Helgarpósturinn - 10.04.1981, Qupperneq 17
Kramer versus Kramer þykir meö betri kvikmyndum.
Kramer vs. Kramer
í Stjörnubíói
Páskamyndir voru eitt sinn
kapituii i menningarlifi borgar-
innar. Þá kepptust kvikmynda-
húsaeigendur viö aö hafa sem
best framboö á myndum um
hátíöirnar, alveg eins og á jóium.
En nú er þetta breytt.
Samkvæmt þeim upplýsingum
sem Helgarpósturinn aflaöi sér
hefur nú aöeins eitt kvikmynda-
húsanna, ákveöiö að vera með
,,stór”mynd um páskana. Það er
Stjörnubió, og myndin er öskars-
verðlaunamyndin fræga, Kramer
versus Kramer, með Dustin Hoff-
man og Meryl Streep i aðalhlut-
verkum. Svo veröur Háskólabió
reyndar með dýra og umtalaða
mynd, Hurricane, en hún hefur
fengið misjafna dóma erlendis.
Þar er það Mia Farrow sem
verður ástfangin af frumbyggja i
Asiu.
önnur kvikmyndahús sem
náðist i hafa hreinlega ekki tekiö
ákvörðun um páskamynd, eða þá
að þær myndir eru heldur litiö
spennandi, jafnvel endursýning-
ar. _ ga
M
I takt við Tímans torg
Regnboginn: Times Squere
Bandarisk. Argerö 1980.
Handrit: Jakob Brackman
Leikendur: Tim Curry, Robin
Johnson og Trini Alvarado.
Leikstjóri: Alan Moyle.
Það sem Robert Stigwood
hefur hingaö til framleitt á sviði
kvikmynda hefur ekki þótt til
fyrirmyndar, nema ef til vill
fyrir peningaspekúlanta. Arð-
semissjónarmiö ráða augljós-
lega ferðinni i öllu sem hann
tekur sér fyrir hendur, og þó
Heads, Suzy Quatro, Lou Reed
og fleiri. Svo tekur þetta allt
enda, feimna stúlkan fer aftur
heim tilpabba sins, og sú frakka
heldur áfram að vera frökk. Þvi
allt er best eins og það var áöur,
þó þaö megi leika sér lika.
Þrátt fyrir ansi kraftmikla
músík, oft á tiðum ágætan leik
og á köflum snotra dramatiska
uppbyggingu fór þessi mynd
heldur illa i mig. Hún reynir að
vera róttæk og uppreisnargjörn,
ruddaleg og kjaftfor, en all-
Kvikm yndir
eftir Guöjón Arngrimsson
eitthvað af sliku sé eflaust nauð-
synlegt til að koma sinu fram i
hinum harða heimi auðjöfranna
þá... megum viö ekki frekar
biðja um dálitla listræna áhættu
annað slagið.
Stigwood og fyrrum vinur
hans Alan Carr eru ábyrgir
staðar skin i gegn hverjir
standa henni aö baki. Og þeir
eru eins langt frá þvi að vera
róttækir og uppreisnargjarnir
og hugsast getur.
Samt er þetta augljóslega
mynd sem unglingar ættu að
hafa eitthvert gaman af.
fyrir nokkrum þekktustu kvik-
myndum siðustu ára. Dæmi:
Saturday Night Fever, Grease,
Sgt. Pepper Lonely Hearts Club
Band, Can’t Stop the Music, og
nú Times Squere. Hafi menn séð
eitthvað af þessum myndum —
jú, þá vita þeir nokk um hvað
hinar snúast. Fyrst var það
diskó, svo gamalt rokk, svo
meira diskópopp, og i Times
Squere er komið aö harða rokk-
inu eða heitirþað nýbylgja. Veit
sá sem ekki spyr.
Hér er reynt að búa til eitt-
hvaö i kringum þann sjarma og
þann kraft, það lif, sem
óneitanlega er að finna á þess-
um miöpunktiiNew York. Tvær
stúlkur hittast á geösjúkrahúsi
— önnur er feimin og hin er
frökk, en saman flýja þær, og
láta sig hverfa i mannhafið á
áðurnefndu torgi. Þærreyna sitt
af hverju við undirleik Talking
— GA
Robin Johnson leikur aöalhlut-
verkiö I „Times Squere”
FRONSK KVIKMYNDA-
VIKA í REGNBOGANUM
Frönsk kvikmyndavika hefst i
Regnboganum fljótlega eftir
páska, og stendur yfir dagna 26.
april til 3. mai.
