Tækni - 01.06.1943, Qupperneq 15

reima aukizt á síðari árum. Ásafjarlægð-
in má vera mjög lítil og á að vera sem
minnst. Annað reimhjólið eða önnur vélin
þarf að vera hreyfanleg, svo að hægt sé að
auka fjarlægðina, eftir því sem reimarnar
togna. Sé það ekki, verður að koma fyrir
strekkihjóli. V-reimar eru framleiddar í
mismunandi stærðum. Þær eru samfelldur,
saumlaus hringur, og eru lengdin og gild-
leikinn valin eftir ásafjarlægðinni og afl-
inu, sem á að yfirfæra. Reimhjólin eru
með sporum, sem reimarnar falla í. í töfl-
um, sem reimaverksmiðjurnar gefa út, má
sjá, hve mikið afl hver reimarstærð getur
yfirfært. Margar reimar vinna oftast sam-
an á sömu hjólasamstæður, venjulegast frá
2 til 20 eftir aðstæðum.
Minnsta fjarlægð, sem má vera milli ása
í v-reimadrifi, finnst með eftirfarandi
reglu:
Amin (t) “I- ö) -|- 50 mm.
Og mesta leyfileg ásafjarlægð verður:
Amax — 2 (D -j- d)
Reimlengdin verður:
L = 2A + l,57(D + d)-f-(D4Ad)"'
V-reimar eru ávallt úr gúmmí með bóm-
ullarþráðarívafi.
d. Kross-reimadrif er notað, þegar snún-
ingsátt ásanna á að vera gagnstæð, en ætti
aldrei að notast fyrir meira afl en 70 til
80 hö. Reimhraðinn má ekki fara fram úr
20 m/sek. Ásafjarlægðin á að vera sem
mest, og æskilegt væri, að hraðahlutfallið
færi aldrei fram úr 1:2. Skriðtapið er
nokkru minna en við opið reimdrif, en þar
sem reimhlutarnir þvera hvor annan, verð-
ur reimslitið meira vegna núningsins.
Krossreimar ætti ekki að nota, nema önn-
ur lausn sé ekki fyrir hendi.
c. Hálfkross-reimadrif er notað, ef ás-
arnir mynda horn hvor við annan. Fyrir-
komulag þetta krefst mikillar nákvæmni
og ber að forðast eftir föngum.
Benedikt Bergmann:
Endurbœtur á spanhreyflinum.
Spanhreyfillinn (induktionsmotoren)
var fundinn upp af Pólverjanum Dolivo
Dobrowolsky árið 1888, og á hann því 55
ára afmæli í ár.
Sennilega eru um 90% af þeim rið-
straumshreyflum, sem notaðir eru í iðn-
aðinum, spanhreyflar. Ástæðan til þessa
mun vera sú, að þeir eru einfaldir, traust-
lega byggðir og ekki hvað sízt, að þeir eru
ódýrir. En það eru þó tveir höfuðókostir
við þennan hreyfil: að hann getur aðeins
gengið með ákveðnum hraða og straumur
og spenna fylgjast ekki að, þannig að
straumurinn kemur á eftir spennunni með
cos <p = 0,8 til 0,9.
Síðan spanhreyfillinn var fundinn upp,
hefur það stöðugt verið viðfangsefni fjölda
verkfræðinga að losna við þessa tvo höfuð-
ókosti, og án þess að gera hann miklu dýr-
ari og flóknari í byggingu hefur þetta
heppnazt að nokkru leyti.
Þær aðferðir, er reyndar hafa verið,
skiptast í þrjá flokka:
I. Hraðabreyting.
T Æ K N I
9