Foreldrablaðið - 15.12.1941, Blaðsíða 8

8
FORELDRABLAÐIÐ
áfram og uppbyggt í sama anda og með
sömu markmið fyrir augum. Þannig eru
i stuttu máli kennsluhættir tilgangur,
markmið og leiðir í aðalatriðum smá-
barnakennslunnar hér við skólann.
Hver árangur kennslunnar verður, er
auðvitað býsna misjafnt, þegar á ein-
einstaklingana er litið, og kemur þar
margt til greina. T. d. hæfni kennar-
anna, misjöfn geta og þroski barnanna,
aðbúnaður, heimilisástæður, heilsufar
hinna mörgu ólíku nemenda o. fl., sem
ekki er rúm til að rekja hér. En nú
spyrja foreldrar: Getum við enga íhlut-
un haft um nám yngstu barnanna? Jú,
það eigið þér að gera, hvert eftii; sinni
getu, og ekki aðeins barnanna vegna,
heldur og sjálfum yður til yndis og auk-
ins þroska. Með niðurfærslu skólskyld-
unnar er við það miðað að börnin komi
ólæs í skólann.
Hér hefir það verið svo hin síðari ár-
in, að rúmur helmingur þeirra barna,
sem inn hafa komið, hafa verið ólæs með
öllu, en flest í þeim helmingi þekkt
nokkra stafi, önnur flesta eða alla staf-
ina. Þegar svo stendur á, að börnin eru
ólæs með öllu, enda þótt þau þekki
nokkra eða alla stafina, er æskilegast,
að þau séu ekki látin stafa í heima-
húsum fyrstu fjóra mánuðina, sem þau
dvelja samfleytt í skóla. Það er vegna
þess, að sé börnunum kennt á sama tíma
með hljóðaðferð í skólanum, en stöf-
unaraðferð heima, verður árangurinn lé-
legri en ella. Þau verða hikandi, óráðin
og algerlega rugluð í hinum ólíku
kennsluaðferðum. En yfirleitt hefir mér
reynst, að börn undir eðlilegum kring-
umstæðum, sem kennt hefir verið með
hljóðaðferð samfleytt í fjóra mánuði,
séu orðið svo létt um að tengja, að þau
stafi ekki úr því. En þrátt fyrir það geta
heimilin gert ýmislegt til að létta þeim
námið þetta tímabil og kem ég seinna
að því.
Hinum hópnum, sem eitthvað er byrj-
aður að lesa, má aftur skipta í tvennt.
Annars vegar eru börn, sem keypt hefir
verið kennsla fyrir, innan skólaaldurs,
og hafa þau þá oftast lært hjá ein-
hverjum kennara skólans og er því auð-
veldara að byggja ofan á þeirra nám.
Hins vegar eru börn, sem kennt hefir
verið að stafa í heimahúsum, og eru
ýmist farin að kveða töluvert að eða
jafnvel lesa. í báðum þessum tilfellum
kemur hjálp heimilanna að fullum not-
um þegar í stað. í því tilfelli að börnin
hafa notið hljóðkennslu í 4 mánuði eða
lengur er æskilegt, þegar þeim er hjálp-
að heima, séu þau látin lesa orðin, en
ekki sagt að stafa, og þá löng orð held-
ur lesin fyrir þau. Aftur á móti þau
börnin, sem farin eru að kveða tölvert
að eða lesa, þegar þau koma í skólann,
er rétt að láta halda áfram með sömu
aðferð, og hjálpa þeim sem allra mest
heima, og geta þessi börn þá orðið allt
eins fljót og hin að verða læs. Annars
vil ég taka það fram í þessu sambandi,
að hægt er að gera lestrinum of hátt
undir höfði, og vegna þess að af því
getur stafað nokkur hætta, vil ég jafn-
framt vara við henni. Hættan er sú, að
séu mjög ung börn þvinguð til lestrar
án eðlilegs sambands við hinn barns-
lega hugmynda- og áhugaheim, þá verði
afleiðingin ýmiskonar taugaveiklun er
komi fram fyr eða síðar, stundum strax,
stundum ekki fyr en á fullorðins aldri.
Einnig er of algengt að smábörn, sem
þvinguð eru við einhliða lestur, fyllast
námsleiða, sem oft er erfitt að uppræta.