Fréttablaðið - 22.03.2023, Blaðsíða 10

Útgáfufélag: Torg ehf. Stjórnarformaður: Helgi Magnússon forStjóri og Útgefandi: Jón Þórisson ritStjóri: Sigmundur Ernir Rúnarsson ser@frettabladid.is aðStoðarritStjóri: Garðar Örn Úlfarsson gar@frettabladid.is
fréttaStjóri: Lovísa Arnardóttir lovisa@frettabladid.is. Fréttablaðið kemur út fimm daga í viku og hægt er að nálgast það ókeypis á 250 fjölförnum stöðum á höfuðborgarsvæðinu, á Suðurnesjum, Árborg, Ölfusi, Akranesi, Borgarnesi,
Akureyri og víðar. Að auki er blaðið aðgengilegt í pdf-formi og í appi. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum án endurgjalds. Issn 1670-3871 fréttaBlaðið Kalkofnsvegur 2, 101
reykjavík Sími: 550 5000, ritstjorn@frettabladid.is. VefStjóri: Einar Þór Sigurðsson einarthor@frettabladid.is marKaðurinn: Guðmundur Gunnarsson ggunnars@frettabladid.is HelgarBlað: Björk Eiðsdóttir bjork@frettabladid.is
menning: Þorvaldur S. Helgason tsh@frettabladid.is Íþróttir: Hörður Snævar Jónsson hoddi@frettabladid.is ljóSmyndir: Anton Brink anton@frettabladid.is framleiðSluStjóri: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is
halldór
Frá degi til dags
Ef við
áttum
okkur á
því hvaðan
ruslið er
að koma
er ekki úr
vegi að
láta við-
komandi
ábyrgðar-
menn vita.
Garðar Örn
Úlfarsson
gar
@frettabladid.is
Nýlega sagði Fréttablaðið frá sölu
jarðarinnar Horns í Borgarfirði til
kanadísks auðmanns. Hið stór-
brotna Skessuhorn er að hluta til
í landi Horns. Blés salan aftur lífi í
umræðu um jarðakaup erlendra aðila á Íslandi.
Með aðild að Evrópska efnahagssvæðinu
undir gangast Íslendingar reglur sem heimila
öllum á því svæði að kaupa lönd og aðrar fast-
eignir hérlendis. Það sama gildir um rétt Íslend-
inga í öðrum aðildarlöndum samningsins.
Krafa hefur verið uppi meðal landsmanna
um að komið verði í veg fyrir að erlendir auð-
menn kaupi hér jarðir. Einna háværust hefur sú
umræða verið í kring um stórfelld uppkaup eins
ríkasta manns Bretlands, Jims Ratcliffe, á lax-
veiðijörðum á Norð-Austurlandi.
Sumarið 2018 voru landakaup Ratcliffs í
fréttum og Sigurður Ingi Jóhannsson, sam-
göngu- og sveitarstjórnarráðherra, skrifaði um
stöðu jarðamála á Facebook. Benti Sigurður á að
um 30 prósent jarða væru í eigu fyrirtækja.
„Ef jarðir eru í eigu erlendra fyrirtækja er nær
ómögulegt að rekja hverjir hinir raunverulegu
eigendur eru,“ undirstrikaði ráðherrann sem
kvað góð og gild rök fyrir því að land utan skipu-
lagðs þéttbýlis ætti að vera í eigu fólks sem byggi
þar og hefði atvinnu af landinu. Það sagði hann
gilda jafnt um Íslendinga sem útlendinga.
„Eitt af forgangsmálum þessarar ríkisstjórnar
er að setja skilyrði við kaup á landi sem taki mið
af jákvæðri þróun byggða um land allt,“ skrifaði
Sigurður Ingi í júlí 2018.
Á árinu 2020 var lögfest frumvarp Katrínar
Jakobsdóttur forsætisráðherra um breytingar
á ýmsum lögum sem áttu „að stuðla að því að
nýtingu lands og réttinda sem því tengjast sé
hagað í samræmi við landkosti og með hags-
muni samfélagsins og komandi kynslóða að
leiðarljósi,“ eins og sagði í frumvarpinu.
Ögmundur Jónasson, fyrrverandi innanríkis-
ráðherra, var einn þeirra sem gagnrýndu frum-
varp Katrínar á sínum tíma. Sagði hann það
ekki reisa afgerandi skorður við samþjöppun á
eignarhaldi á landi eins og kallað hafi verið eftir.
Hann ræðir nú fyrrnefnda sölu á Horni í Borgar-
firði í pistli á vefsíðu sem hann heldur úti.
„Í núverandi lögum þarf enn undanþágu
fyrir kaup á landi ef kaupandinn býr utan EES
svæðisins en í þeim skilyrðunum er lítið hald.
Hér dugar ekkert annað en skýrt bann,“ skrifar
Ögmundur og kynnir tillögu að lausn málsins.