Enn hefur ekki verið gengið
endanlega frá öllum hnútum i
sambandi við viku þessa, en ljóst
er aö þar verða sýndar 7 franskar
kvikmyndir, frá árunum 1979 og
1980. 1 tengslum viö kvikmynda-
vikuna mun koma hingað til lands
franski kvikmyndaleikstjórinn
Charlotte Dubreuil en mynd
hennar, Mon Cheri, veröur
einmitt á opnunarsýningunni.
Það er franska sendiráöið og
Regnboginn sem standa fyrir
kvikmyndavikunni. Hér á landi
hafa tvisvar áöur verið haldnar
franskar hátiöir sem þessar, árin
1977 og 1979 og tókust báðar mjög
vel.
— GA
Bóhemja
Þjóðleikhúsið sýnir:
La Bohéme — óperu eftir
Puccini. Leikstjórn: Sveinn
Einarsson. Leikmynd: Steinþór
Sigurðsson. Hljómsveitarstjóri
J.-P. Jacquillat. Flytjendur
m.a. Ólöf Haröardóttir, Garöar
Cortez, Ingveldur Hjaltested,
Halldór Vilhelmsson,
Guömundur Jónsson og Kristinn
Hallsson.
A siðari hluta 19. aldar tekur
svonefnt raunsæi við af róman-
tik i bókmenntum Evrópu. Rit-
höfundar á borð við Emile Zola
og leikskáld einsog Gerhart
Hauptmann verða hvað mest
lesnirog sýndir. Gestur Pálsson
er góður fulltrúi þessarar stefnu
hjá okkur.
Svipuð breyting á sér stað i
músikinni ögn seinna og þá hvað
fyrst innan óperunnar. Þar er
sumsé farið að fást við daglegt
líf fremur venjulegs fólks úr
nálægum tima i staöinn fyrir
löngu horfnar hetjur og skúrka.
Fyrsta nafnkennda óperan af
þessu tagi tdst vera Cavalleria
rusticana um sveitafólk á Sikil-
ey eftir Mascagni erfrumsýnd
var í Róm 1890, en hin næsta
Bajazzo eða I pagliacci um lif
trúöanna eftir Leoncavallo,
frumsýnd i Milanó 1892. Báðar
voru þær reyndar úr sömu
óperusamkeppninni, sem efnt
var til I Róm.
Þessar stuttu óperur gerðu
unga höfunda sina að visu
heimsfræga á örskammri stund,
en siðari verk þeirra hafa
naumast haldiö liftórunni. Það
er fyrst Giacomo Puccini, sem
tekst að halda linunni áfram I
nokkrum verkum i þessum
raunsæisstil, sem kallast
verismoá itölsku. Hið fyrsta af
þvi tagi var La Bohéme, frum-
sýnd i Torino 1896. Hún er gerö
uppúr skáldsögu eftir Frakkann
Henry Murger, svipmyndum úr
lífi fátækra listamanna og stúd-
enta i Paris um miðja 19. öld.
Þar var reyndar af svo mörgu
að taka, aö innan tiðar var kom-
inn óperutexti i tuttugu þætti. Af
þeim voru svo fjórir valdir.
Þótt ópera einsog La Bohéme
megi kallast raunsæ, er hún
harla laus við beiska og meðvit-
aða ádeilu. Þar er látin nægja sú
samfélagsgagnrýni, sem felst i
trúverðugri umhverfislýsingu,
oft góðlátlegri. Svo haldið sé
áfram að bera saman við is-
lensk skáld, mætti t.d. nefna
Tómas Guömundsson i sömu
andrá. Puccini er ákaflega lag-
rænn og flinkur hljómlistar-
maöur, og aö auki hafði hann
mjög gott auga fyrir leik-
sviöinu. (Nokkuð sem Beet-
hoven haföi t.d. ekki). Hann er
að mörgu leyti fyrirrennari
óperettumeistarans Franz
Léhar. Af öilu þessu eru óperur
Puccinis einkar aögengileg og
þakklát viðfangsefni, þótt
stundum geti jaörað við væmni
einsog við má búast af slikum
eilifðarglaumgosa.
