Ný menning - 15.01.1946, Síða 29
NÝMENNING
29
\
reyndum er ekki hægt að hnekkja.
Menn geta flett upp í Vísi og Morg-
unblaðinu í október og nóvember
til að sannfærast um sannleiksgildi
þcssara orða. Og hvað fólst að baki
leiknum? Hvernig gat það átt sér
stað, að annað málgagn forráða-
flokksins í höfuðstaðnum skvldi
ekki kinoka sér við að birta Iirein-
ræktuð landráðaskrif iivað eftir ann-
að? Ástæðan var einfaldlega sú, að
forkólfar íhaldsins, hinir flugríku
licildsalar, braskarar, spákaupmenn
og lýðskrumarar, sáu Ijóslega, að
þeir voru að missa völdin. Og þá var
aðeins eitt ráð fyrir hendi: að svíkja
þjóðina, framselja frelsi hennar og
sjálfstæði til Bandaríkjanna, en
freista þess síðan með tilstyrk er-
lends herliðs að kúga alþýðuna og
hneppa samtök hennar í voveiflega
og þéttriðna fjötra. Og til þess að
gera þcssar þokkalegu fyrirætlanir
auðveldari í framkvæmd, var ný
Rússagrýla vakin upp í skyndi, er átti
að hræða þjóðina til að samþykkja
landráðin. Alþingi hefur að vísu
borið gæfu til að láta ekki að vilja
Bandaríkjanna, en hverjum ber að
þakka, að það brást ekki sögu lands
og þjóðar á þessari öriagastund?
Þingmenn Sósíalistaflokksins þurfa
ekki að roðna fyrir þcirri spurn-
ingu. En hvernig var hljóðið í vel-
flestum þingmönnum íhaldsins
langt fram eftir nóvembermánuði?
Islenzka þjóðin getur hugleitt það
um sinn, hún mun einhverntíma
komast að hinu sanna í málinu. En
eitt er víst: mennirnir, scm tigna
og dýrka peningana framar öllu,*
eru ekki af baki dottnir. Og Rússa-
grýlunni hefur aldrei verið veifað
ákafar en nú.
Cvir kjirondan.ua
í'haldið cr í dauðateygjunum.
Það er að missa völdin í Reykjavík,
hægindið morknar undir því, kjós-
„Lýðræðisstefna44 Morgunblaðsins
Sunnudaginn 5. marz 1933, tæpri viku eftir að nazistar kveiktu í
ríkisþinghöllinni, efndi Hitlersstjórnin til gervikosninga í Þýzkalandi.
Morgunblaðið réð sér ekki fyrir hrifningu og birti eftirfarandi
lofgerSarorð um nazistastjórnina (Leturbreytingar vorar) :
•
„Þingkosningar í Þýzkalandi
fara fram í dag og verða áreiðanlega þær merkilegustu, sem þar
hafa farið frtm síðan fyrstu lýðveldiskosningarnar voru. Kommún-
istar byrjuðu kosningarnar með því hermdarverki að kveikja í Ríkis-
þisghöliisni og jafnframt ætluðu þeir að koma af stað borgarastyrj-
öld í landimi, þannig að ekki væri unnt að ganga til kosninga. En
þessi Lokaráð snerust svo í höndum þeirra, að nú er ríkisstjórnin
einhuga um það, að eyða þessum óaldarflokki algerlega. Foringjar
hans hafa verið handteknir hópum saman, seinast í gær var Thál-
mann tekinn og flokkinn má víst að mestu kalla forustulausan. Ýmsir
jafnaðarmenn hafa og gert sig hera að því að draga taum kommún-
ista gagnvart ríkisstjóniinni og verðu ekki séð hver áhrif það hefur
á flokkinn að stjórnin bannaði blaðaútgáfu hans fram yfir kosning-
ar. Samvinna milii kommúnista og jafnaðarmanna mun lítt hugsan-
!eg, því svo mikið djup hefur verið staðfest milli flokkanna. Seniii-
legt er að hin djarfa framkoma stjórnarinnar muni auka fylgi hennar
víðsvegar um landið, enda þótt ekkert tillit sé tekið til þess, sém
valdboð hennar gegn andstöðuflokkunum muni hafa.“
Þetta er nu lýðræði að skapi Morgunblaðsins, þegar nazistastorm-
sveitir smala mönnum á kjörstað og vopnaðir stjórnarfulltrúar stahda
yfir kjósendum, á meðan þeir krossa við nöfn nazistafulltrúanna. Það
eru að dómi Morgunblaðsins „áreiðanlega þær merkilegustu“ þing-
kosningar, sem fram hafa farið í Þýzkalandi, síðan fyrstu lýðveldis-
kosningarnar voru. Það er auðvitað ekkert við það að athuga, að
nazistastjórnin bannaði blöð Sósíaldemókrata fram yfir kosningar,
því að sumir þeirra höfðu „gert sig bera að því að draga tauisl
kommúnista gagnvart ríkisstjórninm."
Þessi „djarfa framkoma stjónsai'ianar" (morðin, fangelsánirnar,
afnám málfrelsis, prentfrelsis, fundafrelsis og annarra lýðréttinda)
vekur auðsjáanlega fyllstu aðdáun og hrifningu Morgunblaðsinsv
1 1 .. ................. ............. . 'I 1 ....... .... 1 '"W'