Ský - 01.10.2001, Síða 39

„Nei, takk, ekkert fyrir mig,” segir Halla Margrét þegar þjónninn
kemur og spyr hvort við viljum eitthvað í eftirrétt. „Ég vil vera öðru-
vísi í laginu en aðrar ítalskar söngkonur,” útskýrir hún og hlær. Við
erum stödd á Antica Cereria, litlum notalegum veitingastað í mið-
borg Parma á Ítalíu þar sem Halla Margrét hefur verið búsett í fjög-
ur ár. Um þessar mundir stendur Halla á krossgötum á sínum ferli.
Undanfarin þrjú ár hefur hún sungið með einum virtasta óperettu-
flokki Ítalíu en nú í haust tók hún þá ákvörðun að segja skilið við ör-
ugga tilveruna þar og aðalhlutverkin T sýningum flokksins og freista
þess að ná frama innan hins geysiharða óperuheims landsins.
„Þegar ég tók ákvörðun um að reyna að komast að í óperunum þá
gerði ég mér grein fyrir að það myndi ef til vill ekki ganga upp. Ég er
því ITka undirbúin undir það andlega að þurfa kannski að fara að
vinna í kaupfélaginu. En ég vil ekki vera næstu fimmtán ár frústreruð
óperusöngkona í óperettunum og láta það naga mig að innan að
hafa ekki látið reyna á hvort ég gæti náð markmiðum mínum sem
óperusöngkona í dramatískari óperum.”
ítalski draumurinn
Öryggið geislar af Höllu Margréti þar sem við sitjum á veitingastaðn-
um og hún talar lýtalausa ítölsku við kokkinn sem er mættur að
borðinu til að athuga hvort maturinn hafi ekki bragðastvel. Hún hef-
ur átt heima á Ítalíu í tíu ár. „Það hafði alltaf verið draumur minn að
flytja til Italíu," segir Halla Margrét. Og að loknu burtfararprófi frá
Tónlistarskóla Garðabæjar lét hún drauminn verða að veruleika.
Fyrstu árin bjó hún í bænum Rovigo, sem tilheyrir Feneyjahéraði, og
hélt þar söngnámi sTnu áfram en undanfarin fjögur ár hefur hún átt
heima í Parma með ítölskum sambýlismanni sínum Paolo Di Vita, tíu
ára dóttur sinni, Guðfinnu Hlín Kristjónsdóttur, og átján ára syni Pa-
olos sem er reyndar nýfluttur að heiman. Paolo er með okkur á veit-
ingastaðnum og er sannur fulltrúi ítalskra karlmanna; óaðfinnanlega
lenskar vinkonur mínar hafa komið hingað út og ég hef horft á þær
verða beinni T baki og allar tígulegri eftir nokkra daga T þessu um-
hverfi þar sem er komið fram við þær eins og dömur,” segir hún, og
bætir við að Ítalía hafi í raun og veru kennt sér allt sem mömmu og
ömmu hennar tókst ekki að kenna henni. „Að raka leggina, vera í
fallegum undirfötum, strauja, láta opna fyrir mig dyr og svo framveg-
is. Þetta er leikhús og ég hef ofsalega gaman að því.”
Það er sjálfsagt hárrétt hjá Höllu að þetta sé skoðun sem ýmsar
kvenréttindasinnaðar kynsystur hennar á íslandi eru ekki tilbúnar að
skrifa upp á. En henni er alveg sama.
„Við Tslenskar konur kunnum ekki að láta karla fá verndaratilfinn-
ingu gagnvart okkur. Við erum svo stórar og sterkar sjálfar að þeir
fá ekkert að lána okkur jakkana sína á köldum kvöldum. Það kunna
hins vegar Ttalskar konur. Ég held að konur vilji vera verndaðar.
Margar af mínum vinkonum heima eru að minnsta kosti orðnar
hundleiðar á því að þykjast vera karlar. Ég meina, við eigum börnin.
Ég upplifði þetta mjög sterkt þegar ég var ólétt hérna á Ítalíu. í því
ástandi eru konur gjarnan veikgeðja og brothættar og þurfa því
ákveðinn skilning og hreinlega vernd. Og það fékk maður hér. En
heima eiga konur helst að vinna fram á slðasta dag eins og ekkert
hafi T skorist bara vegna þess að karlarnir eru farnir að koma með
á meðgöngunámskeiðin.”
En ef einhverjum dettur í hug eftir þessar yfirlýsingar að Halla Mar-
grét sé orðin auðsveip og hæglát húsfrú eftir tíu ár á Ítalíu, þá er það
misskilningur.
