Ský - 01.02.1999, Page 74

ÞÓ LÍÞI
ÁR OG
ÖLD
Kristín Sveinsdóttir
er elsti núlifandi
Islendingurinn en hún
fæddist 24. ágúst 1894 í
Skáleyjum í Breíðafirði.
Páli Stefá nsson
kom við á Hrafnistu
og hitti Kristínu, sem
þrátt fyrir háan aldur er
bráðhress, það eina
sem er farið að gefa sig
að ráði er heyrnin.
Hún segist hafa gaman af
dansi og þykir gott að fá
sér Sherrýtár.
99 Eg ©r Breiðfirðingur og er stolt af
því. Faðir minn var Sveinn Pétursson og
var þar sjómaður. Hann varð allra karla
elstur blessaður. Það er ekki langt síðan
hann dó, hann varð yfir hundrað ára gam-
all, svo langlífi er í ættinni.
Fyrsta minningin sem ég á er þegar ég
fór bamung í fyrsta skipti frá Skáleyjum og
í kaupstað, en kaupstaður okkar var í Flat-
ey. Þegar ég kom inn í verslunina datt af
mér andlitið og ég spurði undrandi hvað
ætti að gera við allt þetta dót. Þetta gengur
nú út var sagt hinum megin við búðarborð-
ið. Já, þetta er fyrsta minning mín sem
bam, en ég á margar góðar minningar frá
æsku minni í Skáleyjum. Sérstaklega við
að færa æðarfuglinum björgina. Þegar við
bömin komum niður að bryggju kom fugl-
inn hlaupandi, já það var mikið af æðar-
fugli þama. En þess á milli þurftum við
mikið að vinna og hjálpa til um leið og við
gátum.
Mér finnst mesta breytingin á þessari
öld ekki tæknin, heldur það að nú er ekki
hreyft við bömum fyrr en undir tvítugt.
Mér finnst ekki gott að sjá ungt fólk ramba
iðjulaust engum til gagns. En auðvitað var
miklu dauflegra þegar ég var að alast upp,
engar vélar til, þá þurfti allan þann mann-
skap sem tiltækur var til að halda á árinni.
Það er langt síðan ég kom fyrst til
Reykjavíkur, ætli ég hafi ekki verið 12 eða
13 ára og þótti eftirtektarverðast að sjá alla
bátana við bryggjuna. En til útlanda hef
ég aldrei farið, enda ekki haft mikla hugs-
un á því. Úr Skáleyjum flutti ég 16 eða 17
ára og hóf nokkru síðar búskap í Gufudal
í Gufudalssveit. Þar bjó ég með manni
mínum, Bergsveini Finnssyni nokkuð
stóm búi, ásamt bömunum okkar átta:
Ebbu, Finni, Kristni, Rebekku, Reyni,
Ólafi, Sveinsínu og Guðmundu. Mér þótti
alltaf gaman af búskap, hafði gaman af að
dekra við skepnumar, meira gaman en
bóndi minn sem sótti líka sjóinn á vorin,
aðallega grásleppu.
Við bjuggum lengi í torfbæ þama í
Gufudal en það em notaleg húsakynni.
Það var aldrei kalt, en það þarf mikil þrif í
svona húsum. Niðri var hlóðareldhús og
uppi lítil kamína sem ég fíraði upp ef
mjög kalt var í veðri. Matur var bara
hefðbundinn íslenskur sveitamatur. Hátíð-
armatur var til dæmis feitt hangikjöt. Það
er enn það besta sem ég fæ, en það á að
vera feitt, annars er ekkert varið í það.
Já, mér finnst veðrið hafa breyst mikið
á öldinni, það kemur miklu meira rok
núna en á fyrri part aldarinnar. Málfarið
hefur líka breyst, margt orðatiltækið ekki
eins hressilegt og það var í gamla daga.
Eg hlusta svolítið á útvarp, helst fréttir og
get enn vel lesið, en hann Sveinn Gunn-
laugsson kennari í Flatey kenndi mér að
lesa þegar ég var 10 ára. Ég held að við
Islendingar séum bara á réttri leið.“
72 I ský