„Land sem ekki fer í ásættanlega nýtingu og
er ég þá ekki að tala um vindmyllur, á að ganga
til samfélagsins fyrir sanngjarnt verð,“ bætir
Ögmundur við. Segir hann að leggjast verði yfir
verðlagninguna sem megi ekki verða ríki og
sveitarfélögum ofviða. Þá er bara að setja á fót
matsnefnd ásættanleika og sanngirni. n
Sanngjarnt verð
Krafa hefur
verið uppi
meðal
lands-
manna um
að komið
verði í veg
fyrir að
erlendir
auðmenn
kaupi hér
jarðir.
Stóri plokkdagurinn verður haldinn sunnudaginn
30. apríl næstkomandi en það verður í sjötta sinn sem
dagurinn er haldinn hátíðlegur. Plokk á Íslandi heldur
úti virkum hópi á samfélagsmiðlinum Facebook þar
sem átta þúsund meðlimir deila myndum af sínu
plokki og sinni útivist.
Það er ótrúlega magnað að rúmlega átta þúsund
manns eigi þetta áhugamál. Við erum að sjálfsögðu
með meistaradeild sem æfir daglega og keppir allt árið
um kring en við erum líka með áhugafólk sem grípur
í töngina á vorin og haustin eða sér um sitt svæði allt
árið um kring.
Stóri plokkdagurinn er dagur okkar allra. Allir
mega skipuleggja viðburði í sínu nærsamfélagi og
hvetja aðra til þess sama. Hvetjum sveitarfélögin
okkar til að taka þátt, hvetjum vinnustaðinn okkar til
að taka þátt, vinnufélaga, skólafélaga og nágrannana
í götunni.
Skipuleggjum minni viðburði þar sem við komum
saman og plokkum svæði í nærsamfélaginu okkar
þar sem plast og pappi safnast saman í rokinu allan
veturinn. Ef við áttum okkur á því hvaðan ruslið er
að koma er ekki úr vegi að láta viðkomandi ábyrgðar-
menn vita. Ekki bara láta vita af því heldur biðja við-
komandi að ganga betur frá ruslafötum eða gámum
því ósjaldan er uppruni rusls óásættanlegur frágangur
á ruslaílátum.
Núna, þegar um það bil sex vikur eru til stefnu,
langar mig að hvetja ykkur öll til að velta því fyrir
ykkur hvernig hægt er að nýta daginn í ykkar
nágrenni. Er sveitarfélagið ykkar að skipuleggja eitt-
hvað, getur þú skipulagt eitthvað?
Merki Stóra plokkdagsins er inni á plokk.is þar
sem allir geta sótt það og notað það til að merkja sína
viðburði með. Þau ykkar sem hafa áhuga á enn meira
samstarfi geta sent okkur fyrirspurn á plokk@plokk.
is.
Plokk er góð útivera, góð samvera og allir geta tekið
þátt. Þetta er okkar umhverfi, þetta er okkar framtíð.
Vertu með á Stóra plokkdaginn n
Stóri plokkdagurinn
fram undan
Einar Bárðarson
áhugamaður um
umhverfismál
Kynntu þér
dreifingu
Fréttablaðsins
Skannaðu kóðann í
snjalltækinu þínu
Nánari upplýsingar
www.frettabladid.is/stodsidur/dreifing
ser@frettabladid.is
Tískumerkin
Undarlegasta tískusýning
síðustu ára fór fram á göngum
Héraðsdóms Reykjavíkur í
gærdag þegar ekki færri en
tuttugu og fimm karlar gengu á
þokkafullan hátt í átt að dómsal
101 þegar þingfesting fór fram í
því óhuggulega máli sem kennt
hefur verið við klúbb einn í
Bankastræti. Einu gildir þótt
allur þessi skari karlmanna hafi
neitað sök frammi fyrir íslensku
réttarkerfi – og ekkert kannast
við að hafa ráðist inn á staðinn
og veist að starfsmönnum hans
með vopnaskaki. Hitt vakti
miklu meiri athygli hvernig
mennirnir voru til fara, en þar
rak hvert tískumerkið annað –
og þau af dýrustu gerðinni.
Tískuslys
Ljóst er af fata- og skartgripavali
mannanna að þeir hafa í öllum
tilvikum vandað mjög til þess.
Öll helstu tískumerkin voru
dregin fram svo sem sjá mátti
af húfum, hettum, jökkum,
bolum, beltum, buxum og skóm
– og jafnvel grímurnar sem
sumir þeirra höfðu fyrir fésinu
voru áberandi móðins. Fyrir
vikið er auðvelt að ímynda sér
hvernig þessir tískukóngar hafa
staðið frammi fyrir fataskápun-
um, daginn fyrir þingfestingu,
og valið dressið af dæma-
fárri yfirvegun og umhugsun.
Enginn þeirra vildi greinilega
vera eitthvert tískuslys á dóms-
degi. n
10 skoðun FRÉTTABLAÐIÐ 22. mARS 2023
MIðVIkuDAGuR