Foreldrablaðið - 15.12.1941, Blaðsíða 5

Foreldrablaðið
Desember 1941 —
Toreldrablaðíð
Um leið og þetta litla blað hefur
göngu sína, þykir mér hlýða að fylgja
því úr hlaði með nokkrum orðum, til
þess að skýra fyrir lesendum tilgang
þess.
Það er alkunna, að þegar rætt er um
uppeldi æskulýðsins, þá er venja að
nefna einkum til tvær stofnanir: heim-
ili og skóla, enda ber því eigi að neita,
að á þessum tveim hvílir hiti og þungi
þjóðaruppeldisins. íslendingar urðu
flestum menningarþjóðum seinni til að
stofna skóla fyrir börn sín. Þá önn-
uðust heimilin ein öll hin margþættu
stcrf barnauppeldisins. En er atvinnu-
hættir þjóðarinnar breytast á síðari
hluta 19. aldar, þ. e. að fleiri og fleiri
setjast að við sjávarsíðuna, þá fer og
þannig, að erfiðleikar barnauppeldis-
ins aukast, en mannfæð og annríki
heimilanna veldur því, að uppeldið
lendir meira í molúm en áður var. í
þéttbýlinu við sjóinn rísa því upp
fyrstu barnaskólarnir, en misjafnt var
í fyrstu, hve langur námstíminn var,
enda eigi öll börn á þessum slóðum,
er skóla sóttu, þótt skóli væri til á
staðnum.
Með fræðslulögunum 1907 er lögboðið,
að hvert barn í landinu skuli njóta
ákveðinnar skólafræðslu innan 14 ára
aldurs. Margir tóku þessari nýjung vel.
Aðrir kunnu því illa að vera með lög-
um skyldaðir til að láta börn sín ganga
í skóla. Nú munu langflestir líta svo á,
að án skólanna sé eigi hægt að vera,
enda ekki trútt um, að skólunum sé
jafn vel ætlað stærra starfssvið og
mikilsverðari áhrif en þeim er unnt að
inna af höndum. Mun það til vera, að
skóli sé talinn bera meiri ábyrgð á
framkomu barna og breytni allri en
heimili þeirra. Kann og að vera, að
skóli geti verið áhrifameiri en heimili,
sem lætur sig litlu skipta uppeldi barna
sinna. En sem betur fer, eru enn til á
landi voru mörg heimili, er fær eru til
að móta eða að minnsta kosti hafa
rík áhrif á börnin, þótt slík heimili
þiggi engu síður aðstoð skólans í upp-
eldisstarfinu. Skólinn er fyrst og
fremst stofnun, sem þjóðfélagið ann-
ast um í því skyni að létta uppeldis-
starf heimilanna. Því þarf, ef vel á að
vera, starf heimila og skóla að verða
svo samgróið, að þar verði eigi á milli
greint. Vitanlega er enginn skóli svo
fullkominn, að ekki megi að honum
finna. Eigi mun og heldur vera til í
víðri veröld það heimili, að ekki sé ein-
hver veila í uppeldisstarfi þess. Jafn
vel hin heitasta og sterkasta móðurást,