Heimili og skóli - 01.02.1959, Blaðsíða 25

HEIMILI OG SKÓLI
19
kennslutæki lyrir vangefin börn. Þau
æfa handlag og hjálpa til við sköpun
hluta eða mynda. Pappi og pappír er
nauðsynlegt efni. Veggfóðurslím er
bæði ódýrt og hentugt við pappa-,
pappírs- og tauvinnu. Þörf eru líka
tæki til útsögunar og sauma. Þá er gott
að börnunum hafi verið kennt að búa
til mynstur og þau hafi fengið þjálfun
í meðferð línu og forma. Myndir eru
nauðsynleg tæki við kennslu vangef-
inna barna. Þær verða að vera einfald-
ar og þannig gerðar, að aðalatriðin
falli ekki í skugga aukaatriða. Slíkar
myndir eru góðar til þess að þjálfa
greiningarhæfni barnanna og lita- og
formskyn þeirra. Einnig eru slíkar
myndir notaðar sem grundvöllur und-
ir frásagnaræfingar bæði munnlegar
og skriflegar.
Boltinn á einnig rétt á sér í skóla-
stofunni til að æfa viðbragðsflýti og
eftirtekt. Reglustikur eru nauðsynleg
tæki. Á þeim lærir barnið að þekkja
gildi mælieininga, og einnig er þeim
beitt til að kenna nákvæmni í vinnu-
brögðum.
Litkrít er nauðsynleg, bæði fyrir
kennara og börnin. Fátt örvar bömin
meira en að fá að vinna með litkrít á
töflunni. Barn, sem treystir sér ekki til
ákveðins verks í sæti sínu, fær nýjan
kraft og aukna getu við það að fá lit-
krít í hendurnar og mega vinna verkið
á töflunni.
Myndir, sem kennarinn lætur fylgja
því, sem hann skrifar á töfluna, örva
meira til starfa, ef þær eru litaðar. Allt
umhverfi okkar er hlaðið litum, sem
hjálpa til að skapa og afmarka form.
Af þessari ástæðu, og mörgum fleiri,
er glæðing lita- og formskyns barnsins
þörf. Að raða gomlum spilum, safna og
raða notuðum frímerkjum stöðvar og
eykur athyglina, en slík þroskun er
undirstaða alls náms, ekki sízt bók-
náms. í stuttu máli mætti segja, að tak-
markinu til þess þroska, sem hugsan-
legur er, verði bezt náð með því að láta
sem fæstar stundir líða hjá í aðgerðar-
leysi, þar sem börnin stara fram fyrir
sig sljóum augum eða afleiðing verk-
leysisins verður hnippingar og þvaður.
Ég hef reynt að sýna fram á, að hin
ódýrustu og einföldustu tæki geta ver-
ið þýðingarmikil við kennslu þessara
barna, og oft þýðingarmeiri en dýrari
tækin, sem ryðja sér nú mjög til rúms
í skólum landsins. Margir hlutir aðrir
en ég hef nefnt hér eru kennslunni
þarfir, og vildi ég þá helzt minna á all-
an þann aragrúa, sem natinn og góður
kennari býr sér til af hjálpartækjum,
eftir því sem honum þykir við þurfa
hverju sinni.
Kennsla vangefinna barna þarf að
vera mjög einstaklingsbundin, til þess
að hinir takmörkuðu hæfileikar njóti
sín til fulls. í þessari staðreynd felst
krafan um, að börn séu naumast fleiri
en 15 í hverri deild. Börnunum á síðan
að skipta í starfshópa í hverri deild, og
ræður þeirri skiptingu hæfileikaskyld-
leiki og námshraði barnanna. Séu
börnin ekki fleiri og skipt í starfshópa,
getur kennarinn stjórnað verkinu hjá
heildinni og jafnframt tekið einstak-
lingana til sérkennslu. Þannig skapar
þetta fyrirkomulag tækifæri, sem hóp-
kennslan gæti ekki veitt, þegar um
vangefna nemendur er að ræða.
Börn sem eru með GV 75—50 eru
oft eitthvað afbrigðileg í fasi og jafn-
vel útliti og bera því með sér hæfi-
leikaskortinn. Kennurum og öðrum
uppalendum hættir oft til að álíta, að
tilgangslaust sé að reyna að kenna þess-
um börnum. Börn á þessu gáfnastigi
eru að miklu leyti ófær til bóklegs