós, með
hve miklum hraða niðurgöngulax fer um hafið,
og reynist hann að meðaltali synda 12 til 16 mílur
á dag. Nokkrir laxar fara þó úr árósunum í Maine
til suðurstrandar Nýfundnalands með meðalhraða,
sem er um 25 mílur á dag.
Nú liggja fyrir niðurstöður af gönguseiðamerk-
ingum, sem sýna, að fyrir hvern fisk, sem snýr
í heimaána, er veiddur 1.1 fiskur í sjó. Athyglis-
vert verður að kanna, hvort niðurstöður frekari
rannsókna verða á sama veg.
Ég er viss um, að margir ykkar hafa áhuga fyrir
því að vita, hver áhrif veiðarnar við Grænland
hafa á laxastofnana í Maine. Þessu get ég ekki
svarað, aðein bent á, að fram á þennan dag (apríl
1969), hefur 12 merkjum af niðurgöngulöxum ver-
ið skilað. Þær tölur, sem ég hef síðastar séð, benda
til þess, að um 40 af hundraði merkja af niður-
göngulaxi, sem skilað hefur verið frá Grænlandi,
séu af okkar laxi. Þá voru merki af okkar göngu-
seiðum, sem skilað var frá Grænlandi, tuttugu og
einn af hundraði allra slíkra merkja, sem þaðan
bárust.
Penobscot-á og St. Croix
Þegar litið er á framkvæmdahlið tilrauna okkar
til þess að auka laxastofnana, þá verður að nefna
laxastigana, sem gerðir hafa verið í Penobscot-á,
og St. Croix. Árið 1971 var lokið fiskvegagerð
yfir allar hindranir í þessum ám. Árið 1968 tókst
göngulaxi að fara um alla St. Croix-á, um nýgerða
stiga, og komast á hrygningarstöðvarnar. Þetta er
í fyrsta skipti í 100 ár, sem áin er opin göngulaxi.
Veiðin í Penobscot-á var þá 15 laxar. Vissulega
er það lítil veiði, en breyting er til batnaðar, því
að þessi lax er fyrsta veiðin, sem fengizt hefur úr
Bengorliylnum fræga, síðan 1955.
Með vatnsmiðlun í smærri þverám mun okkur
takast að bæta uppeldisskilyrðin fyrir lax, og aðra
fiska. Slíkar miðlanir eru ekki gerðar til þess að
gera árnar þægilegri til veiða fyrir stangaveiði-
menn, heldur til þess að viðgangur laxins aukist.
Ljóst er hins vegar, að það verður stangaveiði-
maðurinn, sem síðar meir nýtur ávaxtanna af
þessu starfi.
í ríkjum Nýja Englands er það þó iðnaðurinn,
sem er versti óvinurinn, og leggja þarf aukna
áherzlu á aðgerðir til þess að veita óhreinindum
burt úr vatninu.
Hér lýkur frásögn minni af rannsóknar- og rækt-
unarstarfseminni í Maine. Þið munið vafalaust
spyrja, hvert stefnt verði í framtíðinni, og því
vildi ég gjarnan svara.
Endurvakning Atlantshafslaxins í ánum í Maine
er orðin að veruleika. Tækniþekkingin er fyrir
hendi, en án stuðnings alls þjóðfélagsins, verður
baráttan erfið. Hins vegar er ég sannfærður um,
að baráttan við vatnsmengun, framfarir í fiskvega-
gerð og aukinn skilningur almennings á nauðsyn
þess að endurheimta aftur horfin náttúruauðæfi
mun verða stoð. Ég held, að við kunnum að ná
því marki að endurheimta laxinn til Norðaustur-
ríkjanna, þótt það verði ekki auðvelt.
Stöðug aðgát verður að koma til, ef við eigum
að varðveita laxinn í löndum okkar. Sameiginlegt
átak verður að gera á hverjum stað, í hverju ríki
og með hverri þjóð til þess að varðveita og endur-
heimta göngufiskana okkar; en eins og svo vel
hefur komið fram, er slíkt átak ekki lengur nægi-
legt. Við verðum að snúa okkur að alþjóðlegu
átaki til þess að varðveita Atlantshafslaxinn.
36
VEIÐIMAÐURINN