Röst - 01.04.1944, Blaðsíða 13

RÖST
13
asti frönskutímiitn. Ég vænti þrss, að þið
takið vel eftir. j
Orð hans voru sem reiðarslag' fyrir mig.
Níðingarnir. það voru þá þessi tíðindi, sem
þeir höfðu fest upp á ráðhúsið.
Síðasti frönskutíminn. — Nú, þegar ég var
loks farinn að geta stafsett nokkurnveginn
skammlítið. En hvað ég iðraðist. þess sár-
lega að hafa vanrækt námið. Bækurnar mínar,
sem mér höfðu virzt síík skapraun fyrir
skömmu, urðu mér nú svo ipnifega kærar.
Málfræðin og biblíusögurnar voru mér sem
gamlir vinir, sem ég gat ekki hugsað til
að yfirgefa. Mér var ógerlegt að skiíja það,
að herra Hamel væri á förum, og að ég ætti
aídrei að líta hann augum framar. A'ilir duttl
ungar hans og refsigirni voru fyrndir og
gleymdir.
Vesalings Hameí. Hann hafði kíæðst helgi-
dagafötum sínum í tilefni síðustu kennslu
stundarinnar. Nú varð mér það ejnnig ljóst,
hvers vegna gömlu þorpsbúarnir voru mætt-
ir. það var sökum þess, að þeir hörmuðu, að
skólans nyti ekki lengur við. þeir voru komn-
ir til að tjá herra Hamel þakkir fyrir fjörutíu
ára dygga þjónustu. — þeir vildu votta virð-
ingu sína landinu, sem þeir höfðu átt — og|
misst.
Meðan ég var að íhuga allt þetta, heyrði
ég nafn mitt nefnt. það var komíð að mér
að lesa. Ég hefði viljað gefa mikið tií þess
að geta sagt reglurnar fyrir hluttaksorðunum
hátt og greinil'ega, án minnstu mistaka- En
ég ruglaði öllu saman þegar í upphafi. Ég
stóð skjálfandi af ótta og blygðun og hélt
mér í borðið. — Hjartað barðist í brjósti
mér, og ég dirfðist ekki að líta upp. Ég
heyrði herra Hiamel segja við mig:
— Ég ætla ekki að ávíta þjg, Franz litli,
þig mun taka þetta nógu sárt samt Við
ættum heldur að reyna að athuga, hvað veld-
ur þessu. Daglega höfum við sagt við okkur
sjálf: — Ég hef nógan tíma. Ég íæri þetta
bara á morgun. Nú fyrst sjáum við afteiðing
ar vanrækslusyndanna. það er einmitt þetta,
sem hefir orðið AJsace að falli. Hún hefir
frestað því til mörguns, sem henni bar að
framkvæma í dag. það er sízt að ástæðuíausu
þótt fjandmennirnir þarna úti beri okkur á
brýn, að við látumst vera TFrakkar, án þess
þó einu sinni að kunna að tala né rita þjóð-
tungu okkar. þú ert svo' sem ekki verstur,
Franz litli. Við höfum öll margs að iðrast.
— Foreldrum ykkar var það ekkert hugðar-
mál að setja ykkur tif mennta. þeir vildu murt
heldur reyna að fá ykkur starf á sveitasetr-
um eða*l verksmiðjum. þannig hefði ykkur
gefizt kostur á að afla nokkurs fjár. Ég)
get líka að ýmsu l'eyti kennt sjálfumi mér umr'
hvernig nám ykkar hefir tekizt. H!ef ég ekki
oft og tíðum látið ykkur vökva blómin mín,
þegar þið áttuð að lesa og læra? Gaf ég
ykkur ekki líka oft frí, þegar mig langaði tií
til að bregða mér á silungaveiðar?
Herra Hamel tók að ræða um móðurmálið
fram og aftur. Hlann kvað frönskuna fegursta
Im'ál í Ivíðri veröld. Hiann bað okkur umfram
allt að auka þekkingu okkar á þjóðtungunni
og gleyma henni a'ldrei. þótt þjóðin yrði
8miepp|t í þrældóm, taldi hann hana hafa fang-
elsislykilinn í höndum sér, ef hún varðveitti
mál sitt frá fyrnsku. Síðan opnaði hann mál-
fræðina og tók að útskýra reglur hennar.
Mig undraði, hversu vel ég skyldi þær nú.
Allt, sem hann sagði, virtist svo einfait og
augljóst. Aldrei hafði ég veitt orðúm' hans
slíka athygli fyrr. Mér virtist einnig, að hann
hefði aldrei útskýrt reglur málfræðinnar með
annarri eins kostgæfni. það var eins og hann
vildi miðla okkur öllum fróðleik sínum, áð-
ur en hann héldi á braut.
þegar málfræðinni lauk, lét hann okkur
skrifa. Að þessu sinni gaf hann okkur nýja
forskrift ritaða fagurri rithönd: — Frakkland,
Alsace, Frakkland, Alsace. þú hefðir átt að
sjá, hversu allir voru kappsamir og þögulir.
Eina hljóðið, sem rauf kyrrðina, var risp penn
anna. Nokkrar bjöllur flugu inn í skólastof-
una. Enginn gaf þeim minnstu gætur. Dúf-
urnar kurruðu dápurlega á húsþökunúm.
— Skyldu fuglarnir einnig verða neydclir