Bókasafnið - 01.01.2000, Blaðsíða 4

Þórbergur Þórðarson
Bréf til Erlends
í Unuhúsi
KVoss, 9. des., 1925,
æri vinur!
Þegar þíð voruð að kveðja míg við hafnar-
1 bakkann, var eg haldínn af ógurlegri hrygð og
sárum kvíða. Eg óttaðist, að eg mundi nú kannski deyja í
þessari utanvist minni og aldrei sjá ykkur framar, Það fanst
mér hroðaleg tílhugsun, En
skap mítt breyttist alt í eínu, er
eg var kominn út á hinn salta
sæ, Þá varð eg skyndílega
gagntekinn af einhverri voldugri
alheimslyfting, Nú fanst mér
gervallur heimurinn vera ætt-
land mitt og allir menn í öllum
löndum vera bræður mínir og
systur, Þetta gerðíst í glaða-
tunglsljósi frammi undan Kjalar-
nesinu. Það var hátíðlegt
augnablik. í einu andartaki
þurkaðist af mér öll mín smá-
borgaralega átthagavitleysa, og
eg stóð ástríðulaus og forklár-
aður í Ijósi alheims víðáttunnar,
Eg settist inn í Reykingarsal og
tók að skrifa esperantistiskt
orðasafn.
Þegar við vorum fram undan
Reykjanesinu, þar sem sjó-
menn kalla Húll, brá eg mér
snöggvast út á þilfarið og rendi
augum mínum í síðasta sinn
yfir svartasta og Ijótasta blettinn
á landinu, Að þvf búnu rölti eg niður ( klefa minn og háttaði í
undirkoju, í yfirkojunni lá sá, sem eg kalla félaga minn. Það er
Önfirðingur, Rósinkranzson, en skírnarnafn hans hefir mér ekki
enn þá tekist að muna. Herra Rósinkranzson er ágætur piltur
og töluvert gefinn fyrir smátildragelser t.d. leikfimi, uppbyggi-
Unuhús, Þórbergur fyrir miðju. (Landsbókasafn).
lega heilsufræði og nöfn á trjám, enda er ferð hans heitið á
lýðskóla í Terna í Svíþjóð. Það kalla eg að fara f þernu.
Þegar eg var háttaður, ultu upp í vitund mína þrjár siglingar,
sem eg hefi siglt í gegnum Húllið, Þessar endurminningar
lömdu mig innan með svo hamrömmum skáldlegum fftons-
krafti, að eg varð andvaka langt fram eftir nóttu. í raun og veru
varð þetta háspentur skáld-
skapur, sem eg á rétt að eins
eftir að klessa á pappír.
Kl. 8 um morguninn vakna f
höfninni í Vestmannaeyjum og
heyri mannamál í klefanum. Þar
er þá kominn ungur maður úr
eyjunum og er að tala við félaga
minn um Eldvígsluna,1 Hann
sagði að hún hefði verið lesin
með svo viltri áfergju um þverar
og endilangar eyjarnar, að
stafirnir hefðu verið horfnir af
blaðinu. Þetta þótti mér vænt
um að heyra. En svo mikið hóf
kunni eg þó á aðdáun minni,
að eg lézt sofa og ekkert heyra.
Kl. 10. fórum við félagarnir í
land. Eg labbaði einn míns liðs
suður á eyjuna og rifjaði upp
fyrir mór söguna af Tyrkjaráninu,
æfiþátt Jóns píslamotts og
ástaræfintýri, sem Kristín Guð-
mundsdóttir átti þarna forðum
daga f lautum og holum. Þetta
var alt og sumt, sem eg vissi
um eyjarnar. Inn í þetta ófst ógurleg heilsuleysisaðkenning og
ótti við brjósthimnubólgu og krabbamein, samfara hægða-
teppu og uppstoppelsi, Eg reyndi að hægja mér undir barði
einu, en það bar engan árangur, Þá sneri eg situationinni upp
í andlega hugleiðingu, sem eg hélt út í 8 mínútur.
2
Bókasafnið24. árg. 2000