„Ég fæ að ráða öllu á heimilinu, til dæmis hvaða húsgögn koma
þangað inn og hvernig þeim er stillt upp. En ég strauja, hann hreyf-
ir ekki við að vaska upp og hann þvær ekki þvottinn. í staðinn fæ ég
að ráða öllu. Og það hentar mér afskaplega vel því ég er mjög ráð-
rík," segir hún hlæjandi og þýöir svo fyrir Paolo hvað hún hafi verið
að segja.
„íslenskar vinkonur mínar hafa komið hingað út og ég hef horft á þær verða beinni í baki og allar
tígulegri eftir nokkra daga í þessu umhverfi þar sem er komið fram við þær eins og dömur.”
klæddur, í stífstraujaðri skyrtu og vel pússuðum skóm, ólíkt okkur
Páli sem erum frekar krumpaðir og þvældir eftir ferðalag dagsins.
Borðhaldið er langt og afslappað að sið Miðjarðarhafsþjóða, hér
er ekki verið að gleypa í sig matinn. Halla segir að þessi lífsmáti eigi
ákaflega vel við sig, þótt það hafi tekið hana tíma að venjast ýmsu
fyrst eftir að hún kom.
„Ég varð fyrir hálfgerðu sjokki þegar ég flutti hingað út. Ég var í MR
og tók þar þátt í Herranótt og okkur fannst við vera voða miklir bó-
hemar. Við stelpurnar vorum miklar kvenréttindakonur og höfðum
mjög ákveðnar skoðanir á því hvernig samskipti kynjanna áttu að
vera og ekki síður hvernig þau áttu ekki að vera. Þegar ég kynntist
svo ítalska lífsmátanum fékk ég nánast áfall við að sjá hvernig allar
leikreglur í því sambandi voru allt öðruvTsi. Hér snúast karlarnir í
kringum mann, oþna dyr og bjóða manni að ganga inn á undan,
draga fram stólana á veitingahúsum og svo framvegis. Þetta sam-
ræmdist bara alls ekki mínum hugmyndum um hvernig hlutirnir áttu
að vera og það tók mig töluvert langan tíma að skilja þetta. Ég vildi
ekki hafa að það væri verið að stjana svona við mig, ég gat alveg
opnað mínar dyr sjálf. En svo áttaði ég mig á því að þetta er allt leik-
ur, hluti af eldgamalli hefð um hvernig karlar og konur koma fram við
hvort annað.”
Halla segir að það skilji ekki allar íslenskar konur að það tengist
ekki baráttunni fyrir jafnrétti kynjanna að hafna því að gangast inn á
þessar hefðir.
„Og ég skildi það reyndar ekki sjálf til að byrja með en núna hlæ
ég að sjálfri mér að ég skuli einhvern tímann hafa neitað því að láta
koma svona fram við mig. Það er alveg hægt að vera jafnsjálfstæð
og sterk kona þótt maður leyfi körlunum að sýna sér kurteisi. Is-
„A, si, si,” segir hann og kinkar brosandi kolli.
„Það er gott að eiga ítalskan mann,” bætir Halla þá við.
Fótboltaþulurinn Halla Margrét
„Úþps, scusa, scusa,” kallar Halla og veifar bílstjóranum sem hún
er nýbúinn að svína fyrir. Það er hádegi og umferðin inn í miðbæ
Parma er þétt en gengur þó greiðlega fyrir sig. ítalir virðast ekki vera
jafnmiklar skepnur undir stýri og af er látið, að minnsta kosti fara
þeir vel með það.
„Nei, nei, íslendingar er miklu verri,” segir Halla. „Á ítalíu gefur
enginn stefnuljós og það aka allir eins og snarvitlausir en þess
vegna erum við líka alltaf með vakandi auga gagnvart hinum. Og það
er líka ákveðin tillitssemi í öngþveitinu. Ef maður er ekki hikandi fer
maður létt í gegnum þetta. Á íslandi aftur á móti eru allir í reglunum
en það gefur enginn séns og eru hundleiðinlegir. Ég er dauðhrædd
að keyra þar."
Þetta er sjónarmið, en það er ekki laust við að mig gruni að það
auðveldi manni lífið á vegum úti á Ítalíu að vera Ijóshærð falleg
kona.
„Það er ekki verra. Ef löggan stöðvar mann af einhverjum sökum
þá segir maður á slæmri ítölsku „ó ég vissi ekki” og þeir leyfa manni
að fara,” segir Halla og hlær dátt.
Það er óhætt að segja að Halla fái margar augnagotur frá karlþen-
ingnum þegar við röltum um miðþæ Parma, hvort sem eiga í hlut 17
ára stráklingar eða stútungskarlar. Enda á feröinni óvenju glæsileg
kona sem sker sig úr fjöldanum. Sá eiginleiki hennar varð einmitt til
þess að einn vetur fyrir þremur árum var leitað til hennar með starf
sem fáir myndu fyrirfram ætla að klassískt menntuð söngkona væri
HALLA MARGRÉT SKÝ 37