Bókasafnið - 01.01.2000, Blaðsíða 30

nýtíst notanda við að ná þeim upplýsingum sem hann mest
þarf á að halda á hverjum tíma. Innan námsins er ekki boðið
upp á neinar sérgreínar heldur litið svo á að allir bóka-
safnsfræðingar þurfí að hafa sömu viðhorf og leikni. Námíð er
lagt upp sem PBL, problem based learning, þar sem nem-
endum eru fengin víðfangsefní sem þeim er ætlað að leysa.
Þeir verða að lesa sér tíl og leita þekkingar þar til þeir hafa
skílíð vandamálið til fulls og fundið einhverja viðhlítandi lausn.
Ætlast er til að allir nemendurnir séu mjög vírkir í náminu og
geti sjálfir aflað sér þeirrar þekkingar sem þeír þurfa til að leysa
viðfangsefnin.
Umeá
Innan félagsvísindadeildar er kennd bókasafns- og upplýsinga-
fræði, nánar tiltekið f félagsfræðistofnun (Institutíonen för
socíologi) og þetta nám var samþykkt árið 1993 með síðari
tíma breytingum. Námið í Umeá er tveggja ára háskólanám
sem byggir ofan á annað tveggja ára háskólanám eins og í
Lundi og gefur meistarapróf (160 einingar eða 4 ár). Tilgang-
urinn með náminu er að veita nemendum þekkingu og leikni
til að miðla þekkingu, vísindum og upplýsingum bæði innan
opinbera geirans og ínnan einkafyrirtækja. í framhaldsnáminu
er meðal annars kennt um þekkingar- og vfsindasögu frá
1350 og hvernig hugmyndafræði og þekking hefur breyst
síðan þá, samskipti og samskiptaferli innan upplýsingasam-
félagsins, og kennt er um bókasafnið sem upplýsinga- og
miðlunarkerfi. Sérstök áhersla er á rannsóknar- og þróunar-
stefnu í sænsku samfélagi, Á fjórða misseri eiga nemendur
svo að vinna magisterritgerð sem gildir 20 einingar,
Uppsala
Námið f Uppsala er kennt f stofnun sem ber heitið Institu-
tionen för kultur- & biblioteksstudier og þar er einn fastur
lektor og nokkrir aðjunktar. Námið hefur verið sérsniðið þannig
að nemendur fái einkum að kynnast upplýsingatækni og
einnig er talsvert lagt upp úr vettvangsþjálfun f einhverju af
þeim mörgu bókasöfnum sem finna má í Uppsala.
Norræn samvinna
Allir skólarnir, sem hér hafa verið nefndir, nema þá kannski
skólinn í Tampere, eru fyrst og fremst fyrir þá sem vilja starfa
sem bókasafnsfræðingar, Rannsóknarnám er ennþá of veik-
burða til að skólarnir geti staðið fyrir námsframboði og stuðn-
ingi við doktorsnema á mismunandi sviðum innan þessa víða
þekkingarsviðs, Þess vegna er samvinna og það sem ég vil
kalla samhjálp nauðsynleg og samvinna bókavarðaskólanna
hefur staðið yfir lengi. Hins vegar finnst mér að þörfin fyrir
samvinnu hafi alls ekki minnkað heldur miklu fremur aukist þar
sem sífellt nýjar kröfur eru gerðar til þeirra stofnana sem sjá
um menntun fyrir bókaverði,
Þessi samvinna milli norrænu bókavarðaskólanna nær aftur
til 1974 þegar fyrsti fundur kennara við norræna bókavarða-
skóla var haldinn i Kaupmannahöfn og þessir fundir hafa verið
haldnir reglulega síðan. Árlega hittast rektorar eða forsvars-
menn bókavarðaskólanna og ræða málefni sem eru sam-
eiginleg í stjórnun og mótun kennslu, Þessir fundir eru jafn-
framt yfirleitt notaðir til að segja frá nýjungum sem skólarnir eru
að brydda upp á. Annað hvert ár er haldin ráðstefna þar sem
norrænir kennarar hittast og undanfarin ár hafa kennarar við
bókavarðaskóla í Bretlandi verið með á þessum ráðstefnum'.
NORDPLUS
NORDPLUS er heiti á kerfi sem hefur verið við lýði frá 1989
og hefur að meginmarkmiði að styrkja norræna samvinnu,
með því að gera nemendum kleift að leggja stund á nám í
bókasafnsfræði við hvaða annan skóla sem er innan Norður-
landanna. Áður en þessi samningur var gerður sömdu. skól-
arnir sín á milli um að meta nám hvers annars þannig að
misserisnám á íslandi jafngilti misserisnámi í Noregi eða Dan-
mörku. Talsvert margir íslenskir nemendur hafa nýtt sér þetta
og verið við skólann í Osló eða Kaupmannahöfn og enn fleiri
erlendir nemendur hafa komið til Háskóla fslands eftir að farið
var að kenna hluta af bókasafnsfræðinni á ensku. Kennara-
skipti eru líka möguleg innan NORDPLUS en mér vitanlega
hefur það ekki verið notað í bókavarðanáminu á fslandi, hvorki
til að fá kennara né að (slenskir kennarar hafi farið út, Hins
vegar er ERASMUS netið svipað en nær yfir öll lönd Evrópu-
sambandsins og Evrópska efnahagssvæðisins. Það hefur
verið notað bæði fyrir nemendaskipti og kennaraskipti. Nem-
endur hafa til dæmis farið til Þýskalands og Ítalíu og lagt stund
á nám sem nýtt hefur verið annaðhvort inn í bókasafnsfræði-
námið við'Háskóla íslands beint eða sem aukafag. Samvinnu-
net éru þó ekki bundin við þessi kerfi og samvinna norrænna
skóla við aðrar stofnanir í Evrópu og annars staðar er mjög
víðtæk,
NordlS-NET
Nordic Information Studies Research Education NETwork
samvinnunetið var sett upp árið 1996 með styrk frá NorFA til
þriggja ára. Alls eru tólf stofnanir meðlimir og er netinu stýrt af
stjórn sem í er einn frá hverju landi, Tilgangurinn með stofnun
þessa samvinnukerfis var að styrkja rannsóknarnám í bóka-
safns- og upplýsingafræði með því að fá allar stofnanirnar til
að leggja í púkk. Með slíkri samvinnu átti að vera hægt að ná
28
Bókasafnið 24. árg, 2000