Af þvi er skemmst að segja,
aö frumsýning Þjóðleikhússins
á La Bohéme 3. apríl heppnaðist
ágætlega. Fyrst er þess að geta,
að sviðsetningin tókst svo vel,
að maður þurfti aldrei að velkj-
ast i vafa, hvað væri að gerast,
þótt tæplega orö skildist. En oft
vill margt fara fyrir ofan skiln-
ingsgarð og neðan i óperu. Þaö
er áreiðanlega góð ráöstöfun aö
láta Róbert Amfinnsson lesa
skilmerkilegan efnisútdrátt á
undan hverjum þætti. Þá var
nær aldrei vandræöaleg kyrr-
staöa á sviðinu einsog oft vill
veröa meöan á arium stendur,
né heldur aö manni tæki að
leiðast þrugliö þess á milli
einsog stundum ber við. Þaö var
alltaf eitthvað eftirtektarvert að
gerast á sviðinu. Það tókst jafn-
velaögera hiö melódramatiska
lokaatriöi átakanlegt einsog
vera ber. Liklega lætur Sveini
Einarssyni nokkuð vel að setja
upp óperur og þarf svosem
engan að undra. Helsta álita-
málið er þrengslin i öörum
þætti, þar sem húsin eru smiðuö
svo langt inn á sviðiö, hvort sem
Sveinn eða Steinþór Sigurðsson
bera ábyrgðina. Auðvitað á aö
vera þvaga á þessu torgi, en
hana má mynda, þótt rýmra sé
um. 1 þeim þætti væri lika eftir-
tektarverðara, að Músetta
kæmi inn með Alcendoro uppá
arminn, heldur en láta hann
týnast lengi i þrönginni.
Þessi sýning er semsé augna-
yndi. Og ekki spillir fyrir, hvaö
söngliðið er skemmtilegt til-
sýndar. Þetta er ungt fólk, vel
vaxið og snarborulegt i hreyf-
ingum einsog ætlast er til. Við
megum vera upp meö okkur af
þessum hópi. Og það verður
gaman aö sjá, þegar skipt
verður um i hlutverkum. Þaö er
bull, þegar sagt er, aö útlitiö
skipti engu máli, heldur hljóöin
ein. Það væri ekki gaman, aö
Rudolfo væri með þrjár undir-
hökur og kinnar flóandi útá
axlir að faðma Mimi sem tvi-
breiða brussu. Hversu vel sem
þau syngju. A slikt fólk er betra
að hlusta af plötu uppi i sófa.
Það er heldur engin nauðsyn að
hafa eintóma alheimssöngvara
ásviöinu. Óperan ætti nefnilega
að verða það sem hún upphaf-
lega var: fyrir allar stéttir jafnt
söngvara sem áheyrenda.
Ópera þýðir jú bara „verk” i
fleirtölu, en ekki óp i eyra,
einsog sumir halda vist.
Þaö stóöu sig allir vel. Það
tekurþvfnaumastaöhæla ólöfu
Kolbrúnueina ferðina enn. Hún
hvikar hvorki i söng né sætleik.
Maður var ekki eins fyrirfram
viss um Ingveldi Hjaltested.en
hún gaf hvergi eftir. E.t.v.
finnst manni þó, aö Músetta ætti
aö vera meira fiörildi, en hvi
skyldi hún ekki eins mega vera
fjallmyndarleg. Garðar Cortes
fór mjög skynsamlega með sina
þekkilegu rödd og ofbauð henni
ekki nema einu sinni, á loka-
tónum 1. þáttar. Hann ætti ekki
aö gera þaö aftur. Halldór
Vilhelmsson kom mér mest á
óvart sem leikari éða sviðs-
maöur, einkum i tveim siðari
þáttunum, og fór stundum á
kostum, þótt i litlu væri. Hins-
vegar þyrfti ágæt guðsspjalla-
mannsrödd hans að aðlagast
betur þessari tegund söngs.
Gömlu brýnin, Guðmundur
Jónsson og Kritinn Hallsson
voru trúir yfir sinu litla, en
raunar fær Guðmundur
naumast aö tjá sig neitt nema
með handapati, fettum og
brettum. John Speightog Eiður
Gunnarssondugðu vel, en eigin-
lega ekki meir. Hljómsveitin
með Jean-Pierre Jacquillat fór
prýðisvel meö hina álei.tnu
músfk.
Um fagnaðarlæti Islendinga
við svona tækifæri mætti skrifa
nokkra hugleiöingu, en þaö yrði
vist efni í sérstakan pistil.
Það hefur sjaldan ef nokkru
sinni þurft að kvarta yfir lélegri
sókn aö óperum i Þjóðleik-
húsinu. Þær eiga sinn fasta
áheyrendakjarna. Ég treysti
mér hinsvegar vel til aö hvetja
þá, sem aldrei hafa óperu séð,
til að láta nú veröa af þvi. Menn
eiga að hættaaö hugsa sem svo,
að ópera sé ekkert „fyrir fólk
einsog okkur”. Það er engin
hætta á að nokkrum leiðist i
þessa 2 1/2 tima, en sumir gætu
orðið fyrir nýrri og skemmti-
legri reynslu.
Eyrna /yst
eftir Arna Björnssón